2018 Yılı Bütçesi Plan ve Bütçe Komisyonunda

TBMM (AA) - Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, borçlanma konusundaki eleştirileri yanıtlarken, "Niye bu kadar borçlanıyorsunuz, neye hazırlanıyorsunuz, seçim mi var? Hayır seçim yok." dedi. Şimşek, borçlanma ihtiyacının yılın geri kalanındaki bütçe açığı, gelecek senenin ilk çeyreğindeki borç geri ödemesinden kaynaklandığını belirtti.

Şimşek, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Hazine Müsteşarlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurulu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) 2018 yılı bütçe görüşmelerinde milletvekillerinin sorularını yanıtladı.

Kadın yönetici sayısının artırılması konusunda ilave çaba göstermeleri gerektiğini ifade eden Şimşek, çok başarılı yakın kadın çalışma arkadaşları bulunduğunu söyledi. Hazine'de daire başkanı ve üzerinde 89 yöneticinin görev yaptığını, bunların 22'sinin kadın olduğunu bildiren Şimşek, "Keşke yarı yarıya olsa, ben şahsen bunun doğru olacağı kanısındayım." diye konuştu.

Kamu-özel iş birliği projelerinde bütçe ödemelerinin gelecek yıllarda artacağını dile getiren Şimşek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"2017'de Karayollarına 1 milyar 128, Sağlık Bakanlığına 728 milyon lira olmak üzere 1 milyar 856 milyon liralık ödenek söz konusu. 2018'de bu Karayolları için 3 milyar 600 milyon, Sağlık Bakanlığı için 2 milyar 600 milyon lira olmak üzere toplamda 6 milyar 200 milyon lira. Bunlar bütçelendi zaten. IMF'den teknik destekle kamu-özel iş birlikleri çerçevesinde yaptığımız bütün projelerin çok şeffaf şekilde, düzenli olarak küresel normlara uygun raporlanması konusunda Maliye Bakanlığımız çalışma yapıyor. Küresel normlar anlamında da bu konuda standartları koyduğu için IMF ile bir çalışmamız olacak."

- "Niye bu kadar borçlanıyorsunuz?"

Şimşek, "vergi düzenlemelerinde geri adım atıldığı" yönündeki değerlendirmelere karşılık, "Bildiğimiz kadarıyla Kurumlar Vergisi'nin genele teşmil edilmesi 3 yıl geçici şekilde, diğer vazgeçtiğimiz vergileri önemli ölçüde telafi ediyor." açıklamasını yaptı.

Borçlanma konusunda atılan adımlara yönelik eleştiriler üzerine Şimşek, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Niye bu kadar borçlanıyorsunuz, neye hazırlanıyorsunuz, seçim mi var? Hayır seçim yok. Neye hazırlanıyoruz? İki basit konu var. Birincisi; yılbaşından bu yana bütçe açığımız 31 milyar lira ama öngörülen açık bunun yaklaşık iki katı. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde bu açığın finanse edilmesi lazım.

İkincisi; gelecek yılın ilk çeyreğinde 56 milyar liralık borç geri ödememiz var. Sistemimize yönelik bu kadar spekülatif saldırılar varken çok güçlü ve sağlam şekilde yılın ilk çeyreğine girmemiz lazım. Dolayısıyla nakit düzeyimizi ilk çeyreğe girerken yüksek tutacağız ve spekülatif anlamdaki bu tür saldırılara hazırlıklı olacağız. Özellikle faizlerin piyasa gereklerinin ötesinde artmamasını sağlamak üzere bir hazırlık var. Onun dışında hiçbir hazırlığımız yok; bu kadar basit ve net. İki husus var; bir tanesi yılın son 3-4 ayındaki bütçe açığının finansmanı, ikincisi de gelecek yılın ilk 3 ayındaki 56 milyar liraya varan borç geri ödememiz.

Ayrıca bir günlük rakama bakıp 'Bu kadar nakit biriktirmişsiniz, bunun anlamı var mı?' demek bazen çok anlamlı olmayabiliyor. Belki hemen ertesi gün belki maaş ya da yüklü bir borç ödeyeceksiniz. Dolayısıyla olaya bu çerçevede bakmak gerek."

- "1 milyon ilave istihdama rağmen..."

Başbakan Yardımcısı Şimşek, işsizlik oranı konusundaki eleştiriler üzerine, Türkiye'de iş gücüne katılım oranı ve çalışma çağındaki nüfusun çok hızlı arttığına işaret ederek, "İşsizlik oranını düşürmek hedefimiz ama gerçekçi olalım. Türkiye eğer 1 milyonun üzerinde ilave istihdam yaratıp işsizliği düşüremiyorsa bunu başarısızlık olarak gösteremezsiniz." ifadelerini kullandı.

Şimşek, altın çıkartıldığında cari açığın milli gelire oranının yüzde 3,6 civarında olduğunu, bu oranın geçen yılın gerisinde kaldığını söyledi.

- "Düşük gelirlilerin yüzde 51'i sistemde kaldı"

Bireysel Emeklilik Sistemi'nin (BES) "zorunlu hale getirilmesinin" söz konusu olmadığını vurgulayan Şimşek, DASK'ın zorunlu olmasına rağmen düzenli ödemenin çok düşük olduğunu, bunu düzenli hale getirmeye yönelik çalışma yaptıklarını ifade etti. Şimşek, BES'ten çıkış için seçenek bulunduğunu hatırlattı.

Düşük gelirlilerin BES'ten çıktığı eleştirilerinin gerçeği yansıtmadığını dile getiren Şimşek, bu grubun yüzde 51'inin sistemde kaldığını bildirdi. Mehmet Şimşek, "Hedeflerimiz iddialıydı. Sistemde kalan 3,4 milyon ilave katılımcı var, son 9 ayda 1,4 milyar lira birikim bulunuyor. Bu ekonomimiz için, yatırımlar için, finansal piyasaların gelişmesi açısından son derece önemlidir." değerlendirmesinde bulundu.

Şimşek, faiz ödemelerine ilişkin eleştiriler üzerine, şunları kaydetti:

"Türkiye son 15 yılın milli gelire oran olarak en düşük faiz giderini yapıyor. Milli gelire oranla 2017'de faiz giderleri sadece yüzde 1,9 olacak. Gelecek sene 2,1'e yükseliyor yani 71,7 milyar lira. Geçen sene ortalama borçlanma faizimiz yüzde 10,1; bu sene ekim ayı itibarıyla yüzde 11,1. Bir puanlık bir artış söz konusu. Gönül ister ki artmasın. Bunlar bir de nominal rakamlar. 2000'li yılların başında yüzde 30'a yakın reel faiz öderken son 8-10 yılın ortalaması yüzde 3'ün altında, yüzde 1,5-2 civarında bir reel faiz söz konusu."

(Sürecek)