Tarhan: Kredi kartına, sigaradaki gibi uyarıcı yazılar yazılabilir
Kredi kartı borçlanmaları nedeniyle çok sayıda kişinin mağdur olması, uzmanların ‘kredi kartı kullanma olgunluğu’ sağlanması önerisini gündeme getirdi.
Kredi kartı borçlanmaları nedeniyle çok sayıda kişinin mağdur
olması, uzmanların ‘kredi kartı kullanma olgunluğu’ sağlanması
önerisini gündeme getirdi. Kredi kartı kullanımında insan beyninin
işleyişine dikkat çeken Psikiyatr Nevzat Tarhan, dürtü bozukluğu
olanların 'dur, düşün ve eyleme geç'i yapamadıklarını belirterek
aceleci, sabırsız ve hiperaktif davranışlar sergilendiğini ifade
etti. Tarhan, kredi kartlarının üzerine tıpkı sigarada olduğu gibi
uyarıcı yazılar yazılabileceğini söyledi.
Kredi kartı kullanımına bağlı olarak pek çok aile dramının ortaya
çıkması yeni tedbirler alınmasına gündeme getirdi. Son olarak
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) Banka Kartları
Ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelik’te yaptığı değişiklikle kredi
kartlarına en fazla 9 ay taksit zorunluluğu getiriliyor. Bu
kapsamda gıda, yemek ve akaryakıt harcamalarında taksitlendirme
yapılamayacak. Yeni uygulama 1 Şubat 2014 tarihinden itibaren
geçerli olacak.
Yasal önlemler yanında uzmanlar bazı uyarıcı yönlendirmelerin de bu
konuda bilinç oluşturabileceğini belirtti. Bu konuda en dikkat
çeken teklif, aynı zamanda Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü olan
Psikiyatr Prof. Dr. Nevzat Tarhan’dan geldi. Tarhan, tıpkı sigara
paketleri üzerinde olduğu gibi kredi kartlarının üzerinde de
uyarıcı ifadeler bulunabileceğini söyledi. “Kredi kartı kullanma
olgunluğunun sağlanması gerekir.” diyen Tarhan, insanların
günümüzde bütçelerine göre borçlanmadıklarını, ve bu nedenle de
acil bir şekilde bütçe kültürü oluşturulmasının önemine işaret
etti.
10 YAŞINDA BU KAVRAM ÖĞRENİLMELİ
Tarhan, “Biz, çocuk 10 yaşına geldiğinde bütçe kavramının
oluşturulmasını savunuyoruz. Eğer bütçeyi kullanmayı öğrenebilirse
kişi, ileride kredi kartı kullanımını da kontrollü bir şekilde
yapar. Bu küçük yaşta öğretilmeli. Para kullanmak zaman yönetimi
gibi önemli ve de yönetilebilmeli. Sermaye iki türlü olarak
bilinir. Biri kazanılan sermaye diğeri de tasarruf edilen sermaye.
Parayı Tasarruf etmek de bir birikimdir. Tasarrufu maalesef popüler
kültürün etkisiyle kaybettik.” dedi.
KREDİ KARTININ PSİKOLOJİSİ
Tarhan, kredi kartı kullanırken insan beyninin nasıl hareket
etiğini anlatırken “Kişilik yapısında dürtü kontrol bozukluğu
olanlar ‘dur, düşün ve eyleme geç’i yapamıyor. Bu durum beynin ön
bölgesinin gelişmemiş olmasıyla alakalı. Aceleci, sabırsız ve
hiperaktif davranışlar gösterebiliyorlar. Bir istek uyandığında
kişi o isteği ihtiyaç gibi algılıyor. Onu giderme, karşılama arzusu
uyanıyor. Ve kişi 'dur, düşün ve eyleme geç'i yapamıyor. Hemen
eyleme geçerek alışveriş yapıyor.” diyerek kredi kartı kullanımının
psikolojisini ortaya koydu.
Çözüm için ilginç bir tavsiyede bulunan Tarhan, kredi kartının
sanal olarak parayı satın aldığını belirterek insanların bu nedenle
paralarını cebinde sandıklarını dile getirdi. Tarhan, “Kredi kartı
kişinin borçlanmasına yöneliktir. Adı üzerinde kredi. Ödediği zaman
bir karşılığı oluyor. Kredi kartı para değil kolaylıktır diye kredi
kartlarının üzerine o nedenle yazılmalı. Nasıl ki sigara kutusunun
üzerine sağlığa zararlı yazılıyor, benzer uyarılar kart üzerine de
yazılmalı. Bu durumda beyindeki ödül ceza sistemi sağlıklı
çalışmıyor. İnternet üzerinden yapılan alışverişi kişi sanal olarak
görüyor ama gerçek. İnternete giriyorsunuz fon transferi
yapıyorsunuz. Algı yönetimini bozuyor kredi kartı. Kişilere somut
algı olmadan soyut algıyla zarar verdiriyor. İnsan o an sonunu
düşünemiyor. Sonuçları göz önüne almadan dürtüsel davranışa
yöneliyor. Uyarıcı yazılar etkili olur. Hatta bu alanda kamusal
spotlar da yapılmalı. Henüz olgunlaşmamış kişiye kredi kartı vermek
doğru değil.” deye konuştu.
CİHAN
Yorumlar