Sovyet elçisi: Atatürk ağır hasta, Almanlar Türkiye’de cirit atıyor
1938 yılında dönemin Sovyetler Birliği Ankara Elçisi Aleksey Terentyev, Moskova’ya telgraf çekerek Mustafa Kemal Atatürk’ün ağır hasta olduğunu ve Almanların Türkiye’de faaliyetlerini artırdığını aktarmış.
1938 yılında dönemin Sovyetler Birliği Ankara Elçisi Aleksey
Terentyev, Moskova’ya telgraf çekerek Mustafa Kemal Atatürk’ün ağır
hasta olduğunu ve Almanların Türkiye’de faaliyetlerini artırdığını
aktarmış.
SSCB Dışişleri Bakanlığı’nın 1990’da yayınladığı arşiv belgelerine
göre, elçi Terentyev 17 Ekim 1938 yılı tarihli Moskova’ya
Dışişleri’ne gönderdiği telgrafında, “Atatürk’ün sağlık durumu o
kadar kötü ki, hem Ankara hem de İstanbul’da hükümet ve iş dünyası
çevresi artık onun (Atatürk) bu durumunu kabul etmiş bulunuyor.
Doktorlara göre, bayılma ile sonuçlanan sürekli ağır sancılar
Atatürk’ü hayatının sonuna kadar yatağa kilitledi. Tartışmasız ki
Atatürk siyasi faaliyetine artık dönemeyecek ve bununla ilgili
olarak yönetimin en üst tepesinde dış politika oryantasyonunun
yeniden gözden geçirildiği apaçık şekilde görülüyor.” ifadeleri yer
aldı.
YÜZLERCE ALMAN “UZMAN” TÜRKİYE’NİN HER ALANINA SIZMIŞ
Sovyet elçisine göre, Avrupa’da o dönem yaşananlar Türkiye’nin
hükümet ve iş dünyası çevrelerinde ülkenin kaderiyle ilgili
korkulara neden olmuş. Söz konusu Türk çevrelerinin aynı zamanda
Hitler Almanyası’nın “cesaretine hayran olduğunu” vurgulayan elçi
Terentyev, yüzlerce Alman uzmanın Türkiye’nin tüm alanlarına
sızdığına dikkat çekti. Terentyev, “Atatürk’ün sağlık durumunun
umutsuz olduğunun farkında olan Almanlar askeri yapılar başta olmak
üzere Türkiye’de muazzam faaliyetlerini artırıyor.” şeklinde
gelişmeleri aktarıyor.
CUMHURİYET’İN YAHUDİ KARŞITI KAMPANYASI ENDİŞE VERİCİ
Cumhuriyet ve başka İstanbullu gazetelerin açtığı Yahudi karşıtı
kampanyasından çok sayıda Musevi kökenli insanın endişe duyduğunu
aktaran Sovyet elçi, tüm askeri sevkiyatın Almanlara verilmesi
hususunda görüşmelerin yapıldığını kaydetti. Terentyev, “Gerçi
Türkler, “kendi bağımsız politika geleneklerinden” bahsediyor,
fakat Almanların Türkiye’ye yönelik sömürgeci davranışlarına her
yerde apaçık şekilde görmek mümkün. Almanlar Türkiye’nin başlıca
bölgelerine çıkarma yapıyor. Alman kredileri Türkiye’yi Nazi
Almanyası’nın bağrına itmesini hızlandıran faktör olmakta.”
belirtiyor.
Sovyet elçisinin tespitlerine göre, Türkiye yönetiminin bu tür
davranışları ülkenin çeşitli kesimlerinde hoşnutsuzluğa yol açıyor.
CİHAN
Yorumlar