Başbakanlık, internet yasası için bilgi notu yayınladı
T.C. Başbakanlık Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğü, kamuoyunda tepkilere neden olan ve internete sansür yasası olarak da nitelendirilen yasa değişikliğine ilişkin bir bilgi notu yayımladı.
T.C. Başbakanlık Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğü, kamuoyunda
tepkilere neden olan ve internete sansür yasası olarak da
nitelendirilen yasa değişikliğine ilişkin bir bilgi notu yayımladı.
"İnternet sansürü (!) 5651 sayılı yasa ne geti̇ri̇yor?"
başlıklı bilgi notunda yasanın kapsamı, daha önceki süreç
anlatılıyor. Ayrıca yasanın 17 Aralık yolsuzluk operasyonu ve Gezi
Olayları ile ilgisi olup olmadığı ve vatandaşların fişlenip
fişlenmeyeceğine dair sorular cevaplanıyor.
Buna göre yasanın kapsamı "Kişilik haklarına saldırı halinde" ve
"Özel hayatın gizliliği söz konusu ise" olmak üzere iki başlıkta
izah ediliyor. Kişilik Haklarına Saldırı halinde (Hakaret, iftira,
küfür, aşağılama, vb.) başlığında "Böyle bir durum söz konusuysa;
Sulh Ceza Mahkemesi dışında hiçbir kurumun yetkisi yoktur."
deniliyor. Süreç ise şöyle aktarılıyor: "Kişi Sulh Ceza
Mahkemesine gider. Hâkim 24 Saat içerisinde karar verir. Karar
şikâyetçinin lehine ise URL adresine (link) erişimin engellenmesi
kararı alınır. Karar mahkeme tarafından Erişim Sağlayıcılar
Birliğine gönderilir. Birlik, 4 saat içerisinde tüm
sağlayıcılara ileterek URL’ye erişimi engeller. Mahkeme kararı
sadece Kişilik Hakkının ihlal edildiği bölüm veya URL ile ilgili
olacağından yalnızca sayfa engellenecek, bütün bir sitenin
kapanması önlenecektir."
Özel Hayatın gizliliği (Yasadışı dinleme/görüntüleme, kişisel
verilerin paylaşımı, vb.) söz konusu olduğu hallerde ise "Bu tip
bir ihlalde yaşanacak gecikmenin mağdur için telafisi mümkün
değildir. Bu nedenle mağdurun talebiyle “tedbiren ve geçici
olarak erişim engelleme” imkânı sağlanmıştır. Nihai karar ise 48
saat içinde Sulh Ceza Mahkemesi tarafından verilecektir."
deniliyor.
Buradaki süreç de şu şekilde anlatılıyor: "Kişi URL adresi ve
kimliğini ispatlayıcı bilgi ile Telekomünikasyon İletişim
Başkanlığına (TİB) başvurur. TİB, mağdurun talebini Erişim
Sağlayıcılar Birliğine iletir. Erişim Sağlayıcılar
Birliği, tedbir amacıyla 4 saat içinde URL adresine erişimi
engeller. Başvuru sahibi, en geç 24 saat içerisinde Sulh Ceza
mahkemesine başvurmak zorundadır. Mahkeme, 48 saat içerisinde
karar alır. Karar şikâyetçinin lehine ise, URL adresine
erişiminin engellenmesi kararı mahkeme tarafından Erişim
Sağlayıcılar Birliğine gönderilir, böylece tedbiren alınmış
engelleme durumu devam eder. Karar aleyhte ise mahkeme
tarafından Erişim Sağlayıcılar Birliğine gönderilir, engelleme
kaldırılır. Erişim Sağlayıcıları Birliğine 48 saat içinde
herhangi bir mahkeme kararı ulaşmazsa, engelleme otomatik olarak
kalkar."
İSTİSNAİ HALLERDE YETKİ TİB BAŞKANI'NDA
Kamuoyunda TİB Başkanı'nın tek yetkili olmasından dolayı
eleştirilen maddenin söz konusu kısmı ise "İstisna" başlığı altında
veriliyor: "Yine yalnızca özel hayatın gizliliğinin ihlali
durumunda, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde, mağdurun
başvurusu beklenmeden veya mağdurun başvuru yapması mümkün
değilse (örneğin mağdur hayatta olmayabilir) TİB Başkanı’nın
talimatıyla Erişim Sağlayıcılar Birliği tarafından engellenme
yapılabilecektir. Bu karara karşı Sulh Ceza Mahkemesine itiraz
yolu açıktır."
