Savcılarla ilgili inceleme ve soruşturma işlemlerini artık Bakanlık yürütecek
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun (HSYK) 18 Eylül 2013 tarihli ve 624 sayılı kararıyla 18 Ekim 2010 tarihli ve 16 numaralı “hâkim ve savcılar hakkındaki araştırma, inceleme ve soruşturma işlemleri” konulu genelgenin 18.
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun (HSYK) 18 Eylül 2013
tarihli ve 624 sayılı kararıyla 18 Ekim 2010 tarihli ve 16 numaralı
“hâkim ve savcılar hakkındaki araştırma, inceleme ve soruşturma
işlemleri” konulu genelgenin 18. bendinde yer alan ‘kurul’ ibaresi
‘Adalet Bakanlığı’ olarak değiştirildi. HSYK’nın aldığı karara göre
ayrıca araştırma, inceleme ve soruşturmaların, muhakkik tayin
edilenler tarafından bizzat yapılması, istinabe gibi zorunlu
durumlar dışında başka hâkim ve savcılar ile kolluğa tevdi
edilmemesine karar verildi.
HSYK'nın aldığı kararda şu ifadeler yer aldı: "Hâkim ve savcılar
hakkında ihbar veya şikâyeti içeren dilekçe veya evrakın cumhuriyet
başsavcılıkları ile adalet komisyonlarına intikal etmesi hâlinde,
herhangi bir araştırma, inceleme ve soruşturma işlemi yapılmadan
Adalet Bakanlığı merkez, bağlı ve ilgili kuruluşları ile
uluslararası mahkemeler veya kuruluşlarda görev yapan hâkim ve
savcılar, geçici yetki veya görevlendirme ile başka bir kurum,
kurul veya kuruluşta çalışan hâkim ve savcılar, idari görevleri
yönünden savcılar ve Komisyon işlerine yönelik görevleri yönünden
adalet komisyonu başkan ve üyeleriyle ilgili olanların Adalet
Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğüne (a) bendi kapsamı dışında
kalan hâkim ve savcılarla ilgili olanların ise Genel
Sekreterliğimize gönderilmesi,
Hâkim ve savcıların kişisel suçlarına ilişkin ihbar ve şikâyetlerde
izne gerek bulunmadığından soruşturmanın 2802 sayılı Kanunun 93üncü
maddesi gereğince;
a)İlgilinin yargı çevresinde bulunduğu ağır ceza mahkemesine en
yakın ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcısı,
b) Adalet Bakanlığı merkez, bağlı ve ilgili kuruluşları ile
uluslararası mahkemeler veya kuruluşlarda görev yapan hâkim ve
savcılar hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcısı tarafından bizzat
yürütülerek sonuçlandırılması, bu nevi soruşturmaların kolluğa
bırakılmaması, düzenlenecek iddianame veya kovuşturmaya yer
olmadığına dair kararın ilgili soruşturma evrakı örneği ile
birlikte; kamu davası açıldığında ise yargılama neticesinde verilen
mahkeme kararının kesinleşmiş tasdikli bir suretinin disiplin
yönünden yapılacak değerlendirmeye esas olmak üzere (b) bendinde
sayılanlar yönünden Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğüne;
bunun dışındakilerin ise Genel Sekreterliğimize gönderilmesi,
İzin verilmesi üzerine, araştırma, inceleme ve soruşturmaların,
muhakkik tayin edilenler tarafından bizzat yapılması, istinabe gibi
zorunlu durumlar dışında başka hâkim ve savcılar ile kolluğa tevdi
edilmemesi,
İhbar veya şikâyetin müstear isimle yapıldığının anlaşılması veya
ihbarcı ile şikâyetçinin tespit edilememesi ya da bunlara
ulaşılamaması hâllerinde, evrakın bu gerekçelerle iade edilmemesi,
tahkiki mümkün isnat ve iddiaların araştırılarak durumun açıklığa
kavuşturulması,
İnceleme veya soruşturma evrakının 9/4/2011 tarihli ve 27900 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Hâkimler ve Savcılar
Yüksek Kurulu Teftiş Kurulu Yönetmeliğinin 39uncu maddesinin
birinci fıkrasının (d) bendi uyarınca müfettişe devredilmesi
hâlinde ise durumun Genel Sekreterliğimize bildirilmesine,
Hakkında soruşturma izni verilen hâkim, savcı veya diğer ilgilinin
savunmasını eksiksiz yapabilmesi ve savunma hakkının kısıtlanmaması
için soruşturma izin kararında yer alan kendisi ile ilgili
iddiaların yazılı olarak aynen bildirilmesi, savunmada gösterilen
tanıkların dinlenmesi ve ileri sürülen delillerin toplanması,
Konuya ilişkin evrak veya dosyanın incelendiğine dair ayrıntılı
inceleme tutanağı tanzim edilmesi, önemli görülen belgelerin
