Bakan Zeybekci: IŞİD'in Irak'a ihracata zararı 3 milyar doları bulabilir

Aydın’da açıklamalarda bulunan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, IŞİD terör örgütünün, Türkiye'nin Irak’a ihracatına zararının yıl sonuna kadar 3 milyar doları bulabileceğini söyledi. Merkez Bankası’ndan, cesur bir şekilde piyasanın önünden giderek faiz indirimini beklediklerini de belirten Zeybekci, cumhurbaşkanı seçiminden sonra yeni kurulacak hükümette bakanlık beklentisinde olmadığını da ifade etti.

Cumhurbaşkanı seçiminin, Türkiye'nin tarihi ve demokrasisi açısında son derece nemli olduğunu belirten Bakan Zeybekci, şunları kaydetti: “Cumhurbaşkanı seçiminden sonra başka bir sistemin de tartışmaları başlayacaktır. İlk defa milletin cumhurunu seçmesinin yanında Türk demokrasisi ve siyasetimiz için de yeni bir başlangıcın vesilesi, giriş kapısı olacak cumhurbaşkanı seçimi, çünkü halkın seçtiği, milletin iradesiyle gelen bir cumhurbaşkanının icranın başı, yürütmenin başı olarak göreve gelmesinden sonra Türkiye’deki yapının fiilen kendi içerisinde değiştiğini göreceğiz. Bu yapının fiilen değişmesinden sonra da 2011 Haziran seçimlerinden sonraki yeni tema, yeni anayasa idi. Önümüzdeki cumhurbaşkanı seçiminden sonra fiilen cumhurbaşkanı icranın, yürütmenin başı olarak halkın oylarıyla geldiği için halka hesap veren, bir daha seçimlerde halka hesap veren yeni bir dönemin başlangıcında artık ülkemde bu iki asimetrik yapının, yani hükümetle cumhurbaşkanlığı yapısının yeni oluşumunun da yeniş bir anayasayla desteklenmesi gerektiğine inanıyoruz. Bunun adına ne denirse densin, cumhurbaşkanlığı sistemi mi, başkanlık sistemi mi denir, ne denirse densin bu kendiliğinden kuvvetler ayrılığının net bir şekilde ortaya çıktığı, yetkilerinin birbirine karışmadığı, iki parlamentoya ihtiyaç duyan, yani dar bölgeli iki meclisin yanında yürütmeyi de devam ettiren çoğunluğu, yani başkanla beraber cumhurbaşkanıyla beraber seçilen başka bir sistemin de tartışmalarını başlatacaktır. Ülkemizde çok daha demokratik, evrensel hukuk normları zeminine dayanmış, oturmuş olan yeni bir sistemi tartışmaya başlayacağız. İnşallah 10 Ağustos'ta birinci turda cumhurbaşkanı adayımız seçilir, ondan sonra çok hızlı bir şekilde bu dönem de geçer. Ondan sonra yeni gelen başkan, yeni hükümet ağustos sonuna kadar netleşir. Bakanlık beklentim yok.”

Ülke ekonomisi hakkında da açıklamalar yapan Zeybekci, “Hedefimiz, dünyanın ilk on büyük ekonomisi ve Avrupa'nın üç büyük ekonomisinden birisi olmak. 820 milyar dolar olan milli gelirini 2 trilyon dolara, 152 milyar dolar olan ihracatını 500 milyar dolara, 46 milyar dolar olan hizmet gelirini 150 milyar dolara, 11 bin dolar olan milli gelirini 25 bin dolar seviyesine çıkarmakla ilgili önümüzdeki dokuz yılı, ardına bile bakamdan değerlendirmemiz gerekiyor. Türkiye bu yolculuğuna devam edecektir. Türkiye bölgenin ortadireği, direğidir. Bölgede eğer bugün bütün olumsuzluklar varsa da Türkiye olmasaydı çok daha korkunç sonuçlar olurdu, yani bölgede ülkeler ortadan kalkardı. İslam ülkeleri adına çok daha kötü şeyler olabilirdi. Bölgede belirli bölgelerde insanlar tamamen başka şekillerde olabilirdi. Bunun için Türkiye’nin önemi bölgede artıyor. Kamu borçları itibariyle 28 tane Avrupa üyesi ülkelerin 25’inden daha iyi olan, bankaların sermaye yeterlilik oranları itibariyle Mastrih kriterleri olan yüzde 6-6,5 seviyesindeki bu sermaye borç yeterlilik oranının yüzde 15’in üzerinde olduğu bankacılık sisteminin ne kadar güçlü olduğunu şöyle gözden geçiren ürkiye Cumhuriyeti Hükümeti olarak biz şunu demiştik, Türkiye’de felaket tellallarının istediği şekilde kriz asla çıkamayacak, çıkamaz da. Türkiye, emin adımlarda devam ediyor. 2014 yılı sonu itibari ile hedefimiz olan yüzde 6,4'lük cari açığı beklentilerin katbekat üstünde, yüzde 6’nın altında gerçekleştirerek Türkiye ekonomisinin sağlamlığını ve gelecekle ilgili beklentilerinin olumlu olarak ne kadar iyi noktada olduğunu gösterecektir.” ifadelerini kullandı.

