Klimayı kim icat etti klimayı kim buldu?

Klimayı kim icat etti veya klima ne zaman kim tarafından bulundu soruları bu sıcak havalarda klimaların karşısında püfür püfür serinleyenler tarafından merakla cevabı aranan sorular arasında yer alıyor. Peki, klimayı kim icat etti veya kim buldu? İşte klimanın tarihçesi:

 

Tarihle birazcık da olsa ilgilenenler bilirler eskiden saraylarda, köşklerde kraların veya sultanların yanı başlarında onlara doğal klima ortamı sağlayan köleler bulunurdu. Kralların serinlemeleri için iki yanlarında ellerinde süpürgelere benzer dev yelpazelerle krallarını soğutan köleler kim bilir belki yüz yıllar boyunca bu görevi yürüttüler. Buradan da anlaşılacağı üzere insanların sıcak havalarda serinleme istekleri bir şekilde yerine getirilmiş ve bu süreçte de çeşitli arayışlar sürmüş. Zira tarihteki ilk soğutma aleti de yine Leonardo Da Vinci tarafından Milano dükünün karısı için yapılan alettir.

Klima sistemleri, tarih boyunca üzerinde durulan icatlar arasında yer alıyor. Yapay havalandırma ve yapay soğutma sistemleri eski çağlardan beri kullanılıyor. Eskiden insanlar kapı girişlerine ıslak hasırlar asarak ya da konutlarını (hava akımlarını, evin içine girmeden önce avludaki fıskiyelerin arasından geçirmek yoluyla) serinlik sağlayacak şekilde tasarlayarak çözüm arıyorlardı. 19. yüzyıla gelindiğinde havayı serinletmek için buzun önüne vantilatörler yerleştirilmeye başlanmıştı; ama Willis H. Carrier’in icadı olan bilimsel olarak tasarlanmış ilk klima için 1902′yi beklemek gerekti.

1884 yılında William Whiteley at arabası altında buz blokları yerleştirerek aksa bağlı bir fan vasıtasıyla üfleme yaptırarak bir deneme yaptı fakat motorlu taşıtlarda klima kullanımı 1938 yıllarına dayanmaktadır 1938'lerde denenen klima, soğutucu bir akışkanın basıncının yükseltilip, aniden düşürülmesi ile soğuması sağlanıyor, böylece taşıtın içi soğutulabiliyordu. Ama gerçek bir soğutma sistemi ile ilk otomobil 1939 Packard oldu.

 

Klima ısıtma, soğutma, temizleme, sirkülasyon yaptırma ve havanın nem miktarının belirli bir oranda tutulması işlevinin sürekli olarak temin ve tesis edilmesi işlemidir Klimanın tarihsel gelişimine bakıldığında milattan sonra 1500’lü yıllarda Leonard da Vinci, Milano dükü olan patronunun hanımının odasını soğutmak için, su ile çalışan bazen de köleler tarafından çevrilen ilk fanı yapmıştır. Bu sistem kapalı bir mekanın koşullarını otomatik olarak değiştirmek için ilk uygulanan ilk girişimdir. Benzer bir cihaz olan tavandan asılı yelpaze Hindistan’da kullanılmıştır. Başlangıçta uç kısmından iple bağlı ve insan gücü ile hareket ettirilirken daha sonra makine kullanılmıştır. Her ne kadar, bunlar günümüzde çok ilkel bulunsa bile, bugün insanların yaşadıkları ortamın havasını kontrol etme çabalarındaki, kat etmiş oldukları aşamayı çok iyi bir şekilde özetlemektedir.

19. Yüzyıldan sonra vantilasyon ve merkezi ısıtma sanatı büyük bir aşama kaydetmiştir. Fanların, kazanların, radyatörlerin icadı ile bu işlemler hemen kabul görmüş ve yaygınlaşmıştır. 1844 yılında Amerika’da Apalachicola Deniz Hastanesi Müdürü John Gorrie, ilk soğutma makinesi projesini anlatarak 1851 yılına kadar 8080 hastanın bağışı ile dünyadaki ilk endüstriyel tip soğutma/klima makinesi icadını gerçekleştirmiştir. Gorrie’nin bu makinesi tüm dünyada kabul görmüştür. 1880 yılına dek Gorrie’nin makinasında bir dizi iyileştirmeler yapılmış ve pistonlu kompresörün bulunması ile yeni yeni buz makineleri, et paketleme, balıkişleme makinaları soğutma, endüstriye tamamen yerleşmiştir. Bütün bu gelişmelerin ardından Amerika’da soğutma mühendisliği profesyonel bir mühendislik olarak kabul edilmiş ve 1904 yılında 70 üyesi ile ASRE (Amerikan Soğutma Mühendisleri Birliği) şekillenmiştir.

 

Klima sisteminin baş geliştiricisi olarak 1876-1950 yılları arasında yaşamış olan Willis H. Carrier’in olduğu, bugün bu sektördeki birçok profesyonel ve tarihçi tarafından kabul edilmektedir. 1911 yılında, bugün klima hesaplarının temelini teşkil eden ve havanın sıcaklık, rutubet ve ısı tutumu arasındaki ilişkiyi gösteren psikrometrik tabloyu icad eden Carrier, 1922 yılında ilk santrfüj soğutma makinesini icat etmiştir.

Klima sektöründeki bir diğer büyük gelişme; 1930 yılında Dsi Pont fırmasının fiorokarbon freon soğutucu gazları geliştirmeleri ile gerçekleşmiştir.1935 yılınd, ilk hermetik kompresörü piyasaya sürülmüştür.

İkinci Dünya Savaşından sonra gelişen teknoloji ve refah düzeyi ile dünyadaki paket tipi klima cihazlarının üretimi ve kullanımında büyük bir artış olmuştur.

KLİMAYI İCAT EDEN CARRIER KİMDİR?

Evet muhtemelen şu anda dünya genelinde duaları toplayan adam olarak bilinen Carrier kimdir, nerelidir, kaç yaşında öldü, nerede yaşadı?

Klimayı icat eden adam olarak bilinen Willis Haviland Carrier, 26 Kasım 1876 tarihinde ABD'nin New York şehrinin Angola bölgesinde dünyaya geldi.

Carrier 1901 yılında Cornell Üniversitesi Elektrik Mühendisliği bölümünden master derecesi alarak mezun oldu.

Carrier daha sonra Buffalo Forge Company isimli elektronik şirketinde işe başladı.

Dünyanın ilk modern kliması Carrier tarafından geliştirilmiş olup bu konudaki ilk patent belgesi de aynı kişi tarafından 2 Ocak 1906 tarihinde alınmıştı.

1915 yılında Carrier Mühendislik Şirketi kuruldu.

1930'da Carrier Mühendislik A.Ş. Brunswick - Kroeschell ve York Isıtma & Havalandırma şirketi birleşti.

Böylece Carrier şirketi ortaya çıktı.

1942 yılında Alfred Üniversitesi bilim ve endüstriye yaptığı katkılardan dolayı Carrier'e fahri doktora ünvanı verdi.

Willis Haviland Carrier, 7 Ekim 1950 tarihinde ABD'nin New York şehrinde hayatını kaybetti.

---