tasdikli örneklerinin evraka eklenmesi, gerekmediği hâllerde tüm
evrak fotokopisinin gönderilmemesi,
İnceleme ve soruşturmaların zamanaşımına uğramaması bakımından,
kanun yollarına başvuru sebebiyle mahallinde incelenemeyen şikâyet
konusuyla ilgili dosyaların aslının veya lüzumlu görülen belgelerin
tasdikli bir örneğinin merciinden getirtilmesi suretiyle inceleme
tutanağı düzenlenmesi ve gerektiği takdirde ilgili evrakın bir
suretinin alınması,
Hâkim ve savcılar ile birlikte şikâyet olunan kişiler hakkında,
iddiaya konu eylemler arasında 2802 sayılı Kanunun 86ncı maddesi
anlamında birliktelik bulunmaması durumda evrak tefrik edilerek,
diğer kişilerin tabi oldukları usule göre kanuni gereğinin takdir
ve ifasına tevessül edilmesi, evrakın birlikte fezlekeye bağlanarak
Genel Sekreterliğimize iletilmemesi,
Araştırma ve inceleme izni verilen hâllerde hâkim ve savcının
savunmasının alınmaması, soruşturma izni verilen hâllerde ise
ilgilinin savunmasının 2802 sayılı Kanunun 84üncü maddesi uyarınca
alınması,
Soruşturma konusu eylemin cezai yönden kovuşturmayı gerektirdiğinin
değerlendirilmesi durumunda 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda
şüpheliye tanınan hakların hatırlatılması suretiyle ilgilinin
savunmasının alınması,
Kovuşturma izni verilen hâllerde son soruşturmanın açılmasına veya
açılmasına yer olmadığına ilişkin mahkeme kararı ile yargılama
sonunda verilen mahkeme kararının kesinleşmiş tasdikli bir
suretinin Genel Sekreterliğimize gönderilmesi,
2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanununun 72nci maddesinde
belirtilen zamanaşımı süreleri dikkate alınarak, inceleme ve
soruşturmaya konu eylem tarihlerinin titizlikle tespit edilmesi,
inceleme ve soruşturmaların mümkün olan en kısa sürede
sonuçlandırılarak evrakın Genel Sekreterliğimize ivedilikle intikal
ettirilmesi,
Dosyanın düzenli hazırlanması ve dizi pusulasına bağlanarak
gönderilmesi, işin mahiyeti ve evrakın kapsamlı olması gibi
zorunluluk bulunan hâllerde inceleme ve soruşturma sırasında
bilgisayarda yapılan işlemlerin ve özellikle hazırlanan inceleme ve
soruşturma fezlekesinin DVD, CD ve benzeri dijital ortama
aktarılmış bir suretinin evrak ekinde Genel Sekreterliğimize
gönderilmesine İnceleme ve soruşturma iznine ilişkin karar ve
olurun onaylı suretinin dosyadan çıkartılmaması fezleke ve evrak
ekinde Genel Sekreterliğimiz e iade edilmesi,
Şikâyetçinin medeni haklarını kullanma ehliyetinden mahrum
olduğunun anlaşılması hâlinde durumun izah edilmesi, vesayet altına
alınmamış olmakla birlikte akıl hastalığına duçar olduğunun
anlaşılması durumunda varsa raporun evraka eklenmesi ve 4721 sayılı
Medeni Kanunun 405inci maddesinin ikinci fıkrasına göre işlem
yapılması için konunun yetkili vesayet makamına bildirilmesi,
Sadece disiplin cezasını gerektirecek mahiyette olan ihbar veya
şikâyetin kötü niyetle yapıldığı veya delillerin uydurulduğu
anlaşılan hâllerde ihbar eden veya şikâyetçi hakkında 2802 sayılı
Kanunun 76ncı maddesi uyarınca Adalet Bakanlığından izin istenmesi,
suç isnadı niteliğindeki ihbar ve şikâyetler ile ilgili olarak izin
istenmeden genel hükümler uyarınca resen gereğine tevessül
olunması,
Hâkim ve savcı ile birlikte şikâyet edilip dosyası tefrik edilerek
genel hükümler uyarınca soruşturma yapılmak üzere Cumhuriyet
başsavcılığına gönderilen şahıslar hakkındaki evrakın alındığının
bildirilmesi yapılan işlem sonucunun ve akıbetinin bildirilmesinin
istenmemesi hâlinde ise aşaması ve sonucu hakkında Kurula bilgi
verilmemesi,
2802 sayılı Kanunun bu genelgeye konu edilen ilgili maddelerinde
geçen “Adalet Bakanlığı”, “Adalet Bakanı” veya “Ceza İşleri Genel
Müdürlüğü” ibarelerinin; Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, ilgili
Daireleri ve Kurul Başkanı olarak değiştiğinin inceleme ve
soruşturmalar sırasında göz önünde tutulması konularında gerekli
dikkat ve özenin gösterilmesi hususunun Genel Kurulun 30/9/201
tarihli 261 sayılı kararı ile tüm teşkilata duyurulmasına karar
verilmiştir."
CİHAN
Yorumlar