Filistin'in Başkenti Doğu Kudüs neresi?

SonHaberler | Haber Merkezi

ABD Başkanı Donald Trump'ın Doğu Kudüs'ü işgalci İsrail'in başkenti olarak ilan etmesinin ardından İstanbul'da olağanüstü toplanan İslam ülkeleri aldığı kararla Kudüs'ü Filistin'in başkenti olarak ilan etti.

İslam İşbirliği Teşkilatı'nın aldığı kararla Doğu Kudüs'ün Filistin'in başkenti olarak tanınmasının ardından Doğu Kudüs'ün tam olarak nerede yer aldığını araştıranların sayısı oldukça arttı. 

Doğu Kudüs, ABD'nin açıklaması sonrasında Filistin ile işgalci devlet konumundaki İsrail arasındaki başkent sorununun gündemi haline geldi. İçerisinde Mescid-i Aksa ve Kubbet-üs Sahra'yı barındıran Doğu Kudüs, Müslümanlar için önemli bir yere sahip olmakla birlikte İslam ülkelerinin de kırmızı çizgi olarak ilan ettiği bir şehir. Doğu Kudüs, yaklaşık 70 kilometrelik bir alanı içerisinde barındırmaktadır. Peki, Doğu Kudüs harita içerisinde nerede yer almaktadır. İşte, gündemi yakından takip edenlerin sorguladığı kent hakkında detaylı bilgiler...

1948 yılında Arap-İsrail savaşında bir müddet Ürdün'ün elinde kalan Doğu Kudüs, 1967 yılındaki Altı Gün Savaşı'nda ise İsrail'in eline geçti. 

İsrail 28 Haziran 1967'de, Doğu Kudüs'ü hem idari hem belediyesel anlamda kanunen İsrail Devleti'ne bağladı. Uluslararası cemiyet bu hareketi de facto ilhak olarak kabul edip bağlayıcılığı olmayan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararıyla İsrail'in yetki alanını geçersiz görür. Fakat bu karara cevaben İsrail, yapılanın ilhak olduğu iddiasını reddetti. 1980'de Knesset, "Kudüs Yasası'nı" İsrail Temel Yasası'na ekleyip Kudüs'ün "tam ve birleşik" olarak "İsrail'in başkenti" olduğunu deklare etti. Bu yeni yasayla Doğu Kudüs resmen ilhak edilmiş oldu. Kanunda sınırlar belirtilmediğinden Kudüs'ün belediye sınırlarına doğu bölgeler de dahildir. Buna cevap olarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, ABD'nin çekimser oy kullandığı 478 no'lu kararla bu kanunun geçersiz ve uluslararası kanunlara aykırı olduğunu belirtmiştir. 1988'de Ürdün, İsrail'in Doğu Kudüs'teki hakimiyetini kabul etmemesine rağmen Doğu Kudüs ve Batı Şeria'daki haklarında feragat etti.

13 Eylül 1993'te imzalanan Oslo Anlaşması ile Kudüs'ün kalıcı durumunun, görüşmelerin sonuna ertelendiği belirtildi. Filistin Ulusal Yönetimi, Doğu Kudüs'ün gelecekteki kalıcı statüsünün başkentleri olarak görmektedir. Doğu Kudüs'ün Filistin'in başkenti olma ihtimali İsrail tarafından ilk defa 2001'deki Taba Zirvesi'nde ele alındı. Fakat görüşmeler sonunda anlaşma sağlanamayınca İsrail o günden 2017 yılına kadar bu konuyu tekrar ele alamadı.

1967'de İsrail tarafından yapılan nüfus sayımına göre Doğu Kudüs'te 44,000 ve belediyeye sonradan eklenen bölgelerde 22,000 Filistinli vardı. Bu zamanda sadece birkaç yüz Yahudi bulunmaktaydı. Haziran 1993'te ise 155,000 Yahudi ve 150,000 Filistinliyle çoğunluğu Yahudiler oluşturmaya başladı.