IŞİD terör örgütünün Irak’a ihracatı olumsuz etkilediğini, bunun maliyetinin de 3 milyar doları bulabileceğini belirten Ekonomi Bakanı Zeybekci, “Irak’taki Musul olaylarıyla başlayan IŞİD terör örgütünün o bölgedeki ortamı karıştırmasıyla devam eden bu sürecin, Türk ihraç ürünleri üzerinde çok büyük etkisi oldu. Yalnız şuna dikkatlerinizi çekmek istiyorum, bizim Irak'a ihracatımızın yüzde 46 düşmesi, Irak'a bu mallar başka kaynaktan geliyor demek değil. Bu talep erteleniyor, yani Irak şu anda bu malları temin edemiyor. Şu anda sistem yavaş yavaş oturuyor. Cumhurbaşkanı seçiminin sonuçlanmasının ardından Irak’ta çok şeyin rayına oturduğunu göreceğiz. Irak’ta Türkiye’nin desteklediği bir sonuç elde edilmiş olacak. Böyle olduğunda da ertelenen, tüm satılan malların çok hızlı bir şekilde talep edilmeye başlanacağına inanıyorum. Bizim en kötü senaryo beklentimiz şuydu, Irak'ta her şey çok kötü giderse yıl sonu itibariyle yaklaşık 2,5 milyar dolar ihracatımızın geri gelmesi. Türkiye’de taşımacılık sektöründe 600 bin TIR'ın Irak'a giriş çıkışı var. Bunun da yarı yarıya düşmesini beklediğimiz için hizmet gelirlerinde 500 milyon dolar gelir kaybını en kötü senaryoyla bekliyoruz. Yani bundan sonraki beş ay boyunca hiçbir düzelme olmayacak diye varsayarsak böyle bir sonuç bekliyoruz. Yıl sonu itibariyle 3 milyar dolarlık bir dış gelirimizde aşağıya doğru gelir bekleyebiliriz ama böyle olmayacak. Önümüzdeki aylarda hızlı bir şekilde düzelme olacaktır. Bu geri gidişin de etkisi olacaktır. Yıl sonunda rakam olarak aşağıya gideceğiz.” dedi.

İran ile tercihli ticaret anlaşmasının imzalandığını ve Meclis'ten geçtiğini de belirten Bakan Zeybekci, Suriye ve Irak’ın normale dönmesiyle ihracatta artış beklediklerini ifade ederek, "İran ile hedef olarak 2015 yılı sonu itibariyle 35 milyar dolar dış ticaret hacmi öngörüyoruz. Suriye ile her şeye rağmen ihracat artışı yaşıyoruz. Bu üç ülkeyle 70 milyar dolar ihracata ulaşmamız, ticaret hacmine ulaşmamız hiç de uzak değildir." şeklinde konuştu.

Türkiye'de bankacılık siteminin güçlü olduğunu belirten Nihat Zeybekci, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Bank Asya ile ilgili açıklamalarını hakkında ise şunları söyledi: “Başbakanımız'ın orada söylediği, adı geçen bankanın uluslararası bir banka ile ortaklığa gideceği yönünde bir spikülatif bir hareket yapmasının altını çizmek için söyledi. Yani böyle bir anlaşma, böyle bir temas olmadan bu işi yapmak, Türkiye’de yatırımcıların mağdur olacağı bir gelişmedir. Türkiye olarak da biz bu tarz gelişmeleri engellemekle görevliyiz.”

Turistik Park’ta konuşan Bakan Nihat Zeybekci’nin toplantısına Aydın Valisi Erol Ayyıldız, AK Parti milletvekilleri, Aydın İl Başkanı Mehmet Sadık Atay ve diğer partililer katıldı. Toplantı sonunda taze incir ikram edilen Bakan Zeybekci, daha sonra kısa bir süreliğine esnaf ziyaretinde bulundu. CİHAN