Bakan Bozdağ: Anayasa ile cumhurbaşkanı sadece iki dönem seçilecek

TBMM (AA) - Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, cumhurbaşkanlığı sisteminde, seçimi kazanan cumhurbaşkanının en fazla iki dönem görevde kalacağını belirterek, "Bu sistem, siyasette yenilenmeyi, değişimi, dönüşümü, kuşak değişimini de zorunlu hale getirecek. 'Buradan diktatörlük çıkar' demek fevkalede yanlıştır, bu düzenlemeleri çarpıtmadır." dedi.

TBMM Anayasa Komisyonu, Komisyon Başkanvekili, AK Parti Burdur Milletvekili Reşat Petek başkanlığında toplanarak, 8. günde, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifini 7. maddeden görüşmeye devam etti.

CHP Trabzon Milletvekili Haluk Pekşen, Meclisin denetim yetkisini düzenleyen bu maddenin, hukuk tekniği ile ilgisi olmayan bir düzenleme olduğunu iddia ederek, çekilmesini istedi.

CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer, teklifi eleştirerek, "Türkiye Cumhuriyeti etiyle kemiğiyle tek bir kişiye veriliyor. Tek adama dayalı başkanlık sistemi, ne için? Gücü tek elde toplamak için." görüşünü savundu.

- "Tarihi oturumları beraber gerçekleştiriyoruz"

Bekir Bozdağ, komisyonda tarihi oturumları beraber gerçekleştirdiklerini söyledi.

Cumhurbaşkanlığı sistemi teklifinin, kuvvetleri yürütme de ve yasamada toplamadığını, yasamaya ayrı güç verdiğini, yürütmeye ayrı güç verdiğini, ikisini birbirinden tam ayırdığını belirten Bozdağ, mevcut Parlamenter sistemin yürütmenin kontrolünde yürüdüğünü bildirdi.

Bakan Bozdağ, Parlamentonun etkin denetim yapmasını sağlamanın yolunun, yürütme ile yasamayı birbirinden ayırmaktan geçtiğine değinerek, "Siz yürütmeyi yasamanın içerisinden çıkarırsanız, yasamanın içinden çıkan yürütme bir nevi yasamanın evladı gibi oluyor." ifadesini kullandı.

Teklifle yürütme yetkisinin Cumhurbaşkanına ait olacağını, ancak halktan yetkiyi alacak olan Cumhurbaşkanının halka karşı olan sorumluluğunu yardımcıları ve bakanlar ile birlikte yürüteceğini belirten Bozdağ, "Vatandaş, seçim yapılırken, 'siyasi istikrar, güçlü iktidar lazım' diyor. Bu sistemde vatandaş Cumhurbaşkanını seçtiği zaman, siyasi istikrar ve güçlü iktidar sistemin doğası gereği doğuyor, bu sistem zorunlu istikrarı doğuruyor. Vatandaş, yasama üyelerinin seçiminde de kerhen değil, istediği partiye oy verecektir." diye konuştu.

Adalet Bakanı Bozdağ, yeni sistemde 600 milletvekili olmasının Parlamentoyu güçlendireceğini vurgulayarak, "600 milletvekili adayını Cumhurbaşkanı belirleyecek diyorsanız, büyük bir çarpıtmayı, yalanı söylüyorsunuz demektir. Milletvekili adaylarını partiler belirleyecek." değerlendirmesinde bulundu.

- "Parlamentonun yasama görevini ortadan kaldırmıyor"

Getirilen düzenlemenin Parlamentonun yasama görevini ortadan kaldırmadığını belirten Bozdağ, "Kanunu değiştirmek kime ait? Yasama organına ait. Mevcut düzenlemede yasama organı istediği zaman yürütme organına KHK çıkarma yetkisi veriyor mu? Veriyor, geçmişte defalarca vermiş." dedi.

Bekir Bozdağ, bu teklifle kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisinin kalktığını, Cumhurbaşkanının kararname çıkarma yetkisinin de bu ihtiyacı karşılamak üzere konulduğunu vurguladı.

"Anayasa'da ‘kanunla düzenlenecek‘ denen hiç bir konuda Cumhurbaşkanı kararname çıkaramayacak. Temel haklar, siyasi haklar ile ilgili konuda, yargı ile ilgili konuda kararname çıkaramayacak." diyen Bozdağ, bütün her şeyin kanunla düzenleneceğini bildirdi.

