Merkez'de döviz döviz likiditesi için zorunlu karşılık düzenlemesi yaptı

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), küçük tutarlı birçok kalemi zorunlu karşılık yükümlülüğü kapsamı dışına çıkardı. Söz konusu değişiklikle piyasaya yaklaşık 1 milyar ABD doları döviz likiditesi sağlanması öngörüldü.

TCMB’den zorunlu karşılıklar hakkında yapılan açıklamada “Para politikası aracı ve makro ihtiyati bir araç olarak kullanılan zorunlu karşılıkların daha sade bir yapıya kavuşturulması amacıyla zorunlu karşılığa tabi yükümlülüklerin hesaplanmasında yurt çi pasif toplamından belirli kalemlerin indirilmesi yöntemi yerine, doğrudan zorunlu karşılığa tabi kalemlerin dikkate alınması şeklinde bir yaklaşım benimsenmiştir. Bu şekilde, para politikası üzerinde doğrudan etkisi bulunmayan ve operasyonel süreçlerin etkinliğini azaltan küçük tutarlı birçok kalem zorunlu karşılık yükümlülüğü kapsamı dışına çıkarılmıştır.” denildi.

Yeni düzenleme ile zorunlu karşılığa tabi yükümlülüklerin; mevduat/katılım fonu, repo işlemlerinden sağlanan fonlar, kullanılan krediler (Hazine garantisiyle sağlananlar hariç), ihraç edilen menkul kıymetler (net), sermaye benzeri borçlar (özkaynak hesaplamasında dikkate alınanlar hariç), Yurtdışı şubeler nezdinde izlenen krediler, yurtdışı şube nezdinde izlenen yurt içi yerleşiklerin mevduatı/katılım fonu, yurtdışı merkez ve şubelere net yükümlülüklerin (e) ve (f) bentlerindeki tutarları aşan kısmı, Kredi kartı ödemelerinden borçlar kalemlerinden oluşmasına karar verildi.

Söz konusu değişiklikle piyasaya yaklaşık 1 milyar ABD doları döviz likiditesi sağlanması öngörüldüğü belirtilen açıklamada diğer taraftan küresel finans piyasalarındaki son gelişmeler dikkate alınarak, rezerv opsiyonu mekanizmasının (ROM) otomatik bir dengeleyici olarak daha etkin çalışması ve bu şekilde finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkânı uygulamasında rezerv opsiyonu katsayılarının (ROK) değiştirildiğine dikkat çekildi.

Açıklamada ayrıca “Bankalar döviz ROM imkânını istikrarlı bir şekilde kullanmakta olup, yararlanma oranı yüzde 90,6 (54,3/60) düzeyindedir. Söz konusu imkân zorunlu karşılık kapsamına alınmış olan finansman şirketlerince de yüzde 46,3 (27,8/60) oranında kullanılmaktadır. Mevcut imkân dâhilinde Bankamız nezdinde 33,7 milyar ABD doları değerinde döviz tutulmakta olup, yapılan değişikliğin Bankamız rezervlerine katkısında bankaların tercihleri belirleyici olacaktır.” bilgisi verildi.

İlave olarak söz konusu düzenlemelerin 17 Ocak 2014 tarihli yükümlülük cetvelinden itibaren geçerli olacağı ve tesis döneminin 31 Ocak 2014 tarihinde başlayacağı vurgulandı.


Değiştirilen rezerv opsiyonu katsayıları şöyle:

Döviz Tesis İmkânı Dilimleri (Yüzde) Mevcut ROK Yeni ROK

0-30 1,4 1,4
30-35 1,5 1,5
35-40 1,8 1,8
40-45 2,2 2,6
45-50 2,5 2,9
50-55 2,7 3,1
55-60 2,8 3,2

CİHAN