Sudan iç savaşında son durum

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ordu ile nisan ortasından beri çatışan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) ile müzakereleri ilerletmek istediklerini belirterek, "Silahlı Kuvvetlerin ve Sudan halkının onurunu korumayan hiçbir barış anlaşması imzalamayacağız." dedi.

Egemenlik Konseyinden yapılan açıklamaya göre, Burhan, Kızıldeniz askeri üssünde yaptığı konuşmada, Silahlı Kuvvetlerin birlik ve beraberlik içinde, Sudan'ın güven kaynağı olarak kalacağını söyledi.

Ülkenin orta kesimlerindeki Cezira eyaletinde yaşananlarla ilgili olarak Burhan, (Eyaletteki 1. Piyade Tümeni'nin HDK tarafından ele geçirilmesinde) ihmali olanların bulunacağını ve onlardan hesap sorulacağını belirterek, "Hiç nezaket göstermeyeceğiz." ifadelerini kullandı.

Burhan, "Silahlı Kuvvetlerin ve Sudan halkının kararlılığı ve ısrarıyla kazanacağımız kesin. Milislere ve ona destek veren siyasi güçlere seslendiriyoruz; Seçimler dışında Sudan'ı yönetemeyeceksiniz. Zafer bizim olacak." diye konuştu.

"ÜLKE PARÇALANMAK İSTENİYOR"

Sudan devletine karşı yürütülen savaşta ülkenin parçalanmak istendiğini ifade eden Burhan, "Terörist Hızlı Destek milislerinin işgal ettikleri bölgelerdeki vatandaşları koruyacaklarını söylemesini garipsedik. Aynı anda hem evleri işgal etmesi hem de yağma yapması haklı görülebilir mi? Bütün dünya terörist milislerin vatandaşlara yönelik yaptığı zulme ve devlet altyapısını yok etmesine tanık oluyor." değerlendirmesinde bulundu.

Sudan Ordu Komutanı Burhan, müzakere süreciyle ilgili olarak, şunları söyledi:

“Müzakereleri ilerletmek istiyoruz ama Silahlı Kuvvetlerin ve Sudan halkının onurunu korumayan hiçbir barış anlaşması imzalamayacağız. Önce ateşkesin sağlanması ve isyancıların kamu tesislerini, vatandaşların evlerini ve hastaneleri terk etmesi gerekiyor."

HDK, 9. ayına giren iç savaşın başından bu yana ilk kez Sudan'ın tahıl ambarı Cezira eyaletinin merkez kenti ve ülkenin dört bir tarafına erişim imkanı tanıyan stratejik konumdaki Vad Medeni'ye saldırmıştı.

Kent merkezindeki 1. Piyade Tümeni’ndeki askerlerin çekilmesi sonrasında HDK güçleri, tümeni ve kent merkezini çatışmadan ele geçirmişti. Şehrin HDK’nin eline geçmesi sonrası Sudanlılar sosyal medyada ordu ve Vad Medeni’deki idari ve askeri yetkililere tepki göstermişti.

Ordu ise 19 Aralık'ta, güçlerinin mevzilerinden çekilmesine yol açan nedenler ve şartların araştırılmaya başlandığını, soruşturma sonuçlarının tamamlandıktan hemen sonra yetkili makamlara sunulacağını ve daha sonra gerçeklerin kamuoyuna açıklanacağını bildirmişti.

SUDAN'DAKİ İÇ SAVAŞ

Sudan, nisan ortasından bu yana, Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Burhan komutasındaki ordu ile HDK arasındaki şiddetli çatışmalara sahne oluyor.

HDK ve ordu, halk ayaklanması sonrasında yönetimi ele geçirdikten sonra yaklaşık 30 yıl iktidarda kalan eski cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in 2019’da devrilmesinin ardından iktidarı sivillerle paylaşmış, 2021'de ise sivil hükümete karşı birlikte darbe düzenlemişti.

Ordu ve HDK’nin, askeri ve güvenlik reformu kapsamında HDK’nin orduya entegrasyonu meselesinde anlaşmazlığa düşmesinin ardından nisan ortasında kanlı iç savaş patlak vermişti.

Suudi Arabistan ve ABD’nin aracılık ettiği dolaylı ateşkes müzakereleri, tarafların öne sürdüğü şartlarda anlaşamaması nedeniyle şiddeti sona erdirmeyi başaramadı.

Sudan'da taraflar, geride ağır maddi ve manevi tahribat bırakan, ülkenin orta kesimlerinde, batı ve güneybatıdaki 9 eyalette ağır silahlarla çatışmayı sürdürüyor.

Birleşmiş Milletler'e göre, çatışmalar sonucu 12 binden fazla kişinin öldüğü, 33 binden fazla kişinin yaralandığı Sudan'da, nüfusun yaklaşık yarısına denk gelen 25 milyon kişi insani yardıma muhtaç hale geldi.

Sudan'da yaklaşık 7 milyonu aşkın kişi, ülke içinde yerinden edildi veya komşu ülkelerde güvenlik arayışıyla evlerinden kaçtı.