Boğaz'a sensörlü koruma
İstanbul Boğazı'ndaki tanker kazalarının önüne geçmek için TÜBİTAK tarafından akıntıları önceden ölçebilen sensörler geliştirildi. Sensörler sayesinde kaza ihtimali bulunan tankerler önceden uyarılabilecek
Son Haberler
Bakan Veysel Eroğlu’nun ‘Boğaz’da gemi kazası olacak mı diye geceleri kâbus görüyorum’ dediği sorunu TÜBİTAK çözdü. Boğaz’ın altına yerleştirilecek sensörler sayesinde tanker geçişleri kontrol altına alınıyor.
Boğaz’dan yılda 50-55 bin gemi geçiyor. Bunların 10 bini petrol
tankeri. Yılda 150 milyon ton yük taşınıyor, bunun da 100 milyon
tonu petrol. 15 mil boyunca 90 derece eğimli 8 nokta var. Şimdi 6
yere ‘Akustik Doppler Akıntı Algılayıcı Sistemi’ kuruluyor.
AKINTI ÖLÇÜLECEK
Vatan gazetesinin haberine göre TÜBİTAK’ın geliştirdiği projede
Boğaz’ın altına yerleştirilen sensörler Gemi Trafik Hizmetleri
Sistemi’ne entegre edilerek veri aktarımı sağlanacak. Alt ve üst
akıntı hızları, bölgesel değişiklikler ölçülerek gemilere yön
verilecek. Kaza riski sıfıra indirilecek.
Kazalar özellikle, gemilerin tonajları nedeniyle motor güçlerinin Boğaz’ın bazı bölgelerinde akıntıyla baş edememesi nedeniyle yaşanıyor. Yeni sistemle gemilerin kapasiteleri ve akıntı hızları anlık veriler ile değerlendirilerek, ya geçiş izni verilecek ya da bekletilecek.
Kurulan sistemle akıntılar ses dalgalarıyla saptanacak, durum
gemilere bildirilecek.
TÜBİTAK Marmara Araştırmaları Merkezi tarafından geliştirilen
Akustik Doppler Akıntı Algılayıcı Sistemi, İstanbul Boğazı’nda
işletilecek. Su altına kurulan sensörler sayesinde ses dalgaları
kullanılarak deniz tabanında ve yüzeyindeki akıntı şiddeti bölgesel
farklılıklar ve diğer etkenler de hesaba katılarak ölçülebilecek.
Veriler deniz tabanına serilen kablolar vasıtasıyla Kıyı Emniyeti
Genel Müdürlüğü’ne bağlı Gemi Trafik Hizmetleri Sistemine
aktarılacak. Sistemin kurulumu için sensörlerin Boğaz’a
yerleştirilmesi işi 25 Ocak’ta başladı. Özel bir şirkete ait iki
gemi Boğaz’da akıntı algılayıcı sensörler yerleştirme başlandı.
İki gemi sensörlerin veri aktarımı için kabloların deniz tabanına serilimi işini de üstleniyor. Sensörlerin ve kabloların serimi için çalışmaların 15 Şubat’a kadar devam edeceği tahmin ediliyor. Sistem ile İstanbul Boğazı’nda sık sık yaşanan kuru yük gemilerinin Boğazdaki bir yalıya çarpma görüntüleri ve dümeninin kilitlenerek sürüklenmesi görüntülerinin de geçilmeye çalışılıyor. Kazalarda bazı gemilerin tonajları nedeniyle motor güçlerinin boğazın bazı bölgelerinde akıntıyla baş edememesi yaşandığı biliniyor. Yeni sistem ile gemilerin kapasiteleri ve akıntı hızları anlık veriler ile değerlendirilerek gemilere geçiş izni verilecek ya da geçiş için akıntı hızının düşmesi beklenecek.
NASIL ÇALIŞACAK
Benzer bir çalışmayı ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü de geliştirmişti. Sensörler değişik su derinliklerinde her 20 dakikada bir denizin sıcaklığını, iletkenliğini ve çözünmüş oksijen miktarını ölçecek, bulanıklılık miktarını belirleyecek. Şamandıranın altına yerleştirilen akustik doppler cihazı ile her iki metrelik su katmanında ayrı ayrı, akıntı şiddeti ve yönü ölçülebilecek.
Yorumlar