Tarihte bugün veya tarihte 30 Mayıs günü ne oldu?

Tarihte bugün veya tarihte 30 Mayıs günü meydana gelen önemli oyalar arasında Osmanlı İmparatorluğu'nun en yenilikçi, en büyük reformist ve yatırımcılarından Sultan Abdülaziz, hain bir darbe ile tahttan indirilerek öldürüldü. Tarihte bugün meydana gelen bir diğer önemli olay ise Sultan Alaaddin Keykubat'ın zehirlenerek öldürülmesidir.

İşte tarihte 30 Mayıs günü meydana gelen önemli olaylardan bazıları:

Sultan Abdülaziz Bir Darbe İle Tahttan Uzaklaştırıldı (1876)

Mithat Paşa, Serasker Hüseyin Avni Paşa, Şeyhülislam Hayrullah Efendi ve Sadrazam Rüştü Paşa Sultan Abdülaziz’i tahttan indirmek için anlaştılar. Bu anlaşma sonunda 30 Mayıs 1876 gecesi Dolmabahçe Sarayı karadan ve denizden kuşatıldı ve Sultan Abdülaziz tahttan indirildi. Sultan Abdülaziz önce Topkapı Sarayına oradan Feriye sarayına götürüldü. Daha sonra Sultan Abdülaziz’in bu sarayda bileklerini keserek intihar ettiği ileri sürülmüştür. Sultan Abdülaziz’in şaibeli ölümü halk tarafından büyük bir üzüntü ile karşılandı.

Anadolu’nun Büyük Sultanı Alaaddin Keykubat Zehirlenerek Öldü (1237)

Anadolu Selçuklu Devleti onun zamanında en parlak dönemini yaşadı. Siyasi, ekonomik ve kültürel açıdan devleti oldukça geliştirdi. Onun döneminde Anadolu bir huzur ve refah beldesi haline geldi. Moğollara karşı ülkenin güvenlik seviyesini artırmış Moğollardan kaçan herkese sahip çıktığı gibi özellikle alim ve sanatkarlara özel ilgi göstermiştir. Sultan Alaaddin Keykubad yabancı Ramazan Bayramının üçüncü günü huzurunda bulunan yabancı elçilere verdiği bir ziyafet sırasında 30 Mayıs 1237 tarihinde zehirlenerek vefat etmiştir. Bir suikast sonucu hayatını kaybettiği iddia edilmektedir.

Fransız Azize Jeanne d'Arc İngilizler Tarafından İdam Edildi (1431)

İngiltere ile Fransa arasındaki Yüzyıl Savaşlarında yeni bir dönemi başlatan Fransızların daha sonra azize ilan ettiği Jeanne dArc İngilizler tarafından yakalanmış ve 30 Mayıs 1431 tarihinde kafir ilan edilerek idam edilmiştir.

İstanbul’un İlk Belediye Başkanı Hızır Bey Görevine Başladı (1453)

İstanbul’un fethine müteakip zamanın ünlü ilim adamlarından Hızır Bey Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul’un ilk belediye başkanı olarak atandı. Sivrihisar doğumlu olması nedeniyle Nasreddin Hoca’nın torunu olduğu da ileri sürülen Hızır Bey 30 Mayıs 1453 tarihinde görevine başladı. Fatih Sultan Mehmet’i mahkum etmekten çekinmeyecek kadar cesur ve kararlarında adaletten kesinlikle taviz vermeyen bir kişi idi. (Aynı zamanda kadılık görevi de ondaydı)

I. Balkan Savaşı Sona Erdi ‘’Londra Antlaşması’’ İmzalandı (1913)

Osmanlı Devleti I. Balkan Savaşında Yunanistan, Bulgaristan, Karadağ ve Sırbistan’a yenildi ve ateşkes yapıldı. Savaşın sonunda yapılacak olan barış antlaşması şartlarını belirlemek üzere Londra’da yapılan toplantı sonunda 30 Mayıs 1913 tarihinde Londra Antlaşması imzalandı. Osmanlı Devleti Edirne’de dahil Balkan ve Trakya topraklarının büyük bir kısmını kaybetti. Batı sınırı Midye-Enez çizgisi oldu. Bu savaş en çok Bulgaristan’ın işine yaradı çünkü sınırlarını Ege Denizi’ne kadar genişletti. Dört yıl önce bağımsız olan Bulgaristan’ın kısa sürede belirli bir güce ulaşmış olması dikkat çekicidir.

SSCB Türkiye’den Toprak Talebinden Vazgeçti (1953)

Türkiye’nin NATO üyesi olması SSCB’ye geri adım attırdı. Bunun sonucunda SSCB 30 Mayıs 1953 tarihinde Türkiye’den toprak talebinden vazgeçtiğini açıkladı.

İspanya NATO’ya Katıldı (1982)

İspanya 30 Mayıs 1982 yılında NATO’ya katılan 16. Ülke oldu. Franco’nun ölümünden sonra dışa açılma kararı alan İspanya özellikle Batı Avrupa ülkeleri ile ilişkilerini geliştirme çabası içerisine girmiştir. NATO’ya üyeliği de bu politika çerçevesinde olmuştur.

TARİHTE 30 MAYIS GÜNÜ MEYDANA GELEN DİĞER ÖNEMLİ OLAYLAR

1431 - Jeanne d'Arc, büyücülük suçu ile yargılandı ve yakıldı.

