Ceza yargılamasında değişiklik Genel Kurulda (3)
- Kovuşturma aşamasındaki kaçak kişilere yönelik düzenleme ve yargılama usulü, soruşturma evresinde de uygulanacak - Kaçak sanığın savcıya başvurmasını sağlamak amacıyla Türkiye'de bulunan mallarına, hak ve alacaklarına el konulabilecek ve gerektiğinde idaresi için kayyım atanacak
TBMM (AA) - Kovuşturma aşamasındaki kaçak kişilere yönelik
düzenleme ve yargılama usulü, soruşturma evresinde de uygulanacak.
Kaçak sanığın cumhuriyet savcısına başvurmasını sağlamak amacıyla
Türkiye'de bulunan mallarına, hak ve alacaklarına el konulabilecek
ve gerektiğinde idaresi için kayyım atanacak.
Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısına göre, ceza davalarının ilk
duruşmasında iddianamenin tamamının yerine, iddianame yerine geçen
belgede yer alan suçlamanın dayanağını oluşturan eylemler ve
delillerle suçlamanın hukuki nitelendirmesi
anlatılabilecek.
Heyet halinde çalışan mahkemelerde, hükmün yazılacağı 15 günlük süre içinde karşı oy gerekçesi de dava dosyasına konulacak.
Tek hakimli mahkemelerde hüküm sonucu tefhim edildikten sonra gerekçeli karar imzalanmadan hakim ölür veya kararı imzalayamayacak hale düşerse, yeni hakim, tefhim edilen hükme uygun olarak gerekçeli kararı bizzat yazarak imzalayacak.
Ceza yargılamasında kovuşturma aşamasındaki kaçak kişilere yönelik düzenleme ve yargılama usulü, soruşturma evresinde de uygulanacak.
Kaçak sanığın Cumhuriyet savcısına başvurmasını sağlamak amacıyla, Türkiye'de bulunan mallarına, hak ve alacaklarına, amaçla orantılı olarak sulh ceza hakimliği kararıyla el konulabilecek ve gerektiğinde idaresi için kayyım atanacak. Bu tedbirin uygulanacağı suçlar arasında, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar da yer alacak.
- Uzlaşma yeniden düzenleniyor
Tasarıyla, uzlaşma müessesesi yeniden düzenleniyor.
Buna göre, uzlaştırma girişiminde bulunulacak suçlar arasına
tehdit, hırsızlık, dolandırıcılık da eklenecek. Etkin pişmanlık
hükümlerine yer verilen suçlar da düzenlemenin yasalaşmasıyla
uzlaştırma kapsamına girecek.
Cumhuriyet savcıları ya da vereceği talimatla kolluk görevlileri
uzlaştırma teklifiyle görevli olmayacak; bunun için uzlaştırmacılar
görevlendirilecek.
Soruşturma konusu suçun uzlaşmaya tabi olması ve kamu davası
açılması için yeterli şüphe bulunması halinde, dosya uzlaştırma
bürosuna gönderilecek. Büro tarafından görevlendirilen
uzlaştırmacı, şüpheliyle mağdur ya da suçtan zarar görene uzlaşma
teklifinde bulunacak.
Mağdurun veya suçtan zarar görenin gerçek veya özel hukuk tüzel
kişisi olması koşuluyla, suça sürüklenen çocuklar bakımından
ayrıca, üst sınırı üç yılı geçmeyen hapis veya adli para cezasını
gerektiren suçlar uzlaştırma kapsamına alınacak.
Her Cumhuriyet Başsavcılığı bünyesinde uzlaştırma bürosu
kurulacak ve yeteri kadar Cumhuriyet savcısı ile personel
görevlendirilecek. Uzlaştırmacılar, avukatların veya hukuk öğrenimi
görmüş kişilerin yer aldığı, Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen
uzlaştırmacı listelerinden görevlendirilecek. Uzlaştırma süreci
sonunda soruşturma dosyaları, uzlaştırma bürosunda görevli
Cumhuriyet savcıları tarafından sonuçlandırılacak.
