Sistan-Beluçistan uygulamalarına tepki

İran'da aralarında siyasetçi, akademisyen ve aktivistlerin bulunduğu 320 reformist, Sünnilerin çoğunlukta olduğu Sistan-Beluçistan eyaletindeki uygulamaları nedeniyle Tahran yönetimini eleştiren bildiriye imza attı.

Söz konusu bildiri, reformistlere yakınlığıyla bilinen İranfarda dergisine ait Telegram hesabından yayımlandı.

"Sistan-Beluçistan halkının taleplerini desteklemek milli görevimiz" başlıklı metinde, geçen yıl meydana gelen "Kanlı Cuma" olayları anıldı.

Bölge halkının taleplerine kulak verilmesi çağrısı yapılan bildiride şu ifadelere yer verildi:

"Sistan-Beluçistan özelinde vatandaşlarımızın taleplerine destek olmayı görevimiz olarak görüyoruz. Kanlı Cuma'nın yıl dönümünde güvenlik güçleri, onlarca kişiyi yaraladı ve gözaltına aldı. Buna rağmen her türlü mahrumiyete rağmen bölgedeki adalet talep eden insanlar isteklerinden vazgeçmediler."

Sünni din adamı ve Zahidan kenti Cuma İmamı Mevlevi Abdulhamid İsmailzehi'ye destek verilen bildiride, "İsmailzehi'nin Zahedan halkının son bir yıldaki protestolarını desteklemedeki rolü, bağımsız ve eleştirel din adamları için bir model teşkil etmektedir." ifadeleri kullanıldı.

Bildiriye imza atanlar arasında, ülkedeki reformistlerin önde gelenlerinden Mustafa Taczade, Keyvan Samimi, Tahire Talagani, İhsan Şeriati ve eski Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani'nin kızı siyasetçi Faize Haşimi de yer aldı.

"KANLI CUMA" OLAYLARI

İran'ın güneydoğusunda Sünnilerin yoğun nüfusa sahip olduğu Sistan-Beluçistan eyaletinin Zahidan kenti, 30 Eylül 2022'de cuma namazı sırasında protestocular ile İran güvenlik güçleri arasında şiddetli olaylara sahne olmuştu. Çok sayıda can kaybının yaşandığı olaylar "Kanlı Cuma" olarak anılmıştı.

O dönem ülke genelinde devam eden Mahsa Emini protestolarından farklı olarak gösterilerin, eyalete bağlı liman kenti Çabahar'da 15 yaşındaki bir kız çocuğunun bir polis memuru tarafından cinsel tacize uğradığı iddiası üzerine düzenlendiği haberleri İran medyasında yer bulmuştu.

Takip eden günlerde Haş kentinde de gösteriler düzenlenmiş, eylemciler yine güvenlik güçlerinin müdahalesiyle karşılaşmıştı. Olaylarda güvenlik güçleri dahil onlarca kişi yaşamını yitirmişti.

Zahidan kentinin Cuma İmamı Mevlevi Abdulhamid İsmailzehi, 2 Ekim 2022'de yaptığı konuşmada, olayları "facia" şeklinde niteleyerek, güvenlik güçlerinin halkın üzerine ateş açtığını söylemişti.

"Kanlı Cuma"nın yıl dönümünde geçen hafta düzenlenen gösteriler sonrası çıkan olaylarda da onlarca kişi yaralanmış ve gözaltına alınmıştı.