UAD Kararı: İsrail'in Refah'a Saldırısı Derhal Durmalı

Uluslararası Adalet Divanı (UAD), İsrail'in Gazze'deki Refah kentine yönelik askeri harekatını durdurması gerektiğine karar verdi. Mahkeme, Gazze'deki insani durumun daha da kötüleştiğini belirterek yeni tedbir kararlarına ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. UAD'nin bu kararı, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin başvurusu üzerine alındı.

MAHKEME BAŞKANI'NIN AÇIKLAMALARI

Mahkeme Başkanı Nawaf Salam, İsrail'in Refah'taki askeri harekatını derhal durdurması gerektiğini kaydetti. Kararda, "İsrail, Filistinlilerin kısmen dahi yok olmasına yol açabilecek yaşam şartlarına sebep olan askeri saldırılarını ve tüm eylemleri derhal durdurmalıdır" ifadeleri yer aldı. Ayrıca UAD, İsrail'in acilen ihtiyaç duyulan hizmetlerin ve insani yardımın engelsiz bir şekilde sağlanabilmesi için Refah sınır kapısını açık tutması gerektiğini belirtti.

İSRAİL, UAD'YE RAPOR SUNACAK

Güney Afrika Cumhuriyeti'nin başvurusu üzerine alınan kararı açıklayan Mahkeme Başkanı Salam, "İsrail devleti, Refah vilayetindeki askeri harekatını ve Gazze'deki yaşam şartlarında Filistinlilere tamamen ya da kısmen fiziksel yıkım getirebilecek diğer her türlü eylemlerini durdurmalıdır" dedi. 15 hakimden oluşan mahkemenin kararı, ikiye karşı 13 hakimin oyuyla alındı. İki karşı oydan biri Ugandalı, diğeri ise İsrailli hakimlere aitti.

GAZZE'DEKİ DURUMUN KÖTÜLEŞMESİ

26 Ocak'ta verilen önceki karardan bu yana Gazze'deki durumun, özellikle gıdaya erişim ve insani yardım açısından ciddi şekilde kötüleştiği belirtildi. UAD, İsrail'in Refah'a yönelik askeri saldırılarının devam etmesi durumunda insani durumun felaket düzeyinde kötüleşeceğini ifade etti. Mahkeme, İsrail'in Refah sınır kapısını açık tutarak acilen ihtiyaç duyulan hizmetlerin ve insani yardımın engelsiz bir şekilde sağlanabilmesi için gerekli önlemleri almasını istedi.

FİLİSTİN YÖNETİMİNDEN AÇIKLAMALAR

UAD'nin kararının açıklanmasının ardından, Mahmud Abbas başkanlığındaki Filistin Yönetimi ve Hamas'tan ayrı ayrı açıklamalar yapıldı. Filistin Yönetimi'nin sözcüsü Nabil Abu Rudeina, "Filistin Yönetimi, UAD kararını memnuniyetle karşılamaktadır ve bu karar, Gazze Şeridi'ndeki savaşın bitmesi yönündeki uluslararası fikir birliğini yansıtmaktadır" dedi. Hamas ise UAD'nin kararını memnuniyetle karşıladığını ancak kararın yeterli olmadığını belirterek, İsrail'in tüm Gazze Şeridi'ndeki saldırılarına son vermesi gerektiğini vurguladı.

İSRAİLLİ BAKANLARIN TEPKİLERİ

UAD kararının ardından İsrail'den ilk açıklama Maliye Bakanı Bezalel Smotriç ve Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir'den geldi. Bakan Smotriç, "İsrail Devleti varlığı için savaş halindedir" diyerek UAD'nin kararını kabul etmeyeceklerini söyledi. Ben-Gvir ise, "İsrail'in geleceği Yahudi olmayanların ne söyleyeceğine değil, Yahudilerin ne yapacağına bağlıdır" diyerek Refah'ı işgal etmeleri gerektiğini savundu.

ULUSLARARASI TEPKİLER

UAD'nin kararı uluslararası alanda da çeşitli tepkilere yol açtı. Güney Afrika Cumhuriyeti, kararın bağlayıcı olduğunu ve İsrail'in buna uyması gerektiğini belirtti. Avrupa Birliği (AB) Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB'nin bu karara nasıl yanıt vereceğine dair bir seçim yapmak zorunda kalacağını söyledi. Belçika Dışişleri Bakanı Hadja Lahib ise, UAD kararının derhal uygulanması gerektiğini vurguladı.

GÜNEY AFRİKA'NIN YENİ TEDBİR TALEPLERİ

Güney Afrika Cumhuriyeti, İsrail'e karşı alınmasını talep ettiği yeni tedbirleri şu şekilde sıraladı:

1. İsrail, Refah'taki askeri saldırılarını durduracak ve derhal geri çekilecek.
2. İsrail, Gazze'deki durumu incelemek ve delillerin korunmasını sağlamak amacıyla BM kuruluşları başta olmak üzere sivil toplum kuruluşları ve gazetecilerin Gazze'ye engelsiz erişimini sağlamak için etkili önlemler alacak.
3. İsrail, alınan tedbirler hakkında bir hafta içinde Divan'a rapor sunacak.

OLAYIN GEÇMİŞİ

Güney Afrika Cumhuriyeti, 1948 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle 29 Aralık 2023'te İsrail aleyhine UAD'de dava açmıştı. UAD, 26 Ocak'ta aldığı tedbir kararlarında, İsrail'in Soykırım Sözleşmesi'nin ihlalini önlemek ve Gazze'deki Filistinlilere insani yardım sağlamak için gerekli adımları atmasını hükme bağlamıştı.