Başbakan da yok Başkan yardımcısı da, tek yetkili isim Başkan

RADİKAL-Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın muhtarlarla yaptığı toplantıda Türkiye için son devirde gündeme getirdiği Başkanlık sisteminde hangi modeli tercih edebileceğinin işaretini verdi. Konuşmasında 'Meksika modelinden' bahseden Erdoğan, Meksika'da yasama organı başkanının, yurt başkanı olduğunu vurgulayarak şunları söylemişti: “Çalışmalar nasıl diyorum, ‘Biz gayet halimizden memnunuz, iyi gidiyor.' Peki Meksika modeli ne içeriyor?

Meksika'da ABD'den fazla fazla daha geniş yetkilere sahip bir başkanlık sistemi var. Hatta kimi politik gözlemciler ‘6 yıllık diktatörlük', ‘Emperyal başkanlık' yorumlarıyla bu sistemi eleştiriyor. Savaş ve barışa karar verebiliyor, milletlerarası anlaşmaları müzakere yetkisi mecliste değil başkanda. Partili başkan, 3 yılda bir yapılan seçimlerinde adayları belirleyebiliyor. Kendisinden sonra istediği kişiyi namzet gösterme hakkı var. İşte Meksika'da 1917'den bu güne kadar kullanılan ve Erdoğan'ın 'hallerinden memnunlar' diye bahsettiği 'Başkanlık sisteminin' ayrıntıları:

BAŞBAKAN YOK
Meksika'da 'Başbakan' yok. Başkan Yardımcısı da yok. Tüm yetkiler, Başkan'da toplanmış durumda.

BAŞKAN, BİR KERE İÇİN ALTI YILLIĞINA SEÇİLİYOR

Meksika'daki Başkanlık sisteminin nahiye taşını 'tek sefer seçilmek' oluşturuyor. Meksika'da başkan, yalnızca bir kere bu göreve seçilebiliyor. Başkan'ın görevi ise altı sene sürüyor.

TEK TURLU SEÇİM; EN ÇOK OYU ALAN BAŞKAN
Meksika'da başkanlık seçimi tek turlu şekilde gerçekleştiriyor. En fazla fazla oyu sektör Başkan adayı seçiliyor.

EMPERYAL BAŞKANLIK

Akademisyenler ve politik gözlemciler, Meksika'daki var başkanlık sistemini, Başkan'ın fazla fazla zinde yetkileri nedeni ile 'emperyal başkanlık' şekilde nitelendiriyorlar.

BAKANLARI DA ATIYOR, AYM HAKİMLERİNİ DE, BAŞSAVCIYI DA

Meksika'da Başkan, nerdeyse bütün yönetimini kendisi belirliyor. Başkan'ın, Bakanları, başsavcıyı, Anayasa Mahkemesi Başkanı'nı, Emniyet Genel Müdürünü ve takat komutanlarını tayin etme yetkisi bulunuyor.

MECLİS'E YASA TASARISI SUNABİLİYOR

Meksika Başkanı'nın bir diğer yetkisi ise Meclis'e hukuk tasarısı sunabilmesi. Başkan'ın ayrıca, Meclis'in geçirdiği yasaları, hatta bütçeyi 'veto' yetkisi bulunuyor.

PARTİLİ BAŞKAN, PARTİSİNİN VEKİLLERİNİ DE BELİRLEYEBİLİYOR

Meksika'da Başkan 'partili'. Üstelik Başkan seçildikten sonra kendi partisinin Meclis için namzet göstereceği adları tespit yetkisi de bulunuyor. Sadece vekilleri değil, kendisinden sonra Başkan olacak adayı da tespit hakkı bulunuyor.

ULUSLARARASI ANLAŞMALARI BAŞKAN MÜZAKERE EDİYOR
Meksika'da Başkan'ın bir diğer mühim yetkisi ise uluslararası anlaşmaları müzakere edebilmesi.

Kaynak: Radikal