Bakan Zeybekci AA Editör Masası'na konuk oldu: (3)

ANKARA (AA) - Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Rusya'ya ithali yasak tarım ürünleriyle ilgili Türkiye'den şirket tespitinin kabul edilemeyeceğini yetkililere anlattıklarını belirterek, "Muhtemelen onlar da bunu iyi anladılar. Patlıcan, nar ve domatesin 1 Kasım itibarıyla yüklemesi başlayacak. Bir problem olacağını zannetmiyorum." dedi.

Zeybekci, Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'nda, editör ve muhabirlerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı, son dönemdeki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Yaz tatili öncesinde 'Booking.com' ve benzeri firmaların Türkiye'deki faaliyetlerinin durdurulmasına ilişkin soru üzerine Zeybekci, Booking.com'un yurt dışında yerleşik olarak Türkiye'deki Türklere, Türkiye'deki turizm faaliyetlerini pazarlamaya çalışmasının haksız rekabet olduğunu söyledi.

Konuya ilişkin şikayet nedeniyle yargı sürecinde gerekli ön tedbirlerin alınarak faaliyetlerinin durdurulduğuna işaret eden Zeybekci, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Booking.com'un Türkiye'ye yönelik faaliyetleri engellenmedi, yasaklanmadı. Booking.com, yabancı turistlere, Türkiye'deki turizm ve tatil faaliyetlerini pazarlayabiliyor, bunun önünde engel yok. Sadece Şenol Bey'e satamıyor çünkü bu, bir haksız rekabet. Türkiye'deki firmalar vergi ödeyerek, Türkiye'deki kurallara tabi olarak bu faaliyeti yaparken Booking.com, 'Yok, ben bunu Avrupa'nın falanca ülkesindeki şehirden yaparım, Türkiye'de Şenol Bey'e veya Ahmet Bey'e Türkiye'deki otelleri satarım. Onlardan bununla ilgili komisyon tahsil ederim. Türkiye'yi de tanımam, vergi vermem.' diyor. Bu, kabul edilebilir değil. Kendileriyle de görüştük, anlattık. 'Elimizden gelen her türlü yardımı size yapalım, bununla ilgili yöntemleri gösterelim ama Türkiye'de faaliyet gösteren şirket eliyle bunu yapın. O şirket eliyle faturanızı kesin, o kestiği faturaları toplasın, yine siz o şirkete fatura keserek, paranızı alın, götürün ama bu kurala uyun. Bu kurala uymadığınız zaman sizin için yapabileceğimiz bir şey yok.' dedik."

Booking.com yetkilileriyle iki kere görüştüğünü anlatan Zeybekci, görüşmelerden birini kendisinin yüz yüze yaptığını söyledi.

Yetkililerin, görüşmeye devam ettiğini dile getiren Zeybekci, "Ya Türkiye'nin kurallarını kabul edecekler ya da bu iş olmayacak." diye konuştu. Zeybekci, olma ihtimaline ilişkin soruyu, "Var." diyerek cevapladı.

- "Patlıcan, nar ve domatesin 1 Kasım itibarıyla yüklemesi başlayacak"

Zeybekci, Rusya ile Kasım 2015'te yaşanan uçak krizinin ardından ülkenin ekonomik yaptırımlara gittiğini hatırlattı.

Bu yaptırımların bir süre devam ettikten sonra iki ülke liderleri arasındaki diyalog ve arkasından gelen olumlu havayla normal şekilde bitmesi için çok sabrettiklerini belirten Zeybekci, Rusya'nın bütün ekonomik yaptırımlarına karşı adım atmadıklarının ve beklediklerinin altını çizdi.

Zeybekci, "Kendilerine hep bunu söyledik: 'Yasak yasağı, engellemeler de engellemeyi doğuracaktır, bundan kuşkunuz olmasın. Her ne yapıyorsanız bunun karşılığı mutlaka olacaktır, yapmayın, etmeyin.' Epeyce uzun sürdü. Sonra bizim ihracatçılarımızın sabrı da taştı." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin Rusya'dan 2 milyar dolar civarında tarıma dayalı ürün ithal ederken bu ülkeye toplam tarım ürünü ihracatının 800 milyon dolar olduğuna dikkati çeken Zeybekci, şunları kaydetti:

"Oradan bizim 3 katımız mal alıyoruz. Aldığımız ürünlerle ilgili de anladık ki re-export şartıyla ithal eden ihracatçılarımız da artık almak istemiyorlar. Bu, tabii karşılık gördü. 'Öyle miymiş?' diyerek oturuldu sanki bunu yeni anlatmışız gibi hızlı bir çözüme girdik. En son domates, patlıcan ve nar kalmıştı galiba. Domates, tabii sembolik kahramanımız. Bu üçlü ile ilgili adım atmakta zorlandılar. Biz hiçbir zaman için Rusya'daki üreticilere rakip olacak bir Türk ihracatından bahsetmiyoruz. Onlara zarar verecek bir şeyden bahsetmiyoruz. Öyle bir şey olduğunda biz kendi ülkemizle ilgili nasıl tedbirler alıyorsak siz de o tedbirleri alabilirsiniz, vergileri yükseltirsiniz ama 'Yasak, engelliyoruz.' diyemezsiniz.

Bize o sırada 'Yaş sebze meyveden falanca şehirden 8 şirkete izin veririz, domatese 4 şirkete izin veririz.' dediler. 20 şehirde bu ürün üretilirken bir şehirde 4 şirkete bunun veriliyor olması, kabul edilebilir değil. Biz de onun üzerine dedik ki: 'Biz de sizden aldığımız ürünlerin şirketlerini, şehirlerini belirleyelim.' Onun için de tespit yapmaya başladık. Bundan rahatsız oldular tabii ki. Geçen hafta Karma Ekonomi Koordinasyon Toplantısı sırasında da açıkça söyledik: 'Yaptığınız her şeye aynısıyla karşılık vermek gibi bir zorunluluğumuz var.' Bu ürünlerle ilgili Türkiye'den şirket tespit edilmesinin kabul edilemeyeceğini altını çizerek söyledik. Muhtemelen onlar da bunu iyi anladılar. Yakın sürede bunlar kalkacak, patlıcan, nar ve domatesin 1 Kasım itibarıyla yüklemesi başlayacak. Onu bekliyoruz, bir problem olacağını zannetmiyorum. Her şey yoluna girdikten sonra bütün karşı olarak hazırlık yaptığımız prosesleri de iptal ederiz, kaldırırız."

(Sürecek)