Anayasa Mahkemesi'nin Twitter kararı!
Anayasa Mahkemesi Twitter engellenmesinin kaldırılmasına karar verdi.
AYM: Başvurucuların hakları ihlal edildi. Gereğinin yapılması
için karar TİB ve Bakanlığa gönderildi.
Anayasa Mahkemesi, Twitter'a erişimin engellenmesiyle ilgili
yapılan başvuruları değerlendirerek, "Başvurucuların Anayasa'nın
26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlal
edildiğine" hükmetti. AYM kararı, gereğinin derhal yapılması için
TİB ve Ulaştırma Bakanlığına gönderdi. Kararda; "TİB'in kararına
dayanak gösterdiği mahkeme kararlarını aşan ve milyonlarca
kullanıcısı bulunan bir sosyal medya ağı olan twitter.com sitesine
erişimin tamamen engellenmesini öngören işlemin kanuni dayanağının
bulunmadığı ve bu sosyal paylaşım sitesine erişimin kanuni dayanağı
olmaksızın ve sınırları belirsiz bir yasaklama kararı ile
engellenmesinin demokratik toplumların en temel değerlerinden biri
olan ifade özgürlüğüne ağır bir müdahale oluşturduğu açıktır"
ifadesine yer verildi.
Anayasa Mahkemesi, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı'nın (TİB)
mikroblog sitesi twitter'a erişimi engellemesine ilişkin bireysel
başvuruyu karara bağladı. AYM'den yapılan açıklamada, "twitter.com
ağından yararlanan tüm kullanıcıların ifade özgürlüğüne yönelik
ağır müdahale niteliğinde olduğu ve hukuki dayanağının olmaması
nedeniyle başvurucuların Anayasa'nın 26. maddesinde korunan ifade
özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir" denildi.
"TİB TARAFINDAN DERHAL ERİŞİME AÇILMAMASI NEDENİYLE
YÜKÜMLÜLÜĞÜN YERİNE GETİRİLMEDİĞİ ANLAŞILMAKTADIR"
Yüksek Mahkeme, karar metninde twitter'a erişimin engellenmesi
işlemine karşı Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı tarafından açılan
'yürütmeyi durdurma istemi davasında, Ankara 15. İdare Mahkemesi
kararına atıfta bulunarak, mahkemenin yürütmenin durdurulmasına oy
çokluğuyla karar verdiğini hatırlattı. Yapılan açıklamada,
yürütmeyi durdurma kararına rağmen sözkonusu sitenin erişime
açılmadığı kaydedilerek; "Hukuk devletinde yargı kararının
uygulanması, yalnızca şeklen bir yerine getirmeyi değil, objektif
koşullar altında, olabilecek en kısa süre içinde, tespit edilen
hukuka aykırılığın giderilmesini gerektirir. Bu konuda verilen
yürütmeyi durdurma kararının, işlemin uygulanması halinde telafisi
güç veya imkânsız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka
aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleştiği tespitine
dayandığı ve yürütmesinin durdurulmasına karar verilen işlemin
doğurduğu olumsuz etkinin idarece giderilmesi zorunluluğu da
dikkate alındığında, TİB tarafından anılan sitenin derhal erişime
açılmaması nedeniyle bu yükümlülüğün yerine getirilmediği
anlaşılmaktadır. Söz konusu idari uygulamaya ilişkin yukarıda
belirtilen yürütmeyi durdurma kararına rağmen başvurucuların ihlal
iddiasına konu olan twitter.com isimli siteye erişimin halen mümkün
olmadığı görülmektedir. Sosyal medyada belli olay ve olgulara
ilişkin olarak paylaşılan haber ve düşüncelerin zamanın geçmesiyle
güncelliğini yitirip etki ve değerini kaybedebileceği açıktır. Bu
durumda yargı kararının yerine getirilerek siteye erişimin ne zaman
sağlanacağı konusundaki belirsizliğin sürmesi karşısında ihlali ve
olumsuz sonuçlarını ortadan kaldırmak bakımından etkili ve
erişilebilir nitelikte bir koruma sağladığının söylenemeyeceği ve
böylece başvurucuların idare mahkemesine başvurmalarının etkili bir
yol olmadığı sonucuna ulaşılmıştır" ifadeleri yer aldı.
