Rusya Dışişleri’nden Ankara’ya yanıt: Montrö’ye uymanız lazım

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Montrö sözleşmesiyle ilgili Ankara’ya yanıt verdi. Moskova, Türkiye’nin Montrö sözleşmesine katı şekilde uyması gerektiğini belirtti.

Rusya Dışişleri’nden yapılan resmi açıklamada, “Türk Dışişleri’nin Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Türkiye’nin Montrö sözleşmesini uygulamadığı hususundaki açıklamasını “hiç bir gerçekle bağdaşmamakta” diyerek cevaplaması çok şaşkınlığa yol açıyor. Montrö Sözleşmesi Karadeniz’e kıyı olmayan devletlere ait askeri gemilerin bölgede bulunmasıyla ilgili bazı sınırlandırmaları öngörüyor. Örneğin, giriş amacına bağlı olmaksızın Montrö sözleşmesinin 2. Maddesi 18. Bölümü gereği böyle gemiler Karadeniz’de 21 günden fazla kalamaz.

Kanıtlara göre, Amerikan savaş gemisi USS Taylor 5 Şubat’ta Karadeniz’e girdi, 9 Mart’ta ise Akdeniz’den ayrıldı. Bu da 11 gün sürenin aştığı anlamına geliyor. Dolayısıyla apaçık şekilde sözleşmenin ihlali niteliğinde. Üstelik Türk tarafı zamanında gecikmeyle ilgili bizi bilgilendirmedi.” denildi.

Türk ve Amerikan tarafına konuyla ilgili nota gönderdiklerini kaydeden Rus Dışişleri, “Biz şuradan yola çıkıyoruz: Türkiye ve ayrıca Karadeniz kıyısı olmayan ülkeler gelecekte sözleşmeyle ilgili tüm yükümlülüklerini katı şekilde uygulayacak.” ifadelerine yer verildi.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 3 Nisan’da yaptığı açıklamada ABD savaş gemilerinin Karadeniz’de bulunma süresini aştığı ve Montrö Sözleşmesi’nin ihlal edildiği gerekçesi ile Türkiye ve ABD’nin dikkatini çektiklerini söylemişti. Kazakistan Dışişleri Bakanı Yerlan İdrisov’la birlikte düzenlediği basın toplantısında konuşan Lavrov, “Bizim sahip olduğumuz Montrö Sözleşmesi’ne göre Karadeniz’de kıyısı olmayan ülkelere ait savaş gemilerinin ağırlıkları ve bulunma süreleri konusunda net kriterler var. Biz Amerikan savaş gemilerinin iki kez takvime uymadıkları konusunda dikkatleri çektik…” uyarısında bulunmuştu.

Açıklamanın ardından Rusya'nın Ankara Büyükelçiliği, Lavrov'un bu iddialarını bir nota ile Türkiye Dışişleri Bakanlığı'na ileterek, Ankara'dan izahat istedi. Ankara'da Rusya'nın bu talebine nota ile karşılık vererek, söz konusu iddianın gerçek olmadığını bildirdi. Türk yetkililer, Boğazlar'dan geçerek Karadeniz'e çıkan kıyıdaş olmayan ülke gemilerinin (ABD) Montrö'ye aykırı şekilde 3 haftadan fazla Karadeniz'de kalmadıklarını ve tonajlarının da anlaşmaya uygun olduğunu söylemişti. CİHAN