1453 - Fatih Sultan Mehmet, Hızır Bey'i (Çelebi) İstanbul'a ilk belediye başkanı olarak atadı.

1453 - Fatih Sultan Mehmet, İstanbul Üniversitesi'ni kurdu.

1536 - İngiltere Kralı VIII. Henry, Jane Seymour ile evlendi.

1631 - Fransa'nın ilk gazetelerinden, La Gazette, Théophraste Renaudot tarafından yayımlanmaya başlandı.

1740 - Osmanlı Devleti, Fransa ile kapütülasyon antlaşması yaptı.

1806 - Andrew Jackson, Charles Dickinson adında birini karısına hakaret ettiği için yaptıkları düelloda öldürdü. Andrew Jackson, o tarihte henüz ABD Başkanı olmamıştı.

1876 - Osmanlı Padişahı Abdülaziz, 30 Mayıs 1876 Darbesi ile tahttan indirildi. Yerine yeğeni V. Murat geçti.

1913 - I. Balkan Savaşı sona erdi.

1920 - Cafer Tayyar Eğilmez'e, Edirne Müdafaa-i Hukuk Merkez Heyeti'nce Trakya Müdafaa-i Milliye Kumandanı sanı verildi.

1920 - Fransa ve TBMM Hükümeti arasında geçici bir ateşkes imzalandı. TBMM'nin kazandığı askeri başarılar ve diplomatik zaferler sonrası, Fransa ile Sakarya Zaferi'nden sonra Ankara Antlaşması imzalandı. (20 Ekim 1921)

1921 - Çankaya Köşkü, Mustafa Kemal'e armağan edildi. Atatürk, köşkü bir yazı ile Ordu'ya bağışladı.

1925 - 30 Mayıs Olayı gerçekleşti ve bu olay, o güne değin Çin'de gerçekleşmiş olan en büyük yabancı karşıtı gösteri oldu.

1929 - Kibrit ve Çakmak Tekeli Kanunu, TBMM'de kabul edildi.

1935 - Belucistan'da meydana gelen depremde 20 bin kişi öldü.

1941 - II. Dünya Savaşı: Almanya Girit'i işgal etti.

1942 - II. Dünya Savaşı: 1000 kadar İngiliz bombardıman uçağının katıldığı ve 1,5 saat süren bir hava saldırısında Almanya'nın Köln kenti büyük hasar gördü.

1954 - Demokrat Parti iktidarı, Kırşehir'i ilçe yaptı. Kırşehir üç yıl sonra yeniden il oldu.

1959 - Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin düzenlediği film yarışmasında birinciliğe değer film bulunamadı. En İyi Erkek Oyuncu Ödülü'nü Sadri Alışık, En İyi Kadın Oyuncu Ödülü'nü Nurhan Nur ve En İyi Yönetmen Ödülü'nü ise Atıf Yılmaz aldı.

1962 - 27 Mayıs askeri müdahalesinden sonra sivil yönetime geçildiğinde, İsmet İnönü Başkanlığında kurulan ilk koalisyon Hükümeti olan CHP-AP ortaklığı, Başbakan İsmet İnönü'nün istifasıyla sona erdi.

1967 - Nijerya askeri diktatörlüğüne karşı yıllar süren mücadeleden sonra Biafra bağımsızlığını kazandı.

1970 - Askeri Personel Kanunu tasarısını protesto eden astsubay eşleri yürüdü. Astsubay eşlerine polis müdahale etti.

1971 - İnsansız ABD uzay aracı Mariner 9, Mars hakkında bilgi toplamak üzere uzaya fırlatıldı.

1971 - İsrail Başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırmaktan aranan Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C ) kurucularından Mahir Çayan ve arkadaşı Hüseyin Cevahir, Maltepe'de rastgele girdikleri Binbaşı Dinçer Erkan'ın evinde Binbaşı'nın kızı Sibel'i rehin aldılar.

1975 - Mehmet Ali Aybar, Sosyalist Devrim Partisi'ni kurdu.

1974 - TBMM'de, Cumartesi günlerinin tam gün tatil olması kararı alındı.

1981 - Bangaldeş'de Tuğgeneral Mansur Ahmet Hükümete karşı ayaklanma başlattı. Devlet Başkanı Ziyaü'rrahman öldürüldü.

1982 - İspanya, NATO'nun 16. üyesi oldu. Aynı zamanda 1955 yılında Batı Almanya'nın katılımından sonra örgüte kabul edilen ilk ülke oldu.

1990 - Fransa, deli dana hastalığı nedeniyle Birleşik Krallık'tan sığır ve sığır eti ithalini yasakladı.

1990 - Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov, Almanya konusunu görüşmek üzere Washington'a gitti.

1992 - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Sırbistan'a Bosna'daki saldırıları durdurması amacıyla ambargo koydu.

1993 - PCI 2.0 veriyolu piyasaya sürüldü.

1996 - Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı, Habitat II Kent Zirvesi İstanbul'da başladı.

2002 - Van’ın Çaldıran ilçesi yakınlarında, İran sınırından kaçak yollarla Türkiye'ye girmeye çalıştıkları sırada donarak ölen 9’u çocuk, 19 kişinin cesedi bulundu.

2003 - Diyanet İşleri Başkanlığı’na, Prof. Dr. Ali Bardakoğlu getirildi.