Çocuklarda kanser belirtileri nelerdir?
Çocuklarda en sık görülen kanser türlerinin başında ise lösemi yani halk arasında yaygın bilinen adıyla kan kanseri geliyor.
Sonhaberler / Haber Merkezi
Çocukluk çağı kanserlerinin görülme oranları son yıllarda artış
gösteriyor. Çocuklarda en sık görülen kanser türlerinin başında ise
lösemi yani halk arasında yaygın bilinen adıyla kan kanseri
geliyor. Lösemide belirtiler diğer çocuk hastalıkları ile
karıştırılabildiği için tanıda geç kalınması ciddi sonuçlara neden
olabiliyor. Enfeksiyonlar, genetik ve çevresel faktörlerin etkin
olduğu lösemi erken tanı ve etkin yöntemlerle tamamen tedavi
edilebiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Pediatrik Hematoloji ve
Onkoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Atilla Tanyeli, “2–8 Kasım Lösemili
Çocuklar Haftası” kapsamında lösemi ve tedavisi hakkında bilgi
verdi, ailelere önemli uyarılarda bulundu.
Çocuklarda en fazla lösemi görülüyor
Tüm çocukluk çağı kanserleri göz önüne alındığında hastalıkların
yaklaşık yüzde 30’unun lösemi olduğunu görülmektedir. Bir milyon
nüfuslu bir popülasyonda her yıl yeni kanser görülme sayısı
120’dir. Bunun da yüzde 30’u lösemi olacağına göre, bir milyonluk
bir popülasyonda her yıl 40 çocuk lösemiye yakalanmaktadır.
Çocukluk çağı kanserlerinin çok kapsamlı klinik bulguları olsa da
bazı belirtilerden şüphelenilerek araştırma yapılmalıdır. Bu
belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
- Hızlı kilo kaybı
- İştahsızlık
- Renkte solukluk
- Vücutta morluklar ya da beklenmedik bezelerin uzun süre devam etmesi veya giderek büyümesi
- Karında şişlik
- Eklem ağrıları
- Uzun süre devam eden ve 5 günün üzerinde süren inatçı ateş
- Tablet ve cep telefonu gibi teknolojik cihazların uzun saatler çocuklar tarafından kullanılması
- Hava kirliliği
- Gıda maddelerindeki katkılar
- Kimyasal maddeler
- Çürümüş gıdalar
Kreş ve okul enfeksyonlarına dikkat!
Bebeklerin doğumdan sonra anneden aldığı bağışıklık sistemi
etkisini yaklaşık 6-8 ay sürdürmektedir. Bu dönemden sonra ise
çocuk kendi bağışıklık sistemini oluşturmaya başlar. Çocukların 2
yaşa kadar bağışıklık sistemi tam oturmadığı için yılda en az 5 kez
enfeksiyon geçirirler. Özellikle kreş çağındaki çocuklar çok daha
sık hastalanırlar. Sık enfeksiyon geçirme durumunun yani viral
enfeksiyonların kanseri tetiklediği unutulmamalıdır.
D vitamini eksikliği kansere neden oluyor
Çocukluk çağı kanserlerinin önemli sorumlularından biri olarak da D
vitamini eksikliği gösterilmektedir. Erken dönemde görülen raşitizm
ve buna bağlı olarak ortaya çıkan D vitamini eksikliğinin kanser
üzerinde etkili olduğunu gösteren çok sayıda çalışma bulunmaktadır.
Bu nedenle uzmanların önerdiği saatlerde ve hava şartlarında
çocukların mutlaka güneş görmesi gerekmektedir. Bunların yanı sıra
aileden gelen bazı genetik bozukluklar ya da kanser genlerinin
geçirilen enfeksiyonlar nedeniyle aktif hale gelmesi önemli
etmenlerdir. Çocukluk çağı kanserleri sıklıkla 2-5 yaş ya da 5-10
yaş aralığında görülmektedir.
Kan sayımı tanıda yeterli
Lösemi, kan hücrelerinin üremesini ve fonksiyonunu etkiler. Kemik
iliğinde bulunan kök hücreler olgunlaşarak eritrosit, lökosit veya
trombosite dönüşür. Bu hastalıkta, lösemik hücreler (blastlar)
kontrolsüz bir şekilde çoğalır ve normal kan hücrelerinin gelişimi
baskılar. Normal kan hücrelerinin üretilememesi enfeksiyon, kanama
gibi ciddi bulguların ortaya çıkmasına yol açar. Hastaların
şikayetleri doğrultusunda tanı için kan ve kemik iliği dokusu
örneği alınıp, incelenir. Genellikle basit bir kan sayımı ve
kandaki hücrelerin mikroskop altında incelenmesi de tanı için
yeterlidir. Ancak kesin tanı kemik iliği tetkiki olmaktadır.
Erken tanı büyük önem taşıyor
Lösemiler, akut lenfoblastik ve myeloblastik lösemi olarak ikiye
ayrılır. Lösemilerin yaklaşık %95’ini akut lösemiler
oluşturmaktadır. Bu akut lösemilerin %85’i akut lenfoblastik ve
%15’i de myeloblastik lösemidir. Bunlar içerisinde akut
lenfoblastik lösemilere tedavi açısından daha olumlu cevap
alınmaktadır. Ayrıca çocuklarda beklenen yaşam süresi daha uzun
olduğu için erişkin kanserleri ile kıyaslandığında başarı
oranlarının daha yüksek olması nedeniyle erken tanı ve tedavi büyük
önem taşımaktadır.
Tedavi başarı oranları son derece yüksek
Lösemi tedavisi kemoterapi ilaçları ile yapılır. İlaçlar, löseminin
tipine göre farklılık gösterebilir. Kullanılacak olan ilaçların
tipi, dozu, uygulama yolu tedaviyi yapacak hekim tarafından
belirlenir. Kemoterapi süresi genellikle 24 ay sürer. Bazı türlerin
tedavisinde kemik iliği nakli ilk seçenekken, bazılarında sadece
hastalık tekrar ederse başvurulması gereken bir yöntem olarak öne
çıkar. Ülkemizde lösemi tedavisinde ulaşılan başarı oranları, gerek
kemoterapi gerekse kemik iliği nakliyle dünya
standartlarındadır.
Yorumlar