Mamut

Mamut filgiller familyasına ait olan, buzul çağlarında yaşamış memeli bir canlı türüdür. Buzul çağında birçok farklı türüyle, Avrupa, Asya, Afrika ve Kuzey Amerika'da yaşadığı bilinmektedir. Türün son örnekleri 8 ton ağırlığında, 4,5 metre boyundadır. Bu türler MÖ. 1700 yıllarında Sibirya'nın Wrangel adasında yaşamışlardır. Buzulların içerisinde kaldıkları için, fosiller günümüze kadar ulaşmışlardır. Sibirya'da yaşamış olan Türk boylarından Dolganlar ve Yakutlar bu hayvanları ihtiyaçları için kullanmışlar. Dişlerinden süs eşyası, postundan giysi, etinden de beslenmek için faydalanmışlar. Bu eşyalar günümüze kadar ulaşmıştır. Dolganlar hala daha buldukları mamut fosilleriyle bu canlıların araştırmalarına katkıda bulunmaktadır. Bu konuda yapılan en önemli kazı Rancho La Brea bölgesindeki katran çukurlarıdır. Bechan Cave mağarası da, Preri mamutlarının 1500 yıl boyunca yaşadıkları yer olarak dikkat çekmiştir. Yeni Sibirya adalarında bulunan kalıntılar, fildişi meraklıları tarafından gün ışığına çıkarılmış.

Mamut türleri nelerdir?

• Yünlü mamut (Mammutidae primigenius)
• Step mamudu (Mammutiade trogontherii)
• Güney fili (Mammutiade meridionalis)
• Cüce mamud (Mammutiade exilis)
• Preri mamudu (Mammutiade columbi)

Mamut yapısal özellikleri ve yaşam alanları nelerdir?

Buzul çağlarında Kuzey yarımkürede ılıman bölgelerde yaşayan canlılar, kızıl kahverengi renkte kıllarla kaplı sert bir posta sahiptir. Afrika kıtasından diğer bölgelere yayıldığı bilinmektedir. Etiyopya Afar bölgesinde bulunan türlerden daha sonra, Kenya ve Güney Afrika'da da bulunmuştur. Bulunan fosillerin 4 milyon yaşında olduğu ve soğuğa karşı dayanıklı bir yapıya sahip oldukları tespit edilmiştir. Dişleri yukarıya doğru kıvrık ve iki adettir. Bazı hayvanlarda 4 metreye ulaşan dişler bulunduğu görülmüştür. Sırtında kürek kemiklerinin arasında bir yağ dokusu bulunmaktadır. Dünyada birçok yerde fosilleri bulunmuş olan memelinin soyu tükenmiştir. Maraş ve Sibirya bölgesinde de bulunan fosiller olmuştur. Bu fosiller 1799 yılında Sibirya bölgesinde bulunmuştur. 1801 yılında bulunan bir fosil örneği Leningrad Müzesinde sergilenmektedir. Yapıları Asya fillerinden biraz daha iridir. 4,9 metre uzunluğundaki canlının, 3 metre yüksekliğinde olduğu tespit edilmiştir. Ülkemizde Maraş'ta Gavur gölü civarında bulunan kalıntılarda oldukça önem taşımaktadır. Burada bulunan fosillerin diğer yörelerden daha iri olduğu gözlemlenmiş. İklim değişikliklerinden dolayı nesillerinin tükendiği düşünülen hayvanların, Asya filleri ile olan bağlantısı incelenmektedir.