Otobüs şoförlerdeki ‘Uyku apnesi’ problemi kaza riskini artırıyor

Ankara’da son aylarda meydana gelen 7 otobüs kazasında 7 kişi öldü 265 kişi yaralandı. Kaza yapan otobüslerde yapılan incelemelerde, otobüslerin doğu illerinden tek şoförle Başkent’e geldiği ve kazaların gece 03.00 ile sabah 06.30 saatleri arasında yaşandığı belirtildi. Öte yandan, kazaların sürücünün seyir esnasında uyuklayarak direksiyon kontrolünü kaybetmesi sonucu gerçekleştiği öğrenildi.

Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Araştırma Derneği Başkanı İhsan Memiş, yaşanan otobüs kazalarının nedenlerinin başında şoförlerin uyku apnesi problemi olduğunu söyledi. İleri yaşlardaki birçok şoförün bu problemi yaşadığını söyleyen Memiş, “Şoförlerin tedavileri yapılmadığından direksiyon başında yarı uyur yarı uyanık araç kullanmaktadır. Vücut dinlenmiyor, beyin kendisini yenilemiyor ve iş stresi de üzerine bindiklerinde şoförler aşırı yorgun oluyor. Tabii ki kaza olmayana kadar bu problem önemsenmiyor ama olunca da ölümler kaçınılmaz oluyor.” ifadelerini kullandı. Memiş, uyku apnesi probleminin giderilmesi için şoförlerin periyodik olarak sağlık kontrolünden geçirilmesi gerektiğine dikkat çekti.

Geçtiğimiz gün Başkent Ankara'da 45 yolcusu bulunan bir yolcu otobüsü, karpuz yüklü kamyona arkadan çarptı. Kazada muavin hayatını kaybetti, 1’i ağır, 23 yolcu yaralandı. Yine, 54 yolcusuyla İstanbul-Sivas seferini yapan otobüs, Ankara girişinde motorunun alev alması sonucu yandı. Yaşanan bu kazalar, Başkent'te yaşanan son iki ay içerisinde yedinci otobüs kazası olarak kayıtlara geçti. Meydana gelen bu kazalarda ise 7 kişi öldü, 265 kişi ise yaralandı. Kazalarda otobüsler kullanılamaz hale geldi. Otobüs kazaları özellikle gece 03.00 ile 06.30 arasında meydana geliyor.

“UYKU APNESİ OLAN ŞOFÖRLER DENETİMDEN GEÇİRİLMİYOR”

Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Araştırma Derneği Başkanı İhsan Memiş, yaptıkları incelemelerde otobüs kazalarının birçok sebebi olduğunu söyledi. Uzun yol şoförlerinin yaşadıkları stres ve yorgunluk nedeniyle sağlık sorunları yaşadığına da değinen Memiş, uyku apnesi sorunu yaşayan şoförlerin yolda yarı uyur vaziyette otobüs sürdüğünü ve vücudunu bu etkiden aniden çıkaramadığı için kazaların meydana geldiğini ifade etti. Memiş, şöyle dedi: “Bunların tedavileri yapılmadığından direksiyon başında yarı uyur yarı uyanık araç kullanmaktadır. Vücut dinlenmiyor, beyin kendisini yenilemiyor ve iş stresi de üzerine bindiklerinde şoförler aşırı yorgun oluyor. Yolda her yeri düz görüyor. Geçtiğimiz senelerde Erzincan’da yaşanan kazada otobüs şoförü tüneli göremeyerek tünelin orta giriş duvarına çarptı. Çünkü beyin tüneli görmüyor. Büyük kazalarda devrilme ve çarpışmalarda uyku apnesi, uykusuz ve yorgun araç kullanmanın getirdiği risk çok yüksektir. Tabii ki kaza olmayana kadar böyle devam etmekte ama olunca ölümler kaçınılmaz olmaktadır.”

“BAŞKENT’E GELEN OTOBÜSLERDEKİ TEK ŞOFÖRLER AŞIRI YORGUN OLUYOR”

Ankara’da meydana gelen kazaları, genellikle Doğu illerinden gelen otobüs şoförlerinin yaptığına dikkat çeken Memiş, tek şoförle yola çıkan otobüslerin kazaya davetiye çıkardığını kaydetti. Sabahın ilk saatlerinin şoförün en yorgun olduğu dönem olduğunu belirten Memiş, şehirlerarası otobüs şoförleri ile yük taşıyan kamyonlarda tek şoförün olmasının kaza riskini artırdığına dikkat çekti. Memiş, “Tek şoförle yola çıkmaları, personelde tasarruf için firmaların yeterli şoför istihdam etmemeleri ya da mal sahipleri ise baba oğul çalıştıklarından yine dinlenmeden sefere çıkmalarından kaynaklanmaktadır. Otobüsler genelde kredi ile alınmakta ve her ay büyük senetler ödenmektedir. Bu senetlerin ödenebilmesi için de 24 saat araç gidiş ve dönüş seferi yapmaktadır.” ifadelerini kullandı. Memiş, tek şoförle çıkılan uzun yollarda bir süre sonra şoförün reflekslerinin zayıfladığını ve kontrol kaybının meydana geldiğini ifade etti.

“OTOGARLARDA DENETİM YOK”

Öte yandan, otobüs şoförlerinin şehirlerarası terminallerdeki kontrolleri aşmak için bazı yanlış yollara başvurduğunu belirten Memiş, “Gerek firma adına çalışan veya gerekse kendi mal sahiplerinin kullandığı yolcu otobüsünün şehirlerarası yolcu terminallerinde kontrolden geçmekte ve çıkış yapmaktadır. Ancak çıkıştan 15 kilometre sonra birçoğu inmekte ve tek şoförle yollarına devam etmektedir. Bunlar büyük otobüs firmalarında da görülmektedir. Bu uygulama, Türkiye’de çoğu kez olmaktadır. Yol denetimlerinde bu hususun üzerinde durulmakta, yani çift şoförün kimliklerine bakılmamakta veya sorulduğunda ise aşağıda uyumakta ve dinlenmektedir. Personelden tasarruf yapmak için seferden dönen şoförler yeniden sefere yazılmaktadır.” diye konuştu.

CİHAN