- Tutanaklara cezaevi personelinin adı yazılmayacak
Yüksek güvenlikli kapalı cezaevleri ile diğer kapalı
cezaevlerinin yüksek güvenlikli bölümlerinde kalan tutuklu ve
hükümlülerle ilgili olarak ceza infaz kurumlarında düzenlenen
tutanaklara, ilgili görevlinin açık kimliği yerine sadece sicil
numarası yazılacak. Bu kapsamdaki kurum görevlilerinin ifadesine
başvurulması halinde, çıkarılan davetiye veya çağrı kağıdı
görevlinin iş yeri adresine tebliğ edilecek. Bu kişilere ait ifade
ve duruşma tutanaklarında adres olarak sadece iş yeri adresi
gösterilecek.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda istinaf kanun yolu için öngörülen
başvuru sınırı, bin 500 liradan 5 bin liraya çıkarılacak. Ancak
manevi tazminat davalarında verilen kararlara karşı, miktar veya
değere bakılmaksızın istinaf yoluna başvurulabilecek.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda temyiz kanun yolu için öngörülen
başvuru sınırı, 25 bin liradan 40 bin liraya çıkarılacak.
- Direnme kararını aynı daire inceleyecek
İlk derece hukuk mahkemesi veya bölge adliye mahkemesinin, bozma
kararına direnmesi halinde temyiz incelemesini, kararına direnilen
daire yapacak. Daire, direnme kararını yerinde görürse, kararını
düzeltecek, görmezse dosyayı Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna
gönderecek.
Hukuk Muhakemeleri Kanununda düzenlenen bazı parasal sınırlar,
her yıl yeniden değerleme oranında artırılacak.
Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce
verilen kararlarla ilgili Yargıtay hukuk dairelerince verilen bozma
kararları üzerine mahkemelerce verilen direnme kararları da
kararına direnilen daireye gönderilecek.
Düzenleme yürürlüğe girdikten itibaren en geç 6 ay içinde
uzlaştırmaya ilişkin yönetmelik çıkarılacak, yönetmeliğin yürürlüğe
girmesinden itibaren de en geç 6 ay içinde uzlaştırmacı listeleri
oluşturulacak. Adalet Bakanlığı, bu listelere uygun uzlaştırmacı
görevlendirmesi amacıyla ilan duyurusu yapacak.
Tasarıyla, Adalet Bakanlığına 24 personel ihdas
ediliyor.
AK Parti milletvekillerince kabul edilen önergeyle; cebir,
tehdit, hile veya iradeyi etkileyen başka bir neden olmaksızın 16
Kasım 2016 tarihine kadar işlenen cinsel istismar suçunda, mağdurla
failin evlenmesi durumunda CMK'daki koşullara bakılmaksızın hükmün
açıklanmasının geri bırakılmasına, hüküm verilmişse cezanın
infazının ertelenmesine karar verilecek.
Zaman aşımı süresi içinde evliliğin failin kusuruyla sona ermesi
halinde, fail hakkında hüküm açıklanacak veya cezanın infazına
devam edilecek. Fail hakkında hükmün açıklanmasının geri
bırakılmasına veya cezanın infazının ertelenmesine karar verilmesi
durumunda, suça azmettiren veya işlenişine yardım edenler hakkında
kamu davasının düşmesine veya infazın ortadan kaldırılmasına karar
verilecek.
Tasarının 48 maddesi kabul edildikten sonra tümünün oylamasında CHP milletvekillerinin talebi üzerine yapılan iki oylamada da toplantı yeter sayısının bulunamaması üzerine TBMM Başkanvekili Akif Hamzaçebi, birleşimi saat 14.00'da toplanmak üzere kapattı.
(bitti)
Yorumlar