26 ülke 141 Rus diplomatı sınır dışı etti

İngiltere’ye bilgi satan eski Rus ajan Sergey Skripal ve kızı Yulia’nın zehirlenmesinin arkasında Rusya olduğunu iddia eden Batılı ülkeler, tepkilerini Rus diplomatları sınır dışı ederek gösterdi. Önceki gün başlayan dalgada dünya genelinde 26 ülke 141 Rus diplomatı sınır dışı etti. Sayının gelecek günlerde daha da artması bekleniyor. İngiltere’yle ilk dayanışma gösteren ülkenin ABD olması dikkat çekti. Rusya’ya sıcak mesajlar gönderen Trump yönetiminin ani bir kararla 60 Rus diplomatı sınır dışı etmesi şaşkınlıkla karşılandı. ABD, Rusya’nın 48’i Washington’da, 12’si Rusya’nın BM Temsilciliği'nde görev yapan toplam 60 diplomatını sınır dışı etme ve Seattle’daki Rus Konsolosluğu'nu kapatma kararı aldığını önceki gün açıklamıştı.

KANADA’DAN HAKARET

Kanada da “alçak, hain ve sorumsuzca” şeklinde nitelediği saldırıyı kınayarak 4 Rus diplomatı sınır dışı etme kararı aldığını açıkladı. Avrupa Birliği’nden tepki gecikmedi. AB Liderler Zirvesi, İngiltere ile dayanışma gösterdiklerini ve ülkelerindeki Rus diplomatları sınır dışı ettiklerini açıkladı. Rus diplomatları sınır dışı eden 18 AB üyesi ülke ve sınır dışı edilecek diplomat sayısı şöyle: Fransa (4), Almanya (4), Polonya (4), Çekya (3), Litvanya (3), Danimarka (2), İtalya (2), Hollanda (2), İspanya (2), Hırvatistan (1), Belçika (1), Romanya (1), Estonya (1), Finlandiya (1), Macaristan (1), Letonya (1), İrlanda (1) ve İsveç (1). AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerinden ise Ukrayna (13), Arnavutluk (2), Makedonya (1) ve Norveç (1) Rus diplomatları sınır dışı ettiğini açıkladı.

AB’NİN SESSİZLERİ

Avusturya, Yunanistan, Bulgaristan, Slovakya, Slovenya, Güney Kıbrıs Rum yönetimi, Malta, Portekiz bu etapta Rusya’ya karşı bu tür bir önlem almayı düşünmediklerini açıkladı.

‘KARŞILIKSIZ BIRAKMAYACAĞIZ’

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, NATO üyesi ve AB ülkelerinin Rus diplomatları sınır dışı etmelerini ‘ağır kabalık’ olarak nitelendirerek, Rusya’nın buna cevap vereceğini söyledi. Lavrov, Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te yaptığı açıklamada, Batılı ülkelerin bu eylemini karşılıksız bırakmayacaklarını belirtti. Lavrov, “Cevap vereceğiz, endişeniz olmasın. Bu ağır kabalığa karşı sabretmeyi kimse istemez” dedi. Rus Dışişleri Bakanı, Washington’ın, diplomatları sınır dışı etmeyi, uluslararası arenada baskı ve şantaj aracı olarak kullandığını belirtti.

NATO’da akreditasyon iptali

Eski bir çifte ajanın İngiltere’de sinir gazı saldırısına uğramasından Rusya’nın sorumlu tutulduğu krizde NATO da ek önlemleri devreye soktu. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, 7 Rus görevlinin NATO nezdindeki akreditasyonunun iptal edildiğini açıkladı. Stoltenberg, bu adımın Rusya’nın NATO üyesi ülkelerde yürüttüğü istihbari faaliyetlerin kısıtlanması anlamına geldiğini duyurdu. Ek önlemler çerçevesinde, Rusya’nın NATO nezdindeki temsilciliğinin azami kapasitesinde de sınırlamaya gidildi. Bu çerçevede Rusya’nın misyonunda çalışabilecek azami kişi sayısı 30’dan 20’ye düşürüldü. Stoltenberg, 3 akreditasyon başvurusunun da bloke edildiğini duyurdu.

Soğuk Savaş zihniyeti

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying, Rus diplomatların sınır dışı edilmesiyle ilgili taraflara diyalog çağrısında bulundu. Pekin’de düzenlediği basın toplantısında, “Kimyasal silah kullanımına her şekilde karşı olduklarının” altını çizen Hua, “Aynı zamanda, Skripal olayındaki gerçekleri açıklığa kavuşturmak için Rusya ve İngiltere’nin, konuyu diyalog zemininde makul yollardan ele alması gerektiğini düşünüyoruz” diye konuştu. “Tüm ülkeler, soğuk savaş zihniyetini terk etmeli ve zıtlaşmalardan vazgeçmeli” diyen Hua, “uluslararası toplumun kazan-kazan temelinde karşılıklı saygı ve adalet eksenli yeni tarz ülkeler arası ilişkiler tesis etmek için ortak çaba sarf etmesi gerektiğini” kaydetti.

Yeni Zelanda: Kovacak ajan bulamadık

Batılı ülkelerin Rusya’ya karşı ortak cephe kurması sonrasında mizah gibi açıklamalar da geliyor. Yeni Zelanda, Batılı ülkelerin çok sayıda Rus diplomatı sınırdışı etme yönündeki ortak kararına katılmak istediğini ancak sınır dışı edecek ‘Rus casus bulamadığını’ açıkladı. Yeni Zelanda hükümeti, Skripal saldırısını kınadıklarını ve Batılı ülkelerin adımını desteklediklerini ancak ‘ülkede Rus istihbarat çalışanı olmadığını, bu nedenle de karara katılamayacaklarını' açıkladı. Başbakan Jacinda Ardern, “Yeni Zelanda’da bu profile uyan kimse yok. Olsaydı, biz de adım atardık” dedi.

Avusturya’dan veto

Rusya’nın Avusturya’daki ırkçı dostları, diplomatları sınır dışı etmeyi reddetti. Avusturya’nın ırkçı hükümet kabinesi, yaşanan casus krizini ulusal boyutta değerlendirmeyeceklerini ve hiçbir Rus diplomatı sınır dışı etmeyeceklerini duyurdu. Avusturya’da koalisyon hükümetinde yer alan ırkçı Özgürlük Partisi’nin, Putin’in Birleşik Rusya partisi ile daha önce işbirliği anlaşması imzaladığı öğrenildi.

Johnson burnundan soluyor

İngiltere, Batılı ülkelerden sınır dışı edilen Rus diplomatlarına dünyayı dar etmek için ilave tedbirler alıyor. İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson, “Rus casuslarının başka herhangi bir ülkeye erişiminin engelleneceğinden emin olmalıyız” ifadelerini kullandı. Johnson, “Bu tür insanların güvenlik güçlerimize sıkıntı vermemeleri için işlerini kolaylaştırmalıyız” dedi. Johnson, AB’nin verdiği destekten memnun olduklarını belirterek, “İngiltere Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılıyor olabilir ama Avrupa’dan ayrılmıyor” ifadelerini kullandı. Moskova’ya karşı muhtemel mali önlemler hakkında konuşan Johnson, soruşturmanın bitmesini beklediklerini kaydetti.