2018 yılı bütçesi Plan ve Bütçe Komisyonunda

TBMM (AA) - Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, "Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinde 2013'ten itibaren 148 bin kadın, 38 bin çocuk ve 11 bin erkek olmak üzere 197 bin vatandaşımız hizmet almış durumda." dedi.

Kaya, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, bakanlığının bütçesi üzerindeki görüşmelerde milletvekillerinin sorularını yanıtladı.

Aile Sosyal Destek Programı (ASDEP) görevlilerinin hangi branşlardan alındığına ilişkin bir soru üzerine Kaya, ASDEP görevlilerinin sosyal hizmet, psikoloji, sosyoloji, çocuk gelişimi, rehberlik ve psikolojik danışmanlık, aile ve tüketici bölümleri mezunlarından oluştuğunu belirtti.

Branş dağılımı yapılırken ASDEP'in hizmet bileşenlerinden danışmanlık, yönlendirme ve rehberlik fonksiyonlarını dikkate aldıklarına işaret eden Kaya, saha çalışmalarına başlamadan önce görevlilere hizmet içi eğitimler verildiğini aktardı.

Bakan Kaya, yeni alınacak Aile Sosyal Destek Programı personelinin, psikoloji, sosyoloji, rehberlik ve psikolojik danışmanlık, çocuk gelişimi ve ev ekonomisi branşlarından olacağını bildirdi.

Ülke genelindeki Şiddet Önleme ve İzleme Merkezinin (ŞÖNİM) sayısının sorulması üzerine Kaya, Kasım 2017 itibarıyla 68 ilde hizmet veren ŞÖNİM'lerin 81 ilde yaygınlaştırılacağını ifade etti.

Kaya, "Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinde 2013'ten itibaren 148 bin kadın, 38 bin çocuk ve 11 bin erkek olmak üzere 197 bin vatandaşımız hizmet almış durumda." dedi.

- Eylem planı 6 temel alandan oluşuyor

"Boşanmalar artıyor mu?" sorusuna Kaya, son 6 yıla ait TÜİK verilerinde Türkiye'de kaba boşanma hızının son yıllarda azalma eğiliminde olduğuna dikkati çekti.

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonunun gelir ve giderlerinin sorulması üzerine Kaya, fonun 2016 yılı toplam gelirinin 5 milyar 597 milyon 420 bin lira, giderlerin ise 5 milyar 18 milyon 450 bin lira olduğunu aktardı.

Kaya, "Kadın konukevi kaç ilde var? Ne kadar bütçe ayrıldı?" sorusuna, "2002 yılında 8 kadın konukeviyle 170 kişilik bir kapasiteyle hizmet vermekteyken, Kasım 2017 itibarıyla Bakanlığımıza bağlı 102 kadın konukevinde 2 bin 667 kapasiteyle hizmet veriyoruz. Son 15 yılda kadın konukevi sayımızı ve yatak kapasitemizi artırdık. 2017 yılı kadın konukevlerimiz için ayrılan bütçe, 94 milyon 284 bin lira. 2018 yılı bütçe tasarısındaki rakamlar, 102 milyon 601 bin lira." yanıtını verdi.

Kadınların hak ve fırsatlardan imkanlara tam erişimlerinin sağlanması, ekonomik, sosyal, siyasal yaşama katılımlarının güçlendirilmesi kapsamında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca 2018-2023 yılları itibarıyla, "Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı" uygulanacağını belirten Kaya, eylem planının eğitim, ekonomi, sağlık, karar mekanizmalarına katılım, medya ve göç olmak üzere 6 temel alandan oluştuğunu ifade etti.

- "Yardımlar vatandaşların kapısına kadar götürülüyor"

Bakan Kaya, Türkiye'de sosyal yardım artış trendinin azaldığı, yardımların insan onurunu zedeleyici şekilde yapıldığı yönündeki eleştiriye karşılık, şunları söyledi:

"OECD ortalamasında sosyal yardımların gayrisafi yurt içi hasılaya oranı, yüzde 2,5 seviyelerinden 2,23 seviyesine düşerken, Türkiye'de bu oran yıllar içinde sürekli artış göstermekte. 2002 yılında sadece binde 5 olan sosyal harcamalar 2015'te yüzde 1.37'ye, 2016'da yüzde 1.49'a çıkmış olup, 2017'de de yüzde 1.58'e yükseleceğini tahmin ediyoruz. OECD ülkelerinde bu oran azalış trendindeyken, ülkemizde son yıllarda sürekli arttığını ifade etmek istiyorum.

Sosyal yardımların onur kırıcı şekilde verildiğine yönelik ithamları ise asla kabul etmemiz mümkün değil. Zira bizler sosyal yardımların sunumunda insanı merkeze alan bir yaklaşım sergiliyoruz. Biz yardım kuyrukları dönemini sona erdirdik."

Bütünleşik Sosyal Yardım Sistemiyle insan onuruna yakışır şekilde, hak temelli sosyal yardım anlayışını getirdiklerini anlatan Kaya, sosyal yardım ödemelerinin hak sahiplerinin PTT hesaplarına yatırıldığını aktardı.

Kaya, yardım programlarından faydalanan vatandaşlara 2 milyon adet sosyal yardım kartı adı altında "PTT kart" dağıtıldığını hatırlattı. Vatandaşların "PTT kart" ile ATM'lerden paralarını çekebildiğini, 700 bin kişiye SMS ile yardımların hesaba yattığı bilgisinin verildiğini vurgulayan Kaya, "Parasını çekmeye gidemeyecek durumda olan engelli ve yaşlı vatandaşlarımıza talep etmeleri halinde evlerinde, kapılarında teslim edilmekte. Yakacak yardımları vatandaşların kapısına kadar götürülmekte." diye konuştu.

- "Rasyonel bir yaklaşım değil"

Tokat'ta 2018 yılında devam eden yatırımlar arasında, Tokat Huzurevi, Tokat Sosyal Hizmet Merkezi ve İl Müdürlüğü Hizmet Binası, Tokat Turhal Çocuk Destek Merkezi, Tokat Çocuk Evleri Sitesi bulunduğunu belirten Kaya, Tokat Huzurevinin ihale sürecinin yaklaşık maliyet çalışmasıyla başladığının bilgisini verdi.

"Çok dilli hizmet veriyor musunuz?" sorusuna Kaya, yılda yaklaşık 5 milyon çağrı alan bir iletişim merkezinde Türkçe, Kürtçe, Arapça ve işaret diliyle hizmet verildiğini bildirdi.

"Vakıflara gönderilen periyodik payları neye göre ve ne kadar gönderiyorsunuz?" sorusuna karşılık Kaya, "Biz, bin sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına, her ay 113 milyon tutarında periyodik pay adı altında ödenek gönderiyoruz." yanıtını verdi.

Kaya, sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarının cari harcamalarını ve süreli yardım faaliyetlerini bu kaynaklardan yaptıklarını belirterek, mevzuat gereği düzenli şekilde uygulanan sosyal yardım programları takviminin seçim takviminden tamamen bağımsız şekilde yürütüldüğünü vurguladı.

Evde bakım yardımlarının ayda bir, yaşlı ve engelli yardımlarının üç ayda bir, diğer düzenli yardımların iki ayda bir, yakacak yardımlarının da kış ayları başlamadan önce yapıldığı bilgisini paylaşan Kaya, "Yürütülen bu yardımlarla seçimler arasında bağ kurmak asla rasyonel bir yaklaşım değildir." dedi.

(Sürecek)