Miras yasası TBMM'de
Tarım arazilerinin miras yoluyla bölünmesinin önlenmesi için bazı kanunlarda değişiklik öngören kanun tasarısı TBMM'de.
Tarım arazilerinin miras yoluyla bölünmesinin önlenmesi için
bazı kanunlarda değişiklik öngören kanun tasarısı TBMM'de. Tarım
arazilerinin bölünmesinin ülke ekonomisine yılda 17 milyar lira
zarar verdiğini belirten Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehmet
Eker, tasarının yasalaşması için meclisin tarihi sorumluluğunu
yerine getirmesini istedi.
Tarim arazilerinin miras yoluyla bölünmesinin önüne geçen
düzenleme, Meclis Tarim Orman ve Köy İsleri Komisyonu'nda
görüşüldü. Üreticilerin sadece kendileri için değil, bölgesel ve
küresel pazarlar için de üretim yaptığını kaydeden Eker, "Dünyada
herkes herkesin rakibi, ne kadar çok üretirsek rekabet şansımız o
kadar artar. Ancak son 90 yılda arazi bölünmesi sebebi ile üretimde
önemli kayıplarımız oluştu. İşletme büyüklüğü 59 dönüme düştü. Bu
duruma daha fazla seyirci kalamayız. Kalırsak Türkiye’nin
geleceğini tehlikeye atmış oluruz. Bölünmeden dolayı 9 milyon
hektar çiftçi kayıt sistemine giremediği için desteklemelerden
yararlanamıyor, üretimde verim düşüklüğü oluyor. Ekonomiye katkı
azalıyor. Türkiye’nin 23 milyon hektar arazisi olduğu düşünülürse
bunun iki milyon hektarı işletilemiyor. Bu cok vahim bir durum."
diye konuştu. Eker, gelecekte Türkiye’nin çok ciddi sıkıntılarla
karşılaşmaması için buna artık bir dur deme zamanının geldiğini
söyledi. Mirasla ilgili 2006 yılından beri çalışmaların yapıldığını
belirten Bakan Eker bütün tarafların görüşlerinin alındığını
kaydetti.
50 BİN ÇİFTÇİYLE ANKET YAPILDI
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, bu olumsuz tablo karşında 2006
yılında kanun tasarısı çalışmalarına başladı. Türkiye genelinde
fiilen tarım yapan 50 bin çiftçi ile anket yapan bakanlık, bu
kapsamda kamu kurum ve kuruluşlarından da görüş aldı. Bakanlık
ayrıca, üniversiteler, kamu kurumları ve STK’ların katılımı ile
çalıştay ve toplantılar düzenledi.
Bakanlığın hazırladığı tasarıyla göre, 5403 sayılı Toprak Koruma ve
Arazi Kullanımı Kanuna 14 yeni madde eklenirken bazı maddelerde de
değişiklik yapıldı. Tasarıya göre, tarım arazileri bölge
farklılıkları göz önünde bulundurularak il ve ilçelere göre
belirlenen yeter gelirli asgari büyüklüklerin altında
bölünemeyecek. Bu husus tapu siciline şerh edilecek. Bilimsel
gelişmeler ve günün koşullarına göre tasarının ekinde yer alan
yeter gelirli büyüklüklerde Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar
Kurulu kararı ile değişiklik yapılabilecek.
Tasarıda, tarımsal arazilerin mülkiyetinin devri konusunda
mirasçıların anlaşmaları için bir yıllık süre veriliyor.
ARAZİYİ İŞLETMEK İÇİN LİMİTED ŞİRKET KURULABİLECEK
Mirasçıların kendi aralarında anlaşması halinde, söz konusu tarım
arazisi anlaşma sağlanan mirasçıya devredilecek. Mirasçılar devir
dışında araziyi aile malları ortaklığı şeklinde kullanabilecekler
ve bu kapsamda Türk Ticaret Kanunu'na göre limited şirket
kurulabilecekler. Ayrıca, mirasa konu tarım arazileri mirasçılar
tarafından bir bütün olarak satılabilecek. Mirasçılar kendi
aralarında anlaşamamaları durumunda ise, taraflar sulh hukuk
mahkemesinde dava açabilecek, dava açmaması durumunda ise
Bakanlığın taraflara 3 ay süre vermesi sonrasında dava
açabilecekler.
Buna göre, Sulh Hukuk Hakimi tarafından belirlenen ehil mirasçıya
değeri üzerinden devir yapılacak. Ehil mirasçı bulunmaması halinde,
en yüksek teklifi veren istekli mirasçıya devir yapılacak. Ehil ve
istekli mirasçı bulunmaması durumunda, sulh hakimi tarafından
satışı sağlanacak. Ehil mirasçının tespitine ilişkin kriterler
yönetmelikle belirlenecek. Tarım arazilerini alan mirasçı, diğer
mirasçılara miras paylarının bedelini, sulh hâkiminin kararından
itibaren en geç bir yıl içerisinde ödeyecek.
5403 sayılı Kanuna eklenmesi öngörülen geçici maddelerle, kanunun
yürürlüğünden önce vefat eden miras bırakanın terekesinde bulunan
tarımsal arazilerin intikal işlemlerinin iki yıl içinde
tamamlanması ve devam eden davalara eski kanun hükümleri
uygulanacak.
BAKANLIK, MİRASÇILARA TEKNİK DESTEK SAĞLAYACAK
Bakanlık düzenlemeyle, tarım arazilerinin değerinin tespiti, kredi
temini, ortakçılık, yarıcılık, kiracılık işlerinin düzenlenmesi,
kira bedellerinin tespiti ve üretime yönlendirilmesi, arz talep
listelerinin oluşturulması, alıcı, satıcı ve kiracıların
anlaşmaları konusunda doğrudan aracılık yapılması, bu alanda ilgili
kamu idareleri ile yürütülecek politikalar konusunda işbirliği
yapılması ve kredi işlemlerine teknik destek sağlayacak.
Mevcut hisseli arazilerdeki ihtilafları gidermek amacıyla
kamulaştırma, alım ve satım işlemleri Gıda Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı'nın talebi üzerine Maliye Bakanlığı tarafından ilgili
mevzuata göre yapılacak. İntikal işlemlerinde ve mirasçılar
tarafından tüzel kişilik kurulan işletmelerde; damga vergisi, harç
vb masraflar için muafiyetler sağlanacak.
Yeterli ödeme gücü olmayan ehil veya istekli mirasçılar için kredi
imkanları sağlanacak. Kanunun uygulanması için bakanlığın merkez ve
taşra teşkilatlarında yeni kadrolar ihdas edilecek.
CİHAN
Yorumlar