ABD ve Çin madenlerindeki ölüm oranları Türkiye’ye göre düşük

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB)’nin 2010 yılında hazırladığı 'Madenlerdeki İş Kazaları'na ilişkin rapora göre dünyanın en büyük kömür madeni işleten ülkeleri ABD ve Çin’de ölüm oranları, Türkiye’ye oranla düşük. Rapora göre 2008 yılında işletmelerde üretilen milyon ton taş kömürü başına düşen ölüm sayısı Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK)’unda yüzde 4, 41 iken, özel sektörde ise bu oran 11,50 seviyesinde. Aynı rapora göre; dünyanın önde taş kömürü üreten ülkelerinden Çin’de ise bu oran 2008 yılında 1, 27, ABD’ ise 0,02 seviyesinde.

Madencilik sektörü iş kazaları ve meslek hastalıklarının en fazla görüldüğü sektörler arasında yer alıyor. Türkiye’de son yaşanan Soma maden kazası ve son yıllarda bu tür kazaların sıklıkla tekrarlanması ve ölümlerin yaşanması, maden ocaklarının yapısı, işçi sağlığı ve güvenliği ile ilgili soruları gündeme getirdi.

TMMOB’nin 2010 yılındaki madenlerdeki iş kazalarına ilişkin raporuna göre işletmelerde üretilen milyon ton taş kömürü başına düşen ölüm sayısı 2000 yılında TTK çalışanlarının oranı 3,98 iken, özel sektörde yüzde 59,25’ti. 2008 yılında ise oran TTK’da yüzde 4, 41’e yükseldi, özel sektörde ise bu oran 11,50’ye kadar geriledi.

DÜNYANIN EN BÜYÜK KÖMÜR ÜRETEN ÜLKELERİNDE ÖLÜM ORANI TÜRKİYE’YE GÖRE DÜŞÜK SEVİYEDE

Dünyanın en büyük kömür madeni işleten ülkeleri ABD ve Çin’de ise ölüm oranları Türkiye’ye göre oldukça düşük durumda. Rapora göre, Çin’de milyon ton başına ölüm oranı 2000 yılında yüzde 4,8’iken; ABD’de aynı yıl bu oran 0,03. 2008 yılında ise Çin’de ise bu oran 1, 27’ye gerilerken ABD’ ise bu oran 0,02’ye gerilemiş durumda.

“PATLAMALAR ÜRETİM PLAN PROJESİNİN OLMAMASINDAN KAYNAKLANIYOR”

Rapora göre kazalar sonucu meydana gelen ölümlerin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki eksik uygulamalardan kaynaklanıyor. Kazalar ve ölümlerin nedenleri arasında havalandırma sistemlerindeki sorunlar, kaçış yolları yetersizliği, kişisel koruyucu donanımların yetersizliği gibi altyapı ve teknolojik sorunların yer aldığı belirtilen raporda, “Bu tür problemlerin önlenebilir olduğu ve iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili denetim ve yaptırım yetersizliklerinden kaynaklandığı üzerinde önemle durulmaktadır. Türkiye’de maden ocaklarında meydana gelen patlamalar ve yangınların nedenleri araştırıldığında; genel nedenlere benzer şekilde üretim yönteminin gereklerinin tam olarak yerine getirilmemesi, üretim plan ve projesinin bulunmaması ve havalandırmadaki eksiklik ve aksaklıklar ilk sıralarda yer almaktadır.” deniliyor.

"2 BİN 554 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ"

TEPAV Uzmanlarında Selin Arslanhan ve Hüseyin Ekrem Cünedioğlu’nun hazırladıkları 'Madenlerde Yaşanan İş Kazaları ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme' konulu rapora göre, sadece kömür sektöründe 1991-2008 döneminde iş kazaları ve meslek hastalığı nedeniyle toplam 2 bin 554 kişi hayatını kaybederken, sürekli iş göremez hale gelenlerin sayısı ise 13 bin 87’e ulaştı.

ÖZEL MADEN İŞLETMELERİNDE ÖLÜM ORANI DAHA FAZLA

Rapora göre taş kömürü üretiminin TTK ve taşeronları tarafından yapılması dışında 2000 yılı sonrasında özel işletmeler tarafından da üretim yapıldığı ifade edildi. Raporda, kazalar sonucu meydana gelen ölüm sayılarına TTK ve özel işletilen maden ocakları ayrımında bakıldığında milyon ton üretim başına düşen ölüm sayısının özel işletmelerde daha fazla olduğu vurgulandı. Özel işletmeli maden ocaklarında 2000 yılından itibaren üretim yapıldığını, fakat asıl üretim artışının 2005 yılından itibaren görüldüğü kaydedildi. CİHAN