İsviçre’de giderek artan maaş eşitsizliği sendikaları düşündürüyor

İsviçreli şirketlerin patron maaşları dünya ekonomi kulislerinde herkesin dilinde. Dünyada en fazla kazanan CEO’lar arasında ilk sıralarda yer alan patronlar bununla birlikte son yıllarda sendikaların savaştığı ilk konular arasında geliyor. İsviçre’nin önde gelen sendika federasyonlarından Travail.Suisse son yayınladığı raporda bu konuya yer veriyor ve tartışmaların ne kadar haklı olduğunu ispatlıyor. Çünkü gelinen nokta itibariyle ülkenin global şirketleri Néstle, UBS ve Roche’un patron maaşları bu şirketlerin en düşük çalışanlarının maaşının 200 katını geçmiş durumda.

Travail.Suisse sendikalar birliği son yıllarda çok önem verdiği maaş eşitsizliği konusunda yaptığı araştırmanın sonuncusunu kamuoyuna duyurdu. 42 üst düzey yöneticinin çalıştığı şirketlerde en düşük maaş ve en yüksek maaş arasındaki farkları inceleyen sendika, araştırmada temel olarak en az 100 kat fark olan 27 şirkete konsantre olmuş. Çoğu dünya çapında iş yapan bu şirketler içerisinde tahmin edildiği gibi UBS, Néstle ve Roche ilk sıraları alıyor. Örneğin merkezi Lozan yakınlarında Vevey’de bulunan dünya gıda devi Néstle’nin CEO’su Paul Bulcke’nin yıllık kazancı 12 milyon İsviçre frangını buluyor. Fakat aynı şirkette çalışan en düşük maaşı alan biri ile Paul Bulcke’nin maaşı arasında tam 230 kat fark bulunuyor. Maaş eşitsizliği sıralamasının ikinci sırasında dünyanın bir numaralı bankası konumunda olan UBS var. Bankanın CEO’su Andrea Orcel’in yıllık kazancı 11,4 milyon İsviçre frangı. Orcel’in bankasında çalışan en düşük maaşlı çalışanı ile arasındaki fark ise 229 kat. Travail.Suisse araştırmada ülkenin iki büyük bankası olan UBS ve Credit Suisse’in üst düzey yöneticilerinin 21tanesinin ilk sıralarda yer aldığı notunu belirtirken, İsviçre’nin dünya çapında iş yapan bir diğer sektörü olan eczacılık alanındaki firmaları Roche ve Novartis’in de 10 tane yöneticisinin listede yer aldığını vurguluyor. Bu sektörde en dikkat çeken isim Roche CEO’su Severin Schwan. Avusturyalı yöneticinin yıllık kazancı 13,7 milyon frank olurken, firmasında çalışan en düşük maaşlı işçisi ile arasındaki fark 225 kat.

TRAVAİL.SUİSSE: MİNDER İNİSİYATİFİ ETKİSİZ KALDI

Mart 2013 tarihinde halk referandumunda kabul edilen, kısaca Minder inisiyatifi olarak bilinen ve üst düzey şirket yöneticilerinin kazançlarını belirleyen yasa 1 ocak 2014 tarihinde yürürlüğe girdi. İki yıllık bir uygulamayla geçiş süresi olan yeni yasa gereği şirket yöneticilerinin gelirleri şirket hissedarlarının katıldığı genel kurul toplantısında belirlenecek. Ayrıca yeni yasa CEO’ların görevlerinden ayrıldıkları takdirde aldıkları tazminatları da yasaklıyor. Sendikanın başkan yardımcısı Jacques-André Maire yaptığı açıklamada maaş eşitsizliğinin gittikçe arttığını ve bu şartların ülkenin toplumsal uzlaşma kültürüne zıt olduğunu vurguladı. Gelinen nokta itibariyle 2008 yılındaki kriz öncesi şartlara geri döndüklerini hatırlatan sendikacı, halkın geçen yıl Minder inisiyatifine verdiği yüksek destek ile ne kadar hassas bir konu olduğuna dikkat çekti.

CİNSEL EŞİTSİZLİK DAHA VAHİM

Travail.Suisse 2013 yılını kapsayan araştırmasında ayrıca üst düzey yöneticiler arasındaki kadın erkek oranlarına da yer verdi. Sonuç ise sendikanın ifadesi ile skandal. 27 firmanın 208 iş pozisyonu dikkate alındığında bu koltuklarda oturan kadın sayısı sadece 8 çıktı. Bir önceki yıl 220 pozisyonda 12 kadının görev yaptığı belirtilirken, yüzde 5’lerde gezinen oranın daha da düşmesi sendika açısından skandal bir durum olarak lanse edildi. İncelenen 27 firmanın yönetim kurullarında ise 249 koltukta 44 kadının olduğuna yer verildi. CİHAN