Fonda biriken 63 milyon lira özürlüleri bekliyor
Yasal olarak özürlü çalıştırması zorunlu olduğu halde engelli çalıştırmayan iş yerlerine son 5 yılda 124 milyon 800 bin lira para cezası kesildi.
Yasal olarak özürlü çalıştırması zorunlu olduğu halde engelli
çalıştırmayan iş yerlerine son 5 yılda 124 milyon 800 bin lira para
cezası kesildi. Tahsil edilen cezalar, bir fonda toplanarak yine
engellilerin mesleki eğitimi için kullanılıyor. 5 yılda kesilen
cezaların 60 milyon 932 bin lirası engelli kursları için harcandı.
İş-Kur'un kasasında biriken 63 milyon 868 bin lira ise uygun
projeleri bekliyor.
4857 Sayılı İş Kanunu'nun 30. maddesine göre, elli veya daha fazla
işçi çalıştırılan iş yerleri, engelli ve eski hükümlü ile istihdamı
zorunlu olan terör mağduru işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına
uygun işlerde çalıştırmak zorunda. Kamu kurumları, çalıştırdığı
işçi sayısının yüzde 4'ü, özel sektör ise yüzde 3'ü oranında
engelli istihdam etmek zorunda. Yasaya uymayanlara, her ay kişi
başına bin 903 lira para cezası kesiliyor. 2013 yılı Kasım sonu
itibariyle kamuda 11 bin 184, özel sektörde ise 79 bin 84 engelli
çalışıyor. Kamuda 7 bin 522, özelde ise 24 bin 871 kişilik engelli
açık kontenjan sayısı bulunuyor.
İş-Kur'un verilerine göre, engelli çalıştırması zorunlu olduğu
halde yasaya uymayan iş yerlerine 2009 yılında 29 milyon 158 bin
296 lira, 2010'da 17 milyon 736 bin 578 lira, 2011'de 34 milyon 705
bin 70 lira, 2012'de 30 milyon 742 bin 13 lira ve 2013 yılının 11
ayında 12 milyon 458 bin 949 lira para cezası kesildi.
Yasaya göre tahsil edilen para cezaları, Türkiye İş Kurumu
bütçesinin Maliye Bakanlığı'nca açılacak özel tertibine gelir
kaydediliyor. Bu hesapta toplanan paralar, özürlü ve eski
hükümlülerin mesleki eğitim ve mesleki rehabilitasyonu, kendi işini
kurma ve bu gibi projelerde kullanılmak üzere Türkiye İş Kurumu'na
aktarılıyor. Toplanan paraların nerelere ve ne kadar verileceği
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü'nün koordinatörlüğünde, Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü, İş Sağlığı ve
Güvenliği Genel Müdürlüğü, Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Adalet
Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Sakatlar
Konfederasyonu ve en çok işçi ve işvereni temsil eden üst
kuruluşların birer temsilcilerinden oluşan komisyon tarafından
karara bağlanıyor. Komisyonun çalışma usul ve esasları Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığ'ınca çıkarılan yönetmelikle
düzenleniyor.
Vakıflar, dernekler ve sivil toplum örgütleri, proje hazırlayıp
ilgili komisyona başvuruyor. Projeler komisyon tarafından uygun
görülürse ödenek tahsisi yapılıyor. Mesleki eğitime katılan
kursiyerlere ücret ödeniyor. Ayrıca iş kazası, hastalık ve meslek
hastalıklarına karşı sigortalanıyorlar.
Bu kapsamda engellilerin mesleki eğitimi için 2004 yılından 2013
yılının kasım ayına kadar 2 bin 549 kurs açıldı. Kurslara 29 bin
928 kursiyer katıldı. Son 5 yılda kurslara 60 milyon 932 bin 872
lira para aktarıldı.
Manisa Bedensel Engelliler Derneği Başkanı Yasemin Yıldız,
engellilerin mesleki eğitimi için şimdiye kadar 6 proje
hazırladıklarını söyledi. Kursların engellilerin sosyal hayata
katılmalarına katkı sağladığını kaydeden Yıldız, "Aynı zamanda
meslek öğreniyorlar. Hobi ediniyorlar. İş bulabiliyorlar.
Engelliler hayata kazandırıldı. İş-Kur ve Halk Eğitim'le birlikte
kasiyerlik, diksiyon, bilgisayarlı muhasebe gibi kurslar açtık.
Finansmanı İş-Kur sağlıyor. Servis ve öğretmen tahsis ediliyor.
Engelli evden alınıp eve bırakılıyor." diye konuştu.
Mesleki eğitim kursuna katılan engelli Burhan Çoban, kurslar
sayesinde bir çok kişinin iş sahibi olduğunu dile getirdi.
Katıldığı kurstan aldığı sertifika sayesinde iş sahibi olduğunu
anlatan Çoban, şunları kaydetti; "Bilgisayar kursuna katılmıştım.
Kurs boyunca günlük 15 lira harçlık aldık. Sağlık sigortamız
ödendi. Bana faydası oldu. Sertifika üzerinden işe alındım. Kendi
iş sebeplerimden dolayı ayrıldım. Kursların psikolojik sıkıntıları
olanlara da faydası oldu." CİHAN
Yorumlar