İnterpol ile ilişkiler geliştirildi, kırmızı bültenle arananların iadesi arttı
Emniyet Genel Müdürlüğü, çeşitli suçlar sebebiyle haklarında kırmızı bülten çıkarılanların Uluslararası Polis Teşkilatı (İnterpol) tarafından Türkiye’ye iadesinde son yıllarda artış olduğunu açıkladı.
Emniyet Genel Müdürlüğü, çeşitli suçlar sebebiyle haklarında
kırmızı bülten çıkarılanların Uluslararası Polis Teşkilatı
(İnterpol) tarafından Türkiye’ye iadesinde son yıllarda artış
olduğunu açıkladı. Özellikle ABD’de yaşanan 11 Eylül saldırısının
ardından iade işlemlerinin neredeyse durduğunu dikkat çekilen
açıklamada ortak çalışmalar neticesinde ilişkilerin geliştiğine
dikkat çekti.
Emniyet verilerine göre, Türkiye 2009'da yabancı ülkelerde hüküm
giymiş 33 kişinin transferini, aranılan 33 kişinin de iadesini
gerçekleştirdi. 2012'de ise Türkiye 30 kişinin transferini, 82
kişinin de iadesini gerçekleştirdi. Türkiye'nin halen kırmızı
bültenle aradığı ileri sürülen Cem Uzan, Turhan Çömez, Bedrettin
Dalan gibi birçok aranılan kişi bazı ülkelerde yaşamlarını
sürdürüyor.
Emniyet Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde kırmızı bültenle
aranan suçlular ile ilgili yapılan bilgilendirmede ise; İnterpol -
Europol Dairesi Başkanlığı’nın kırmızı bültenler üzerinde suçluya
ait kimlik bilgileri, işlediği suç türü, mevcut ise fotoğraf ve
parmak izi, verebilecek azami ceza ve zamanaşımı gibi bilgiler yer
aldığını açıkladı. Kırmızı bültenlerin geçerlilik süresinin beş yıl
ve her beş yıl sonunda yenilenmesi üye ülkenin talebine bağlı
olduğunu bildiren Daire Başkanlığı açıklamasında, "Kırmızı bülten
rejimi her ülkenin ulusal mevzuatları içerisinde farklı
değerlendirmelere tabi tutulması nedeniyle ülkelerdeki statüsü
farklılıklar arz etmektedir. Bazı ülkeler için kırmızı bültenler
sadece suçlunun yer tespiti hükmünde olduğu gibi (Amerika Birleşik
Devletleri, Kanada), bazı ülkeler için ise direkt olarak yakalama
müzekkeresi hükmündedir. Unutulmaması gereken bir nokta ise bülten
rejimi öncelikli olarak bir polis aracıdır ve suçluların
uluslararası seviyede aranmasına yönelik etkili bir sistemdir. Her
ne kadar kırmızı bülten suç işleyip yurtdışına kaçtığı
değerlendirilen sanık veya hükümlü şahısların iadeleri amacıyla
uluslararası seviyede aranmasını sağlamak için üye Ülke Milli
Merkez Birimlerinin talepleri üzerine İnterpol Genel Sekreterliği
tarafından yayınlanmakta ise de, bir sanık ya da hükümlünün
uluslararası seviyede aranmasına ancak yetkili adli makamlar karar
verebilmektedir. Sadece polis kayıtlarına istinaden herhangi bir
sanık veya hükümlünün uluslararası düzeyde kırmızı bülten ile
arattırılması mümkün değildir. İnterpol’den kırmızı bülten
çıkartılması talebinde bulunabilmesi için, öncelikle bu kimse
hakkında mahkemelerce verilmiş bir tutuklama kararı ya da şahsın
mahkum edilip cezası kesinleşmişse, hükmedilen cezanın infazını
teminen Cumhuriyet Başsavcılığınca çıkarılmış yakalama
müzekkeresinin bulunması gerekmektedir." denildi.
İADE SÜRECİ NASIL İŞLİYOR?
Kırmızı bülten ile uluslararası seviyede aranan bir şahsın
yakalanması durumunda iade işlemleri başlatılıyor. Suçlu iadesi ise
bir devletin kendi ülkesinde bulunan bir şahsın, işlediği iddia
edilen bir suç nedeniyle yargılanmak veya hakkında verilen cezanın
infazını sağlamak amacıyla arandığı diğer bir ülkeye mevcut iade
sözleşmesi veya karşılıklılık ilkesi uyarınca teslim edilmesi
işlemi olarak biliniyor. İnterpol - Europol Dairesi Başkanlığı
açıklamasında şu ifadelere yer verildi: "İşlediği suç nedeniyle
yabancı ülke adli makamlarca hapis cezasına mahkum edilen ve
cezasının belirli kısmını bu ülkede çeken bir hükümlünün bakiye
hürriyeti bağlayıcı cezasını kendi ülkesinde çekmek istemesi
durumunda ise hükümlü transferi işlemi gerçekleştirebilmektedir.
Ancak iade işlemlerinin siyasi yönü olan ve uluslararası çıkarların
karşılıklılık ilkesi çerçevesinde gözetildiği bir durum olduğu
unutulmamalıdır. Özellikle siyasi suçlardan dolayı suçluların iade
edilmemesi ya da ülkelerin konuyu siyasi açılardan değerlendirmesi,
siyasi suç kavramının yer, zaman veya ülkeye göre farklı tanımlar
içermesi iade sürecinde karşılaşılan önemli problemlerdendir.
Nitekim Ülkemiz bu konuda mağdur olan ülkelerin başında
gelmektedir. Özellikle terör örgütüne yönelik yapılan çalışmalar
neticesinde uluslararası seviyede kırmızı bültenle aranması
taleplerimiz yakın zamana kadar bu kapsamda değerlendirilmekte idi.
11 Eylül saldırılarının tüm dünya üzerinde teröre olan bakış
açısını değiştirmesi ile birlikte haklı taleplerimizin karşılık
bulmaya başladığı görülmüştür. Türk İnterpolü’nün son yıllardaki
ısrarlı çalışmaları neticesinde Ülkemize iade edilen suçluların
sayısında bir artış gerçekleştirilmiştir."
CİHAN
Yorumlar