Bozdağ, "Cumhurbaşkanı Meclisi fesh edecek veya yok edecek." denildiğine işaret ederek, mevcut düzenlemede, Bakanlar Kurulunun güvenoyunu alamaması, güvensizlik oyu ile düşürülmesi, Hükümetin 45 gün içinde kurulamaması halinde, Cumhurbaşkanının seçimlerin yenilenmesine karar verebildiğine dikkati çekti.

- "Kendi içinde fren-denge sistemi kurulmuş"

Cumhurbaşkanının bu yetkisini 7 Haziran seçimlerden sonra kullandığını anımsatan Bozdağ, şöyle devam etti:

"Şu anda TBMM'nin, Cumhurbaşkanlığı seçiminin yenilenmesine karar verme yetkisi var mı? Yok. Teklife göre, Cumhurbaşkanı seçimin yenilenmesine karar verdiği takdirde, kendi seçiminin yenilenmesine de karar veriyor. Seçimlerin yenilenmesi konusunda Parlamento tehdit altında değil, Cumhurbaşkanı da tehdit altında değil. Kendi içinde fren-denge sistemi kurulmuş. Kim bu yetkiyi kullanırsa ona bir müeyyide getirilmiş. Keyfi hareket etmesin diye, siz seçimi yenilediğinizde kendi seçiminizi de yenileyeceksiniz."

Bozdağ, yeni teklifle Meclisin denetim yetkisinin olduğunu, sadece gensoru ve güvenoyunun sistemin doğası gereği olmadığını söyledi.

Parlamenter sistemden Cumhurbaşkanlığı sistemine geçildiğine dikkati çeken Bozdağ, "Cumhurbaşkanlığı sisteminde, güvenoyunu halk sandıkta veriyor ve geri alabiliyor. Gensoru, başbakan ya da bakanları düşürmeyi getiriyor. Sistem değişince otomatik olarak düşürme veya yenisini seçme konusu halka, işin asıl sahibine doğrudan geçiyor. Bu sistemin doğası gereği, güvenoyu ve gensoru olmaz." ifadesini kullandı.

Adalet Bakanı Bozdağ, Meclisin bundan sonra denetimi daha etkin bir şekilde yerine getireceğini belirtti.

Bu sistemde seçimi kazanan Cumhurbaşkanının en fazla iki dönem görevde kalacağını aktaran Bozdağ, "Siyasette yenilenmeyi, değişimi, dönüşümü, kuşak değişimine de bu sistem zorunlu hale getirecek. 'Buradan diktatörlük çıkar' demek fevkalede yanlıştır, bu düzenlemeleri çarpıtmadır. Çünkü, Cumhurbaşkanı halkın yüzde 51 oyuyla seçilecek. Yüzde 51'in oyunu alarak gelecek Cumhurbaşkanına siz diktatör diyeceksiniz, bu kabul edilemez." ifadesini kullandı.

- "Cumhurbaşkanının Yüce Divana sevkinin önü açılıyor"

Bekir Bozdağ, etkin yasama denetimi olacağını, Cumhurbaşkanının kararnameleri ve bütün eylemlerinin yargı denetimine açık olacağını bildirdi.

Cumhurbaşkanının tek başına yapacağı işlemlere karşı yargı yolunun açılacağını vurgulayan Bozdağ, "Şu anda yargı yolu kapalı. Bu düzenlemeden sonra, Cumhurbaşkanının işlediği iddia edilen bütün suçlardan dolayı soruşturulmasının ve Yüce Divana sevkinin önü açılıyor ve bu yetki de TBMM'ye veriliyor." dedi.

CHP Muğla Milletvekili Akın Üstündağ'ın, "Bu hainlik Anayasasıdır." sözleri salonda gerginliğe neden oldu. AK Parti ve CHP milletvekilleri karşılıklı olarak tartıştı ve birbirlerine laf attı.

- "Yeni bir Anayasa yapmak hainlik değil"

Adalet Bakanı Bozdağ, anayasa değişikliği ya da yeni bir anayasa yapmanın hainlik olmadığını, anayasanın verdiği yetkiyi kullanmak olduğunu söyledi.

Bozdağ, şunları kaydetti:

"Parlamentonun anayasayı değiştirme yetkisini kullanmasını hainlik olarak görürseniz, o zaman sadece darbecilere anayasa yapma yolunu açarsanız. Bu Parlamentoyu yeni anayasa yapmayı ehil görmeyenler demokrasiyi hazmedememiş olanlardır. Demokrat birisi bunu söyleyemez, demokrasiye inanan birisi bunu söyleyemez. Kim yapacak anayasayı o zaman? Bu Parlamento her şeyi yapmaya ehildir."

Teklifin görüşmeleri 8. madde üzerinde sürüyor.