DAHA ÖNCE SÜREÇ NASILDI?
Açıklamada "Daha önce süreç nasıldı?" sorusuna ise şu cevap
veriliyor: "Yasadan önce özel hayatın gizliliğinin ihlal edildiği
durumlarda, Sulh Mahkemesinden çıkacak karar için en az 5 gün
bekleniyordu. Karar olumlu olsa bile; mağdurun, mahkeme kararıyla
Türkiye’deki yaklaşık 200 servis sağlayıcısının her birine tek
tek başvurarak kararı tebliğ etmesi gerekiyordu. Sürecin uzun,
uygulamaların sağlıksız olması nedeniyle mahkeme kararlarının
%99’u uygulan(a)mıyordu. İşte tam da bu eksiklik nedeniyle, yeni
yasa ile birlikte koordinasyon amacıyla Türkiye Erişim
Sağlayıcılar Birliği kuruluyor. Bu birlik bünyesinde Kamu
Kurumları bulunmayacak. Yargı kararları mahkeme tarafından
doğrudan Erişim Sağlayıcıları Birliğine iletilecek ve böylece
gecikmelerden kaynaklanan mağduriyetler giderilmiş olacak."
17 ARALIK VE GEZİ İLE İLGİSİ VAR MI?
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, dün yaptığı özellikle de AK Parti
Grup Toplantısı'nda sıkça vurguladığı konuşmalarda, bu yasanın
yasadışı dinlemelerin ve görüntülemelerin yayınlanmasının önüne
geçmeyi amaçladıklarını dile getirmişti. Ancak açıklamada yasanın,
ne Gezi Olayları ne de 17 Aralık Yolsuzluk ve Rüşvet Operasyonu ile
ilgisi olmadığı savunuluyor. Açıklamada "Yasanın hazırlanma
süreci, sanılanın aksine, ne Gezi Parkı olayları ne de 17 Aralık
süreciyle alakalı. Yasayla ilgili hazırlık çalışmaları iki yılı
aşkın bir süredir devam ediyordu. Bu süreçte İnternet Geliştirme
Kurulu, sektörden 40’ı aşkın kurum ve kuruluştan görüş alarak,
önerileri Nisan 2013’te Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığına iletti." deniliyor.
BİLGİLER SERVİS SAĞLAYICILARINDA SAKLANACAK
Açıklamada son olarak vatandaşların trafik bilgileri ile fişlenip
fişlenmeyeceği sorularına cevap veriliyor: "Trafik bilgisini, çok
basit şekilde detaylı telefon faturalarına benzetebiliriz. Detaylı
telefon faturaları, kullanıcının sadece görüştüğü numaraları ve
konuştuğu dakika uzunluğunu içerir, konuşmanın içeriğini
göstermez. İnternet trafik bilgisi de aynı şekilde kullanıcının
yalnızca girdiği adresleri ve giriş tarihini gösterir. İçeriğe
dair hiçbir bilgi barındırmaz. Yeni yasayla trafik bilgileri, iki
yılı geçmemek kaydıyla herhangi bir devlet kurumu tarafından
değil, servis sağlayıcılar tarafından saklanacaktır. Bu
bilgiler, yalnızca mahkeme kararıyla herhangi bir soruşturmayla
ilgili geriye dönük inceleme yapılması durumunda
kullanılacaktır. Bu madde, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa
Konseyinin düzenlemeleri ve tavsiyeleri göz önüne alınarak
hazırlanmıştır. Nitekim AB üyesi ülkelerde trafik bilgilerinin
saklanması yine 6 ay ile 2 yıl arasında değişen sürelerde
yapılmaktadır. Ayrıca, erişim ve içerik sağlayıcılar için mevcut
kanunda bulunan hapis cezası kaldırılarak, sektördeki büyük
uluslararası firmaların Türkiye’de faaliyet göstermelerinin
önündeki en önemli engel aşılmıştır." CİHAN
Yorumlar