Masal kitaplarının söz varlığı, çocukların seviyelerinin üzerinde çıktı

Sakarya'da okul öncesi eğitim kurumlarında bulunan masal setlerindeki masal kitaplarının söz varlığının çocukların düzeyine uygun olmadığı bilakis çocukların seviyelerinin üzerinde olduğunu belirlendi.

Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Eğitim Bilimleri Enstitüsü Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı'nda öğrenim gören bir öğrenci tarafından yapılan tez çalışmasında, 'okul öncesi eğitim kurumlarında okutulan masalların söz varlığının 6 yaş çocukları düzeyine uygunluğu' araştırıldı.

Sakarya Valiliği ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nden alınan izinle yapılan çalışma, 2 devlet okulu ile 1 özel okulun okul öncesi bolümünden rastgele seçilen 6 yaş grubundaki 60 öğrenci üzerinde yapıldı. Öncelikle okulların kitaplıklarında bulunan masal setleri belirlendi. Daha sonra öğretmenler yardımıyla masallar içerisinde anlaşılmayan ve anlaşılması zor olan kelimeler belirlendi. Masallar öğrencilere okunarak anlaşılması zor kelimeler tespit edildi. Kelimeler belirlendikten sonra diğer şubede uygulamaya geçildi. Uygulamanın başında öğrencileri tanımak, öğrencilerin kelime hazinelerinin zenginliğini, dil ve kavram gelişimini etkileyebilecek unsurları tespit etmek amacıyla kişisel bilgi anketi uygulandı.

Kelime değerlendirme ölçeği ile öğrencilerin birbirlerinden etkilenmelerini azaltmak için bireysel olarak çalışıldı. Öğrencilere masallar okunarak hedef kelimeler öğrenciye soruldu. Araştırma sonucunda, okul öncesi eğitim kurumlarının kitaplıklarında yer alan masal setlerine ait masal kitaplarının söz varlığının, 6 yaş çocuklarının söz varlığına uygun olmadığı ve 6 yaş çocuklarının bu masallardaki kelimeleri genel anlamda hiç anlamadığı ve bilmediği ortaya çıktı.

Hazırlanan tezde söz varlığına uygun olmayan kelimelerin çokluğunun çocukların masalı anlamalarını ve kelime hazinelerine yenilerini eklemelerini de zorlaştırdığı kaydedildi.

"KİTAPLIKLAR OLUŞTURULURKEN ÇOCUKLARIN GELİŞİM SEVİYELERİNE UYGUN KİTAPLARA ÖNEM VERİLMELİ"

Tezde araştırma sonuçlarına dayalı olarak şu önerilerde bulunuldu:

"Yayın evleri ticari kaygı içerisine düşmemeli, basımını yapacağı kitabını yayınlamadan önce yapılması gereken kontrolleri önemle yapmalıdır.

Yaşamının ilk yıllarındaki çocukların iletişim kurdukları kitapların söz varlıklarına dikkat edilmeli, argo kelimelere ve kötü alışkanlara model olabilecek kelimelere yer verilmemelidir.

Yayın evleri basılan tüm masal kitaplarının hangi yaş grubuna hitap ettiğini doğru analiz etmeli ve bu bilgiyi kitapların üzerine yazmalıdır.

Öğretmenler kitaplıklarını oluştururken çocukların gelişim seviyelerine uygun kitaplara önem vermelidir. Öğrencilerin kelime hazinelerini artıracak kitaplardan yararlanmaları için öğrencilere fırsatlar yaratılmalıdır.

Kitaplar öğrencilere okunmadan önce öğretmen tarafından bir kez okunmalı, uygun olmayan sözcükler ve olaylar varsa bunlar belirlenmelidir.

Kitaplıklarda öğrencilerin seviyelerine uygun kitaplar bulundurulmalı, öğrencilerin seviyelerine uygun olmayan kitaplar kitaplıklardan çıkartılmalıdır.

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından ilköğretim ve liseler için yapıldığı gibi okul öncesi kurumları için de çocukların seviyesine uygun tavsiyeli yayınlar belirlenip okullara dağıtılmalıdır.

Anne ve babalar çocuklarına kitap seçerken bir uzman veya eğitimciden destek almalıdır. Kitap seçerken çocuklarının yaş seviyelerine uygun dil, içerik, resim ve konular içeren kitapları seçmelidir." CİHAN