Yrd. Doç. Dr. Dönmez: Son üç yılda 18 yaş altı 130 bin kız evlendirildi

Siirt'in Pervari ilçesinde 12 yaşında evlendirilen, 13 yaşında anne olan, 14 yaşında ise ikinci çocuğuna hamileyken düşük yapan ve önceki gün de evinde silahla vurulmuş cansız bedeni bulunan K.E’nin dramı, Türkiye’nin ayıbı olarak nitelendirilen "çocuk gelin" vakalarını yeniden gündeme getirdi. Son üç yılda 130 bin 18 yaş altındaki kız çocuğunun gelin edildiği Türkiye’de, öncelikle zorla evlendirilmenin suç kapsamına alınarak Türk Ceza Kanunu’na girmesi gerektiğini belirten Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Burcu Dönmez, “15 yaşın altındaki bireylerin zorla evlendirilmeleri, kesinlikle bir insanlık suçudur. Birleşmiş Milletler, zorla evlendirmeyi bir tür modern kölelik olarak nitelendirmektedir.” dedi.

KIZ ÇOCUKLARI 20 KAT MAĞDUR

İçişleri Bakanlığı’nın Haziran 2013 verileri, Türkiye’de çocuk gelin sayısında gelinen noktayı gözler önüne serdi. Son üç yılda 18 yaş altında evlenenlerin toplam sayısı 134 bin 629 olarak açıklanırken 18 yaşını doldurmadan evlenen erkek çocuk sayısı 5 bin 763, kız çocuk sayısı ise 128 bin 866 olarak tespit edildi. Reşit olmadan evlendirilen kız çocuklarının, erkek çocuklarından 21 kat daha fazla olması da dikkat çekti.

'KESİNTİSİZ SUÇ SAYILMALI'

15 yaş altındaki çocukların evlendirilmesinin çocuk hakları ihlâli olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirten Yrd. Doç. Dr. Dönmez, “15 yaşın altındaki ya da kaç yaşında olursa olsun bireylerin zorla evlendirilmeleri, kesinlikle bir insanlık suçudur, vahşettir. Avrupa Birliği, 2002 ve 2006 yılları arasında zorla evlendirmeyi önlemek amacıyla 11 yönerge çıkardı. Ülkemizde de zorla evlendirmeyi cezayı gerektiren bir haksızlık olarak nitelendirmek ve ayrı bir suç tipi olarak düzenlemek zorunludur. Zorla evlendirme bir netice suçu olarak değil, kesintisiz suç olarak düzenlenmelidir. Bunun için de bir kişiyi sadece evlenmeye zorlamak değil, evliliği devam ettirmeye zorlamak da suç haline getirilmelidir.” diye konuştu.

'EVLENDİRİLMEK İSTENEN ÇOCUKLAR AİLESİNDEN ALINSIN'

Dönmez, böyle bir kanun çıkması halinde önemli olanın, ağır ceza mahkemelerinin verdiği bir cezadan ziyade, zorla evlendirilmek istenen çocukların velayetinin devlet tarafından ailelerinden alınması gibi yaptırımlar olduğunu ifade etti. Genç yaştaki evliliklerin, eğitim ve ekonomik seviyeyle değişen bir olgu olduğunu vurgulayarak, “Bazen berdelle verilen, bazen mal gibi satılan kız çocuklarının dramları her gün karşımıza çıkıyor. Önemli olan, ailelerin farkındalığını ve eğitimini arttırmamız. Bu bir devlet politikası haline gelmeli.” dedi.

'KİŞİLİKLERİNİ KAYBEDEBİLİRLER'

Erken yaşta evlenen çocukların oyunla gerçeği birbirine karıştırabileceğini belirten Yaşar Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ilgın Başaran ise görülebilecek davranış bozuklarını şöyle anlattı: “İlköğretim çağındaki çocukların evlendirilmesi, hem duygusal hem de fiziksel istismara girer. Bu çocuklar, kendi kişiliklerini de kaybedebilirler. Örneğin erken yaşta anne olan bir kız çocuğu, oyuncak bebekleriyle oynadığı gibi öz çocuğuyla oynayarak bir bağ kurabilir. Düşük yaptığında veya bebeği öldüğünde ise oyuncağını kaybetmiş gibi üzülebilir ve kendini çok yetersiz hissedebilir.”

Bölgelere göre çocuk evlilik oranı (TÜİK, 2012)

Güneydoğu Anadolu
Erkek Kız
382 6.959
İSTANBUL
Erkek Kız
166 3.278
BATI MARMARA
Erkek Kız
101 1.208
EGE TOPLAMI
Erkek Kız
223 4.258
DOĞU MARMARA
Erkek Kız
142 2.168
BATI ANADOLU
Erkek Kız
161 3.400
AKDENİZ
Erkek Kız
182 6.171
ORTA ANADOLU
Erkek Kız
119 4.108
BATI KARADENİZ
Erkek Kız
175 2740
DOĞU KARADENİZ
Erkek Kız
45 1.062
KUZEY DOĞU ANADOLU
Erkek Kız
88 2.174
ORTADOĞU ANADOLU
Erkek Kız
119 2.902 CİHAN