Ukrayna Holodomor kurbanlarını anıyor

KİEV (AA) - Sovyet rejiminin 1932-1933 yıllarında Ukrayna topraklarında milyonlarca insanı aç bırakarak ölüme zorladığı Holodomor trajedisi hüzünle anılıyor.

Ukrayna tarihinin en acı olaylarından biri olan trajedi, 1932-1933 yıllarında Sovyetler Birliği’nin lideri Josef Stalin’in ‘kollektivizm’ politikası sonucu meydana geldi.

Stalin’in, Sovyet sisteminin sosyal ve ekonomik politikaları gereği Ukrayna’da köylüleri kooperatif tarım uygulamasına zorladı. Uygulamaya tepki gösteren köylünün üretimi yavaşlatmaya yönelik eylemlerine karşın, 1932’de üretimin azalacağını hesaplayan Sovyet yönetimi, baskıyı sürdürdü.

Köylüden üretemeyeceğinden fazla buğday hasadı isteyen yönetim, gönderdiği silahlı devlet görevlileri ile var olan bütün hasada, tohumluk buğdaylara ve köylünün kendi ihtiyacı olarak kullandığı buğdaya el koydu. İzlenen baskı politikaları milyonlarca köylüyü aç bıraktı.

Açlığa itilen köylünün bulunduğu bölgeden çıkması engellendiği gibi bu topraklara dışardan giriş de yasaklandı. Yurt dışından gelen yardımlar reddedildi.

Ukrayna Ulusal Hafıza Enstitüsü verilerine göre, 1932 – 1934 yıllarında Ukrayna nüfusunun yüzde 13’üne karşılık gelen yaklaşık 4,5 milyon kişi kıtlıktan dolayı öldü. Kurbanlar arasında 10 yaşından küçük yaklaşık 1 milyon çocuk ve 600 bin civarında anne karnında bebek vardı.

Ukrayna olmak Sibirya, Kazakistan, Kafkasya ve diğer bölgelerle birlikte, tüm Sovyetler Birliği'nde o dönemde toplamda 8 milyona yakın insan açlık ve kıtlıktan dolayı hayatını kaybetti.

Bu olay sonrası, Sovyet sistemine karşı herhangi bir tehlike oluşması ihtimaline karşı binlerce devlet görevlisi Ukrayna’ya gönderildi. Stalin, milyonların hayatını kaybettiği açlık ve kıtlık sonucu Ukrayna’yı tamamen kontrolü altına aldı.

Rusça ‘açlıktan ölüm’ anlamına gelen Holodomor ifadesi, Sovyetler Birliği’nin dağılması sonrası “1932-33 yıllarında Ukrayna’da büyük kıtlık” anlamı ile belgeler arasına girmeye başladı. Holodomor, 2005’te Ukrayna’da Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko döneminde devletin yönetimde temel siyasi ideoloji haline geldi. Yuşçenko, her yıl kasım ayının son cumartesi gününü Holodomor Kurbanlarını Anma günü ilan eden bir kararname imzaladı.

Ukrayna Parlamentosu, 2006’da bu açlık hadisesini soykırım olarak kabul etti. 2009’da Ukrayna Güvenlik Servisi, Holodomor trajedisinin sorumlularını tespit etmek için soruşturma açtı. Soruşturma sonucunda başta Josef Stalin ve yandaşları Vyaçeslav Molotov, Lazar Kaganoviç, Pavel Postışev, Stanislav Kosior, Vlas Çubar, Mendel Hatayeviç olayın sorumlusu olarak suçlandı. Mahkeme, sorumluları suçlu buldu ve şahısların hayatta olmaması nedeniyle davayı kapattı.