İlk yerli karbon filtresi 2 yıldır seri üretimi bekliyor

Sanayici Nihat Güçlü, 7 ay çalıştığı Afşin Elbistan kömür santralinin çevreye ve insanlara verdiği zararı gördükten sonra, mühendis arkadaşı ile Türkiye’nin ilk yüzde yüz yerli karbon monoksit gazını azaltan 'Baca Gazı Arıtma Filtresi'ni üretti. Gaz salınımını yüzde 96 oranında engellediği TÜBİTAK tarafından tescillenen filtreyi 2 yıldır bürokratik engellerle seri üretime geçiremeyen Güçlü, bakanlıktan projenin destekleneceği sözünü aldı. Filtrenin üretimi durumunda, Türkiye’de çevrenin kirlenmesine en büyük darbeyi vuran karbon salınımını durdurmak için arıtma sistemi, maliyetinin onda birine yapılabilecek.

Nihat Güçlü, Ankara OSTİM'de 42 yıldır elektrik otomasyon panoları üretiyor. 2009 yılında, Afşin Elbistan Termik Santrali’nde bant convertar sistemlerini kurarken, termik santralin bacasından çıkan karbon gazının bölge halkına verdiği zarara tanıklık etti. Ankara’ya döndüğünde bölgede müşahede ettiği problemi çözmek için mühendis arkadaşı ile bacadan çıkan karbon gazını engelleyecek bir proje geliştirdi. TÜBİTAK’a da sunulan proje, kabul gördü ve iki yıl içinde ilk yerli “Baca Gazı Arıtma Tesisi” üretildi.

"CİHAZIN PATENTİ ALINDI VE TEKNİK ÖZELLİKLERİ TESCİLLENDİ"

Karbon monoksit gazının yüzde 95 oranında salınımını engelleyen ilk cihazı yapan Nihat Güçlü ve ekibi, bir de prototip yaptı. Cihaz, ayrıca, tutulan karbon gazını gübreye çevirme özelliğine de sahip. Cihazın patenti alındı ve TÜBİTAK tarafından da teknik özellikleri tescillendi.
Buraya kadar gösterilen başarı, sıra tesisin seri üretimini hayata geçirmeye gelince tıkandı. Çünkü Nihat Güçlü, yeteri kadar sermaye sahip değildi. Bu gerekçeyle iki yıldır bu üretim gerçekleştirilemiyor. Devlet desteği gerekiyordu. Ancak, Güçlü, iki yıldır bürokratik engellere takılıyordu. Güçlü, bir toplantıda karşılaştığı Bakan Taner Yıldız’a bu projesini anlattı. Yıldız'la makamında görüşen Güçlü, projenin destekleneceği sözünü bakandan aldı.

Güçlü, projeyi bakanlığın desteği ile hayata geçireceğinden ümitli. Filtre üretiminin dünyada belli başlı bazı ülkeler tarafından yapıldığını anlatan Güçlü, filtrenin çok maliyetli olduğunu belirterek, “Türkiye’deki tüm kömür santrallerini gezdik. Bu projemiz hepsinden kabul gördü. Bütün bakanlıklar projeyi beğendi. Ama maalesef 2 yıldır bu projeyi devlet projesi yapmak için uğraşıyoruz. Bu süre zarfında projemize sahip çıkan olmadı.” dedi.

"KARBONDAN GÜBRE DE ÜRETİLİYOR"

Makinanın teknik özelliklerine de değinen Güçlü, şu bilgileri paylaştı: “Doğaya salınan karbon gazının tamamı tutuluyor. Çalışan ve yapılan ilerde bacadan çıkan karbon gazı vardır. Maliyetleri kimse yükseltmek istemiyor. 2 binin üzerinde yaptığımız testlerde yüzde 94-96 seviyelerinde karbonu tuttuğumuzu kanıtladık. Curuf kısmı da gübre olarak tarımda kullanılıyor. Ziraat fakültesinden onayımız da var.”

"TÜRKİYE’DE MALİYETLER ONDA BİRİNE DÜŞECEK"

Projenin maliyetlerine ilişkin bilgiler de veren Güçlü, 150 milyon dolara yapılan bir arıtma sistemini maliyetinin onda birine üretebilecekleri (15 milyon dolara) kapasiteye sahip olduklarını da açıkladı. Güçlü, cihazın yapılışında kullanılan malzemeler hakkında da şunları belirtti: “Bacada çıkan gazı, değişik noktalardan filtreye çıkan gazı tutuyoruz. Havaya çıkan buharı, gazı bizim kimyasalımız var. Birikiyor dibe, biriken gübre olarak kullanılabilir. Cihazda püskürtme ve skada sistemlerini de kullandık. Yanan kömüre ve çıkan gaza göre şu baca sistemini yaptık. Hangi santralden düşünülürse, değerlendirme yapıyoruz.” bilgilerini verdi.

TÜRKİYE'DE ÜRETİM YAPAMAZSA CİHAZI YURT DIŞINA SATACAK

Ürettikleri projeye, ABD’li firmaların da büyük ilgi gösterdiğini bildiren Nihat Güçlü, bu firmaların cihazın komple patentini istediklerini, Türkiye’de yapılacak sistemde kendilerinin müdahil edilmemesinin istendiğini de kaydetti. ABD’li firmalar ile bu gerekçe ile anlaşamadığını aktaran Güçlü, “İnşallah Enerji Bakanlığı ile bu projeyi üreteceğiz. Enerji Bakanlığı’na bağlı kömürle çalışan santraller var. En azından, küçükten başlayıp büyüğe doğru gitmek istiyoruz.” ifadelerini kullandı.

Projenin Türkiye’de üretilmemesi durumunda ilgilenen ülkeye satacakları dile getiren Güçlü, şöyle devam etti: “Son dönemde enerji üretimi kömürle çalışan santrallere dönüyoruz. Çoğalacağını düşünürüz. Her santrale bundan da lazım. Düşük güçte santral olacak. Ülkeye büyük kazanç olacaktır, diye düşünüyoruz. Yan sanayi kullanacağız, istihdamın sağlanmasını katkı sağlayacağız.”

CİHAN