HRW'den ABD'ye Sisi çağrısı

İnsan Hakları İzleme Örgütünden (HRW) gelen açıklamada, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin bugün ABD Başkanı Donald Trump ile Beyaz Saray’da yapacağı görüşmenin, Mısır’da muhalefete baskıyı daha da artırması beklenen anayasa değişiklşiği referandumu öncesine denk geldiğine dikkat çekildi.

Açıklamada, ABD Başkanı Trump’ın Mısır’daki insan hakları sorunlarına çözüm bulmaktan kaçındığı, bunun yerine Trump'ın Sisi’ye terörle mücadelede “olağanüstü işler” yaptığı övgüsünde bulunduğu aktarıldı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü açıklamasında ayrıca, “Sisi’nin politikalarının kınanmadan ülkesine dönmesine izin vermek yerine, Kongre üyeleri tarafından Sisi'ye, Mısır’da devam eden baskı ve saldırıların, ABD’nin askeri yardımları konusunda ciddi kısıtlamalara neden olacağı, bu yardımların temel reformlar ve insan haklarındaki iyileştirilmelerle bağlantılı olacağı açıkça belirtilmelidir” denildi.

İnsan Hakları İzleme Örgütünün Orta Doğu ve Kuzey Afrika Direktör Yardımcısı Michael Page de yaptığı açıklamada, "Cumhurbaşkanı Sisi, askere keyfi yetkiler veren önerilerin yer aldığı anayasa değişikliğine yeşil ışık yakılması amacıyla Washington'da bulunuyor" ifadelerini kullandı.

Mısır Anayasası'nda değişiklik yapılacak maddeler

Değişiklik teklifinde en fazla tartışılan madde Cumhurbaşkanlığı görev süresi ile ilgili olan 140’ıncı madde.

2014 Anayasası tarafından Cumhurbaşkanlığı görev süresi 4’er yıl ve maksimum 2 dönem olarak sınırlandırılmıştı. Bu maddede yapılacak değişikliğin ardından görev süresi 2 dönem olarak kalacak fakat süre 6'şar yıla çıkarılacak.

İkinci önemli madde Cumhurbaşkanı yardımcılığı makamının tekrar ihdas edilmesini içeriyor. 2012 Anayasası’nda var olan ve Mursi döneminde hayata geçirilen uygulama 2014 Anayasası’ndan çıkarılmıştı.

Bu maddeyle Cumhurbaşkanı Sisi’nin kendisinden sonraki adayı belirleyebileceği konuşuluyor. Çünkü Mısır’ın üçüncü Cumhurbaşkanı Enver Sedat ikinci Cumhurbaşkanı Cemal Abdunnasır’ın, devrik lider Hüsnü Mübarek ise Sedat’ın yardımcısıydı.

"Askeri müdahale meşru hale gelebilir"

Mısır Silahlı Kuvvetleri ile ilgili 200'üncü maddede de değişiklik öngörülüyor. Söz konusu maddede, “Mısır Silahlı Kuvvetlerinin sahibi halkın kendisidir. Görevi ülke güvenlik ve huzurunu korumaktır” ifadeleri yer alıyor.

200'üncü maddeye, “Mısır Silahlı Kuvvetleri ülkenin Anayasasını, demokrasisini, sivilliğini, halkın kazanımlarını, hak ve özgürlüklerini korur" cümlesinin ekleneceği belirtildi. Muhalifler yeni eklenen cümlenin "askeri müdahaleleri meşru hale getirebileceğini" öngörüyor.

Silahlı Kuvvetler ile ilgili maddede öngörülen değişiklikte, "Yasaların düzenlediği şekilde Silahlı Kuvvetlere ait bir Yüksek Askeri Konsey bulunur" cümlesinin çıkarılmış olması da dikkat çekiyor.

Diğer önemli madde parlamentonun alt kanadı olan Şura Meclisinin tekrar oluşturulmasıyla ilgili. Şura Meclisi 25 Ocak Devrimi’nin ardından 2013 yılında etkin olmadığı için kaldırılmış ve görevi Cumhurbaşkanlığı makamına verilmişti.

Değiştirilmesi teklif edilen diğer maddelerin ise Anayasa Mahkemesi Başkanı, Başsavcı, Savunma Bakanı ve diğer devlet kurum ve kuruluşları başkan ve genel müdürlerinin seçimi ve parlamentodaki milletvekili sayısının azaltılması ile ilgili olduğu duyuruldu.