Çeçenler Müslüman mı Çeçenistan dini nedir?

Çeçenler Müslüman mı Çeçenistan dini nedir, tarihi kökleri nereye dayanıyor, tarihçeleri nedir, soruları Rusya'nın Ukrayna'ya saldırması ve sonrasında Çeçenistan'da da buraya asker gönderilmesi sonasında gündeme gelmeye başladı. Çeçenistan'ın Rusya'ya bağlı devlet başkanı Ramazan Kadirov, Çeçenistan'dan topladığı askerleri Ukrayna'ya karşı savaşmaları için cepheye göndermişti. Ukrayna'da bulunan Rusya karşıtı Çeçenler ise hem Rusya'ya hem de Kadirov'un askerlerine karşı savaşacaklarını açıklamışlardı. Peki, Çeçenler Müslüman mı Çeçenistan dini nedir, tarihi kökleri nereye dayanıyor?

Çeçenistan'dan Ukrayna'ya gönderilen askerlerin yolda namaz kılmaları, Çeçenistan baş müftüsünün Rusya yanında savaşmanın cihat olduğunu ileri sürmesi ve akabinde Ukrayna'da bulunan Rusya karşıtı Çeçenlerin de Müslüman olduğunun ortaya çıkması akılları karıştırmıştı. Birçok kişi, madem her iki taraf da Müslüman neden bir kısmı Rus yanlısı bir kısmı da Ukranya yanlısı diye merak ediyor. 

 

Çeçen adı ilk kez 8. yüzyıl Arap kaynaklarında geçer. Yaygın bir geleneğe göre Rusçadaki Çeçen terimi, Çeçenler'in 1732’de Rus askerlerini yenilgiye uğrattığı Çeçen-aul köyüne dayanır. Ancak bunun yanlış olduğu, 1692’den önce Rus kaynaklarında Çeçen teriminin bulunmadığı, bu terimin muhtemelen Kabardeycedeki “Şaşen” adından geldiği ileri sürülür. 

Çeçenler, Kafkasya’nın kuzeydoğu kesiminde, Sunja ve Argun ırmakları civarında yaşayan yerli Kafkasya halkı. Kendilerini Nohçi (tekil Nohçi veya Nohço) olarak adlandırırlar. Bu ad, Çeçenlerin Nohçmekhahoi adlı kabilesinden ve bu kabilenin topraklarından gelir.

Çeçenler, Rusya'ya bağlı bulunan Çeçenistan’ın yerli halkıdır. Ülke, 1994-1996 arasındaki kanlı savaşta büyük zarar görmüş ve kentler yıkıma uğramıştır.
Çeçen nüfusunun önemli bir bölümü Rusya'nın başka bölgelerinde (özellikle Dağıstan ve Moskova’da) yaşamaktadır. Rusya dışında, Gürcistan, Türkiye, Ürdün ve Suriye’de de büyük ölçekli Çeçen nüfusu bulunmaktadır.

Nah kabileleri, Çeçenlerin ve İnguşların atalarıdır. Nahlar 16. yüzyıla değin dağlık bölgelerde yaşıyorlardı. Bu tarihten sonra ovalara inip yerleştiler. Bu tarih aynı zamanda bu halkların Müslümanlaştığı tarih olmuş ve milliyetçi hareketler gelişmeye başlamıştır. Ayrıca, bazı Çeçen milliyetçileri kökenlerini Urartulara dayandırmaktadır.

Çeçenlerin İslam’dan önce tamamen kendine özgü dinsel gelenekleri ve inançları vardı. Tarımla ilgili çeşitli törenler düzenliyorlardı. Bunlar, yağmur törenleri, Gök Tanrısı Sela ve Tanrıça Tuşoli adına düzenlenen kutlamalar gibi törenlerdi. İslamiyet öncesi Gürcü etkisiyle kısmen Hristiyanlığı benimsemiş olan Çeçenler, daha sonra kitleler halinde İslamiyeti seçmişlerdir. İslam dini 16. ve 19. yüzyıllar arasında Çeçenistan'da yayıldı. Günümüzde Çeçenlerin çoğunluğu Müslüman’dır.

 

Çeçenistan'da yaşayan halkların tamamına yakını Müslüman olduğu gibi, Çeçenistan'ı terk ederek Avrupa ve Asya ülkelerinde yaşayan diğer Çeçenler de Müslümandır. 

Aralarındaki fark ise, Çeçenistan'daki mevcut yönetimin Rus yanlısı olması, kaçanlar ise Rus karşıtı olmasıdır. 

Ramazan Kadirov, Çeçenistan'da yıllarca süren savaştan sonra Rusya tarafından başa getirilen bir isimdir. 

Rusya'ya karşı olan Çeçenler ise doğal olarak Kadirov'a da karşı çıktılar. Çoğunluğu ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. 

Şu anda Ukrayna'da Rusya'ya karşı savaşan Çeçenler de Rusya'nın Çeçenistan'ı tamamen işgal ederek Kadirov'u başa getirmesinden sonra ülkeyi terk edenlerdir. 

---