Çin'den Kırım'da sükûnet çağrısı

Çin, Ukrayna konusunda gelinen aşamada durumun üzüntü verici olduğunu ve meselenin daha dikkatli ele alınması çağrısı yaparken, Kuzey Kore konusunda da kırmızı çizgilerini açıkladı.

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Pekin’de devam eden 12. Çin Milli Halk Meclisi yıllık olağan toplantısı kapsamında basının karşısına çıktı. Ülkesinin dış politikası hakkında bilgi veren Wang, Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile Başbakan Li Keqiang’ın 22 ülkeye resmi ziyaret gerçekleştirdiklerini ve 60’tan fazla devlet ve hükümet başkanlarıyla görüştüklerini dile getirdi.

Wang, 2013’ün bereketli ve verimli geçtiğine de değindi.

Ukrayna konusundaki bir soruya verdiği cevapta Wang, soruna dahil olan tüm tarafları tüm etnik toplumun temel çıkarlarını akılda tutmaları gerektiğini söyledi ve krizin daha da yayılmasını önlemek için sakin olma ve sükunet çağrısı yaptı. Wang, "Şu an en önemli öncelik, sorunun tırmanmaması için sakin ve sükûnetli olmak gerekir. Sorunun bugünkü hale gelmesi üzücü ve bu aşamaya gelinmesi bir kaza sonucu olmadı. Sorunun arkasında karmaşık tarih ve çatışan çıkarlar var." dedi.

Krizin karmaşık olmasının meseleyi daha dikkatli ele almayı gerektirdiğini vurgulayan Wang, ülkesinin Ukrayna konusunda adil ve objektif yolu takip ettiğini ve bunu birçok vesilelerle dile getirdiklerini ifade etti.

İlgili tarafların, sorunu siyasi çözüm yoluna oturtmak için diyalog ve danışma yolunu izlemeleri gerektiğini de anlatan Wang, bu anlamda Ukrayna sorununun siyasi çözüme kavuşması için Çin’in çeşitli taraflarla iletişim halinde olduğunu ve yapıcı rol oynamaya devam edeceklerini dile getirdi.

KAPIMIZIN DİBİ KUZEY KORE

Kuzey Kore ile ilgili bir soruyu cevap veren Çinli bakan, Kuzey Kore’yi "kapımızın dibi’" diye tanımlayarak, "Kuzey Kore ile ilgili kırmızı çizgimiz var. Bu ise savaş yada istikrarsızlığa izin vermemek.’" diye konuştu. Kore yarımadasının nükleer silahlardan arındırılması için Pekin'de kesintiye uğrayan "altılı görüşmelere" işaret eden Wang, bu görüşmelerin bir an önce başlaması gerektiğini dile getirdi. Wang, taraflar arasında ciddi bir güven eksikliği bulunduğunu kaydederek, karşı karşıya gelmenin gerilimi artıracağına işaret etti ve savaşın sadece felaket getireceğine dikkat çekti.

ABD İLE İLİŞKİLER

ABD ile ilişkilere de değinen Wang, "İki taraf birbirinin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne, rejimine, gelişme yoluna ve hassasiyetlerine saygı gösterirse, ikili ilişkiler sağlam olur. Bu iki ülkeye ve dünyaya yarar sağlar. Asya-Pasifik bölgesi, güç mücadelesi yapılan bir yer haline gelmemeli." ifadelerini kullandı.

Çin ile ABD arasında yeni tip büyük ülkeler arası ilişkileri bir binaya benzeten Wang, "Bu binanın temeli karşılıklı saygıdır." dedi.

Rusya ile ilişkileri değerlendiren Wang, Çin-Rusya ilişkilerinin tarihin en iyi döneminde bulunduğuna dikkat çekti. Wang, iki ülkenin birbirine güven duyduğunu, karşılıklı destek verdiğini ve çeşitli alanlardaki işbirliğinin sürekli derinleştirildiğini dile getirdi.

