Prof. Akdemir: İyi bir kalp muayenesi sporcularda ölümü engelleyebilir
Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ramazan Akdemir, büyük efor gerektiren sporlarda ısınmanın çok önemli olduğunun belirterek “Kişiler yeteri kadar ısınmadan birden bire depara kalkınca, hazırlıksız yakalanan kalp bu kadar büyük st.
Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr.
Ramazan Akdemir, büyük efor gerektiren sporlarda ısınmanın çok
önemli olduğunun belirterek “Kişiler yeteri kadar ısınmadan birden
bire depara kalkınca, hazırlıksız yakalanan kalp bu kadar büyük
strese dayanamayıp spazm ya da aritmi sebebi ile ölümler meydana
gelmekte.” dedi.
Akdemir, kareteci Seyithan Akbalık'ın ani ölümü ile ilgili
sporcularda meydana gelen ani kalp krizi konusunu değerlendirdi.
Sporcularda meydana gelebilecek ani kalp krizi riskini önlemenin en
önemli yolunun iyi bir egzersiz olduğu ifade eden Prof. Dr.
Akdemir, “İyi bir egzersiz, iyi bir ısınma döneminden sonra spora
başlamak gerekiyor. Özellikle yarışmalı, profesyonel sporlar
yapılırken iyi bir kardiyoloji muayenesi yapılırsa bu tür olayların
çoğunun önüne geçilebilir." şeklinde konuştu. Meydana gelen
ölümlerin sebeplerine bakıldığında; travma ve kalp kökenli ani
ölümler öne çıktığını bilgisini veren Akdemir, şunları kaydetti:
"Kalp sebepleri sporla ilişkili ani ölümlerde kalpteki yapısal,
damarsal veya elektriksel anormallikler hemen hemen tün olguların
yüzde 80-90'ını oluşturur. Genç yaş dediğimiz 30 yaş altında ani
sporcu ölümlerinde hipertrofik kardiyomiyopati ve kalp damar
anormallikleri, doğumsal kalp hastalıkları en sık sebeplerdir.
Hipertrofik kardiyomiyopati kalp kasının bilinen sınırların
ötesinde aşırı kalınlaşmayla seyreden genetik bir hastalıktır.
Genel toplumda 500’de bir gibi sık görülen bir durum olan
hipertrofik kardiyomiyopati, ritim bozukluğu, bayılma ani ölüm ve
nefes darlığı gibi bulgular verebilir. Anne veya babanın birinde
varsa, çocuklarında görülme olasılığı yüzde riski çok yüksektir.
EKG'nin bu hastalarda teşhis ettirme kapasitesi düşüktür ancak
ekokardiyografi taramaları tanıda çok değerlidir. Akılda tutulması
gereken nokta, bir hastada saptadığımız hastalık nedeniyle tüm
aileyi taramak zorunluluğumuz olduğunun bilincinde olmamızdır. Bazı
bireylerde genetik testler de gerekebilir. Çünkü her hastada
genetik olsa da kalp kasında kalınlaşma olmayabilir. Yani tehlike
genlerdedir. Bu durum herhangi bir zamanda meydana gelebilir. Yani
kişi bu geni taşıyorsa, ağır egzersizler her zaman yüksek riskli
olmuş oluyor.”
Sporcu ölümlerinde meydana gelen durumların
birden çok sebepler ile meydana gelebileceğini dile getiren
Akdemir, 30 yaşın altında sıkça görülen, ansızın meydana gelen ani
kalp ölümlerinin sebeplerine bakıldığında , erken yaşta ortaya
çıkan damar sertleşmesi olduğunu vurguladı. Akdemir, "Yine bu olay
genetik ile ilişkili. Diyabetik hastalarda, yüksek kolesterol,
metabolizma bozukluğu olan kişilerde, aşırı sigara kullanan
insanlarda 30 yaşın altında kalp krizi görebiliyoruz. Gençlerde
görülen kalp krizleri ileri yaştaki hastalarda görülen kalp
krizlerine kıyasla daha ölümcül seyreden ve ani ölümle
sonuçlanabilir.” diye konuştu.
Ağır kalp rahatsızlıklarında, riskli
kişilerde birinci koruma ve ölümcül olaydan sağ kurtulmuş
olanlarda, ikinci koruma amacıyla tıbbi müdahale ile ani ölümleri
önlemek için kalp içi şok cihazların kullanıldığını belirten Prof.
Dr. Akdemir, “Ritim bozukluklarında özellikle ventriküler taşikardi
ve fibrilasyonu denilen durumlarda hastalar ölümle
sonuçlanabiliyor. Hasta tıbbi müdahale ile kurtulursa, ani ölümleri
önlemek için intrakardiyak defibrilatör dediğimiz kalp içi şok
cihazları takıyoruz. Bu cihaz ölümleri önlemede çok faydalı ama
sporu kesinlikle yasaklıyoruz.” dedi.
Belli bir yaştan sonra, kalbin sağ
tarafında özellikle sağ karıncıktaki kas dokusunun eriyip
kaybolarak yerine yağ dokusunun geçmesi durumunun da bir başka
sebep olduğunu söyleyen Prof. Dr. Akdemir, “Meydana gelen ölümlerin
bir kısmında bu durum mevcut. Bu kişiler zaman zaman bayılabilir.
Bu durum hakkında teşhis koyabilmek için iyi bir kardiyoloji
muayenesi gerekli.” açıklamasında bulundu. Akdemir, genlerde
meydana gelebilecek mutasyonlarında ölümlere neden olabileceğini
belirterek “İnsanların hücre zarlarını tutan bazı proteinlerdeki
genler mutasyonlar sonucunda genç yaşta ölümler meydana gelebilir.
Onun dışında Brugada Sendromu denilen hastalık durumu var. Bu
durumda son 20 içinde tanımlandı. Bu da aşırı üzüntü hallerinde,
kişilerin stresli durumlarında ventriküler taşikardi ve ventrikül
fibrulasyonuna gitmesiyle karakterize ölüm hali görülebilir.”
ifadelerini kullandı. Kalp için en riskli 10 durumun bir EKG ile
görülebileceğini belirten Akdemir, “Bir ekokardiyografi ile de
doğumsal kalp hastalıkları, kalpteki delikleri, kalp kapaklarındaki
daralmalar, aorttaki daralmalar görülebilir.” bilgisini verdi.
Çok ağır ve vücudun fizyolojisini zorlayan
sporlardan kaçınılması gerektiği uyarısında bulunan Akdemir,
haftada 3 kere 1’er saat, bir tempolu yürüyüş ve hafif tempolu
koşuların spor olarak düşünülmesini önerdi. Yüzmenin çok iyi bir
spor dalı olduğunu belirten Akdemir, “Yüzme vücudun tümünü
çalıştırıyor. Kalp rahatsızlığı olanlar için ancak tavsiye
ettiğimiz spor yürüyüştür.” tavsiyesinde bulundu. CİHAN
Yorumlar