Yüksek ateş ‘hayat kurtarıcı’ olabiliyor
Çocuklarda ve bebeklerde görülen enfeksiyonların en ciddi belirtilerinden biri olan yüksek ateş, ailelerin korkulu rüyalarından biri.
Çocuklarda ve bebeklerde görülen enfeksiyonların en ciddi
belirtilerinden biri olan yüksek ateş, ailelerin korkulu
rüyalarından biri. Ancak kontrol edilmediği durumlarda ciddi hayati
risklere sebep olan ateş, kontrol altında tutulduğunda ve
enfeksiyonun türüne bağlı olarak faydalı olabiliyor.
Konur Tıp Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hüseyin
Tatar, “Yapılan araştırmalar ortaya koyuyor ki, mikroorganizmaların
kana karışması şeklinde seyreden enfeksiyonlarda ateş yüksekliği
arttıkça hayatta kalma şansı da artıyor. Bunun sebebi bağışıklık
sisteminin ateş yüksekken daha iyi çalışması” diyor. Dr. Tatar, şu
bilgileri veriyor: “İnsanlarda normal kabul edilen vücut ısısı 36,5
- 37 derecedir. Çocuklarda 38 derece ve üstü vücut ısısının yüksek
ateş olarak değerlendirilebilir. Ancak bu dönemde görülen ateş
genellikle kısa sürede kendiliğinden iyileşebilen basit
enfeksiyonlardan kaynaklanmaktadır. Çocukluk çağındaki ateşin en
bilinen sebebini enfeksiyonlar oluşturuyor. Özellikle bebeklerde
ciddi bakteriyel enfeksiyonlar ateşe neden olabiliyor. Bunun
dışında romatizmal hastalıklar, apandisit, ilaçlar, sıcak çarpması
ve kanser hastalıkları da nedenler arasında sayılabilir. Bu gibi
durumlarda çocuğun yaşı, tanı ve tedavi yaklaşımında temel
taşlardan biri. Özellikle 3 ayın altındaki bebeklerde görülen
yüksek ateş, ciddi bakteriyel enfeksiyon bulgusu olabileceğinden
doktor tanısı çok önemli. Bu tür hastalıklarda ateşin beraberinde
çocuğun davranışlarında, beslenme düzeninde, oyun oynamasında, uyku
düzeninde, çevreye olan ilgisinde olumsuz değişiklikler meydana
gelebilmekte.”
YÜKSEK ATEŞ NASIL FAYDALI OLUYOR?
Çocuklarda görülen ateşin, kontrol altında tutulması koşulu ile,
sıklıkla faydalı olduğuna dikkat çeken Dr. Tatar, şunları ifade
ediyor: “Ateş, vücudun enfeksiyon mücadelesinde bir savunma
mekanizması. Yapılan araştırmalara göre; mikroorganizmaların kana
karışması şeklinde gerçekleşen enfeksiyonlarda, ateş ne kadar
yüksek ise hastanın hayatta kalma şansı o kadar yükseliyor.
Bağışıklık sistemi, vücut ısısının normal sıcaklığın üstünde olduğu
dönemlerde daha iyi çalışıyor. Ateş bağışıklık sistemi elemanları
üzerinde olumlu etki yaparak iltihap hücrelerinin enfeksiyon
bölgesine hareketini arttırıyor. Böylece mikrop öldürme işlevini
uyarıyor ve mikroorganizmaların çoğalmalarını engelleyen
‘laktoferrin’ gibi maddeleri akyuvarlara salgılatıyor ve vücut
direnci artıyor. Bu gibi durumlarda kontrollü şekilde ateşi yüksek
tutulan çocukların, ilaç tedavisi ile ateşi düşürülenlere oranla
daha hızlı iyileştiği görülüyor.”
BU DURUMLARDA ATEŞ MUTLAKA DÜŞÜRÜLMELİ!
Dr. Tatar, ateşin düşürülmesi gereken durumları ve yapılması
gerekenleri şöyle sıralıyor: “Ateş 40 derecenin üzerine çıkmışsa,
hastada daha önceden ateşe bağlı bir havale yaşanmışsa, sıvı
kaybının fazla olduğu ishal ve kusma durumları söz konusuysa,
hastada bilinen bir kalp ya da kan hastalığı varsa, bebeğinizin
ateşi olduğunu fark ettiğinizde hemen bir dijital termometre ile
ölçün. Bu ölçümü koltuk altı, makat (rectal), kulak ve dilaltı
yoluyla yapabilirsiniz. Basit ölçüm tekniği sebebiyle koltuk altı
öneriliyor. Eğer 38 C⁰ derece olduysa mutlaka hemen doktorunuza
başvurun. Eğer bebeğiniz 6 ayın üzerindeyse 37,4 ile 38 derece
arasındaki ateşte antipiretik (ateş düşürücü ilaç) vererek 1-2 saat
evde takip edebilirsiniz. Ancak hasta görünüyorsa ve diğer hastalık
belirtileri varsa hemen doktorunuza başvurmalısınız.”
Ateş düşürücü fitil ve şurup bulundurmak gerektiğinin altını çizen
Tatar, şu uyarılarda bulunuyor: “Ateşi daha hızlı düşürdüğü
söylenen hiçbir damla veya şurup kullanmayın. Ateşi hızlı düşüren
diğer bazı ilaçların ve aspirinin tehlikeli yan etkileri olabilir.
Ateş düşürücü ilaçlar hastalığın gidişatında herhangi bir
değişiklik yapmaz ve iyileştirmez. Sadece çocuğunuza ateşi düştüğü
ve ağrısı azaldığı için geçici bir iyilik hissi verir. Yüksek
ateşte doktor önerisi olmadan antibiyotik kullanmayın. Ateşi 39
derecenin üzerinde olan çocuk, huzursuzdur. Bu çocuklar mutlaka
doktor kontrolüne götürülmelidir. Bu derece yüksek ateşte doktora
götürmeden önce evde ateş düşürücü verip ılık duş aldırabilirsiniz.
Böylece çocuğunuzun ateşi 1-2 saat içinde düşecek ve
rahatlayacaktır. Doktora danışmadan ateş düşürücü dışında başka
hiçbir ilaca başlamayın.”
DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR!
Dr. Tatar, doğru bilinen yanlışları şöyle ifade ediyor: “Alkol ve
sirke ile vücudu silmek, üşüyebilir korkusu ile giysilerini
çıkartmamak ve daha çok giydirmek, çok sıcak veya çok soğuk
içecekler vermek, yanlış, aşırı veya eksik ilaç kullanmak, uygun
aralıklarda ateş düşürücü kullanmamak, soğuk su banyosu yaptırmak,
12 yaş altındaki çocuklarda viralenfeksiyonlar olduğunda doktora
danışmadan ilaç kullanmak.” CİHAN
Yorumlar