Türkiye-İran ticaretinde yeni dönem

Sonhaberler | Haber Merkezi 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın İran ziyareti sırasında iki ülke arasındaki gümrük ticaretinin geliştirilip daha da hızlandırılması konusunda bir dizi mütabakat sağlandı. Bu kapsamda iki ülke sınır kapılarının daha aktif hale getirilmesine karar verildi. Sınır kapıları 24 saat boyunca hizmet esasına göre çalışacak. İki sınır kapısında bu uygulama yarından itibaren başlıyor. Ayrıca iki ülke arasındaki ticaretin dolar yerine milli para ile yapılmasında da karar kılındı. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani arasında Tahran'daki Sadabad Sarayı'nda yapılan ikili ve heyetler arası görüşmelerden sonra iki lider basının karşısına geçti. Toplantıda konuşan İran Cumhurbaşkanı Ruhani, iki ülke arasındaki birçok konuyu masaya yatırdıklarını bunun başında ticari ilişkilerin geldiğini söyledi. 

Ruhani, öncelikle iki ülke arasındaki sınır kapılarının daha aktif halde çalışması için bir dizi karar aldıklarını söyledi. Bu kapsamda sınır kapılarının 24 saat esasına göre hizmet vermesi için çalışma başlattıklarını aktardı. 

Terörle mücadele konusunda da her iki ülkenin ortak tavır içinde olduğunu belirten İran Cumhurbaşkanı Ruhani, Türkiye ile İran'ın bölgede hiçbir devletin sınırlarının değişmemesi konusunda hemfikir olduklarını söyledi. 

Irak'ın kuzeyindeki referandumun kabul etmediklerini, bölgedeki ayrılıkçı hareketlerin yabancılar tarafından tetiklendiğini belirterek iki ülkenin bu konuda ortak tavır takınmakta kararlı olduğunu kaydetti. 

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'IN KONUŞMASI

Ruhani'den sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan ise davetlerinden dolayı İran Cumhurbaşkanına teşekkür ederek konuşmasına başladı. Erdoğan, iki ülke arasındaki ticaretin geliştirilmesi için birkaç yıl önce 30 milyar dolar hedefini koyduklarını ancak bu hedefe ulaşamadıklarını söyledi. 

İran’daki temaslarında verimli görüşmeler gerçekleştirildiğini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Aramızdaki siyasi, askeri, ekonomik, ticari, kültürel, turizm bütün bu konuları kapsayan verimli görüşmeler yaptık. Bu vesile ile bakanlarımız kendi aralarında ikili görüşmelerini gerçekleştirdiler. Kurumlar aynı şekilde birbirleriyle görüşmeleri gerçekleştirdiler. Türkiye ve İran arasındaki son dönemlerdeki üst düzey ziyaretlerin artışı ilişkilerimizi çok daha farklı olumlu düzeye taşıyacaktır. Aslında yıllar önce belirlediğimiz 30 milyar dolar hedefimiz ticaret hacmi itibariyle vardı. Fakat bu son dönemlerde 10 milyar dolarda takılı kaldı. Dördüncü Yüksek Düzeyli Stratejik Konseyde 30 milyar dolarlık bu hedef gündemimizin ana belirleyici maddesi oldu. Enerjiden turizme, karayolu taşımacılığına, savunma sanayine varana kadar her türlü alanda yoğun bir şekilde arkadaşlarımızın çalışmalarını teşvik ettik. Merkez Bankalarımızın riyasetinde ve bankaların kendi aralarındaki finans sektörüne bir canlanma, hareketlilik getirme kararına vardık. Ekonomik ilişkilerimizi mevcut kur baskısından kurtarmak suretiyle yerli parayla alış veriş yapma fikrini hayata geçirme kararını verdik. Cumhurbaşkanının ifade ettiği gibi Merkez Bankalarımız önümüzdeki hafta bir araya gelmek suretiyle bu yöndeki anlaşmayı imzalayacaklar. Bunlarla birlikte bankalarımızın İran’da şube açmaları aynı şekilde İran bankalarının Türkiye’deki şube sürecini zenginleştirmeleri hareketlenecektir. Enerji sektöründe işbirliğimizi yoğunlaştırma kararımızı ortaya koyduk. Enerji Bakanlarımızın bu noktadaki işbirliği önem arz ediyor. Kültür ve Turizm Bakanlarımızın kendi aralarındaki işbirliği büyük önem arz ediyor. Bu konudaki tecrübenizi İran’la özellikle paylaşmak istiyoruz” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, medeniyetler noktasında ciddi geçmişe sahip olan İran’da Türkiye’den binlerce kişinin ziyarete geleceğine inandığını kaydederek, THY’den İran’a yapılan seferlerin bu durumun bir işareti olduğunu sözlerine ekledi. Turizm sektöründeki yatırımları İran’da yatırım yapmaya teşvik ettiklerini aktaran Erdoğan, bölgesel sorunların gündemde olduğunu bildirdi.

Üçlü mekanizmalar şeklinde çalışılan Irak sorununun ilk madde olduğunu belirten Erdoğan, açıklamasını şu şekilde sürdürdü: “IKBY’nin gayrı meşru referandumunu tanımadığımızı zaten ilan ettik. 350 km sınırla kuzeyde Türkiye, doğusunda İran, güneyinde merkezi yönetim, batısında Suriye, IKBY neyin referandumunu yapıyor. Kendisini İsrail’den başka tanıyan bir dünya ülkesi yok ve Mossad ile masaya oturulan karar meşru olamaz, gayrı meşrudur. Bir tarafına malum bir zatı alıp diğer tarafına malum bir başka zatı atmak inanıyorum böyle bir adım atmak IKBY’yi yalnızlığa mahkum edecektir. İran ve Türkiye olarak bu konudaki kararlılığımız bellidir. Irak’taki muhatabımız merkezi yönetimdir. Bu referandumunu da kesinlikle gayrı meşru olarak kabul ediyoruz. Bildiğiniz gibi attığımız adımlar var. Gerek İran’ın gerek Türkiye’nin gerekse merkezi yönetiminin . Ama bundan sonra atılacak adımlar var. Aynı şekilde Suriye’de üçlü bir mekanizma var. Orada da İran, Türkiye ve Rusya olarak Astana süreci ile çerçevelenen bir süreci işletiyoruz. Burada da çatışmasızlık bölgesini çok çok önemsiyoruz. Burada bu üçlü mekanizmanın özellikle terör örgütleri başta DEAŞ olmak üzere El Nusra’ya karşı birlikte mücadelesi mazlum ve masum insanların kurtuluşuna neden olacaktır. Tüm dünyadaki mazlumların, mağdurların mücadelesi için vereceğimiz mücadele bizler üzerinde önemli bir vecibedir. Bu süreç içerisinde ilgili bakanlarımız gerek silahlı kuvvetlerimiz gerekse bu konuyla ilgili istihbarat örgütlerimiz her tür çalışmayı yoğun şekilde bölgede yapmaktadırlar.”

Erdoğan, Eylül ayında 24-25’inde yapılacak Karma Ekonomik Komisyonu’nun da hayırlara vesile olmasını diledi.