JAPONYA SORUNU

Tarih ve tartışmalı adalar konusunda sorun yaşadıkları Japonya ile ilgili de Wang, Tokyo yönetiminin ancak barışçı bir yol izleyerek komşu ülkelerin ve dünyanın güvenini kazanabileceğini savundu. Bir Japon gazetecinin Çin Başbakanı Li Keqiang'ın, hükümet raporunda, "2. Dünya Savaşı zaferinin meyvelerinin ve savaş sonrası uluslararası düzenin korunması gerektiği ve tarihi trenin geri çevrilmesine asla izin verilmeyeceği" ifadelerinin nasıl anlaşılması gerektiği sorusuna ise, Li'nin ifadesinin Çin'in barışı koruma sorumluluğunu yansıttığı şeklinde cevap verdi. Wang, "Tarih ve egemenlik hakları konularında taviz vermemiz düşünülemez." dedi.

AFGANİSTAN

Wang, Afganistan’ın komşuları olduğunu ve buradaki durumun kendilerini yakından ilgilendirdiğine dikkat çekerek, Afganistan dahil komşu ülkelerle birlikte her türlü terörizme darbe indirmeye hazır olduklarını anlattı. Ağustos ayında yapılacak "İstanbul Süreci Afganistan Sorunu Dışişleri Toplantısı"na Çin'in ilk kez ev sahipliği yapacağını da açıklayan Wang, söz konusu mekanizmanın üyesi 14 ülke ile onu destekleyen 28 tarafı davet ettiklerini dile getirdi. Wang ayrıca, Çin'in Afganistan'ın barış ve istikrar içerisinde yeniden inşası ve terörden arındırılması için uluslararası toplumla ortak çaba sarf ettiklerini söyledi.

"TOPRAKLARIMIZI KORUYACAĞIZ"
Çin’in komşularıyla sorunları konusundaki bir soruyu cevaplayan Wang, toprak ve egemenlik konularında Çin'in kararlı tutumunun açık olduğunu ifade etti. "Bize ait olmayan en küçük parçayı istemeyeceğiz, ancak bize ait olan en küçük parçayı da tüm gücümüzle koruyacağız." vurgusu yapan Wang, sorunları barışçıl ve uygun bir şekilde çözme taraftarı olduklarını ve bu tutumlarının değişmeyeceğini anlattı.

AVRUPA BİRLİĞİ İLE İLİŞKİLER

Çin’in en büyük ticaret ortağı olan Avrupa Birliği ile ilişkileri de değerlendiren Wang, Avrupa'nın 2014 yılı Çin diplomatik gündeminde öncelikli bir konumda bulunduğunu ve Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in Mart ayı sonunda Avrupa'yı ziyaret edeceğini açıkladı. Wang, bu ziyaretin Çin-Avrupa ilişkilerinde yeni bir safya açacağını belirtti.

İkili yatırım anlaşmasıyla ilgili görüşmenin hızlandırılması ve Çin-Avrupa serbest ticaret çabalarına önem verilmesini isteyen Dışişleri Bakanı, Çin ve Avrupa Birliği’nin, enerji tasarrufu, çevre koruma, yeni tip kentleşme gibi bir dizi önemli alanlarda, karşılıklı yarara dayalı işbirliğini güçlendireceğini belirtti.

Afrika ile ilgili Çin’in politikasına da değinen Wang, Afrika ekonomisinin büyümesinde Çin’in katkılarına dikkat çekti. Çin Başbakanı Zhou Enlai’ın Afrika’ya ilk gidişinin 50. yıl dönümü olduğunu hatırlatan Wang, Başbakan Li Keqaing’ın da bu yıl Afrika turuna çıkacağı bilgisini verdi.

Wang ayrıca Cumhurbaşkanı Xi’nin Brezilya’daki BRICS liderler zirvesine katılmak üzere Latin Amerika ülkelerine bir ziyaret gerçekleştireceğini de aktardı. CİHAN