"MAHKEMELERCE DOĞRUDAN TWİTTER'A ERİŞİMİ ENGELLEMEYE
YÖNELİK BİR KARAR YOK"
AYM kararında, başvurucuların " twitter.com adlı internet sitesine
ulaşımın tamamen engellenmesinin hukuken mümkün olmadığını"
belirttikleri vurgulanarak; "Başvurucular, TİB’in engellemeye
dayanak olarak gösterdiği mahkeme kararlarının twitter.com isimli
siteye erişimin tamamen engellenmesine yönelik olmadığını, TİB’in
keyfi engelleme yöntemleri deneyerek twitter.com isimli siteye
erişimi kesmesinin hukuki bir dayanağının bulunmadığını, bu işlemin
bilgiye ulaşma imkânının yanında bilgiyi yayma hakkını da ciddi
şekilde sınırladığını, engellemenin sadece anılan sitede mevcut
olan değil ileride paylaşılacak bilgilere de erişimi engellediğini
ve bu haliyle Anayasa’da mutlak olarak yasaklanmış olan sansürü
mümkün kıldığını belirtmişlerdir. Başvuru konusu olayda TİB'in bazı
mahkeme kararlarını gerekçe göstererek twitter.com internet
sitesine erişimi engellediği anlaşılmakta ise de dayanak gösterilen
kararların incelenmesinden söz konusu kararların sadece belli URL
adreslerine erişimin engellenmesine yönelik olduğu, derece
mahkemelerince doğrudan twitter.com internet adresine erişimi
engellemeye yönelik bir karar alınmadığı anlaşılmaktadır.TİB'in
kararına dayanak gösterdiği mahkeme kararlarını aşan ve milyonlarca
kullanıcısı bulunan bir sosyal medya ağı olan twitter.com sitesine
erişimin tamamen engellenmesini öngören işlemin kanuni dayanağının
bulunmadığı ve bu sosyal paylaşım sitesine erişimin kanuni dayanağı
olmaksızın ve sınırları belirsiz bir yasaklama kararı ile
engellenmesinin demokratik toplumların en temel değerlerinden biri
olan ifade özgürlüğüne ağır bir müdahale oluşturduğu açıktır"
ifadelerine yer verildi.
Yüksek Mahkeme, internetin modern demokrasilerde başta ifade
özgürlüğü olmak üzere temel hak ve özgürlüklerin kullanılması
bakımından önemli bir araçsal değere sahip olduğunun altını
çizerek, internet ve sosyal medya araçları konusunda yapılacak
düzenleme ve uygulamalarda devletin ve idari makamların çok hassas
davranmaları gerektiği kaydetti.
"İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ İHLAL EDİLDİ"
Kararın sonuç bölümünde, Anayasa'nın 26'ncı maddesinde korunan
'ifade özgürlüğü'nün ihlal edildiği kaydedilerek şunlar kaydedildi;
"TİB tarafından twitter.com isimli internet sitesine erişimin
engellenmesi yalnızca bu engellemeye dayanak gösterilen ve URL
bazlı verilen kararların muhataplarını değil, twitter.com ağından
yararlanan tüm kullanıcıların ifade özgürlüğüne yönelik ağır
müdahale niteliğinde olduğu ve hukuki dayanağının olmaması
nedeniyle başvurucuların Anayasa’nın 26. maddesinde korunan ifade
özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.
Başvurucuların Anayasa’nın 26. maddesinde güvence altına alınan
ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine, kararın birer örneğinin
ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılmak üzere Bilgi ve İletişim
Teknolojileri Kurumu, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı ve
Ulaştırma Bakanlığına gönderilmesine, oy birliğiyle karar
verildi."
BASIN KONSEYİ'NDEN AÇIKLAMA GELDİ
Basın Konseyi, twitter'a erişimin engellenmesini "hak ihlali"
olarak gören Anayasa Mahkemesi kararının derhal uygulanmasını
istedi.
Konsey'den yapılan yazılı açıklamada şöyle denildi:
"Twitter'a erişimin engellenmesi kararına karşı Türkiye Barolar
Birliği'nin açtığı dava üzerine, Ankara İdare Mahkemesi tarafından
verilen yürütmeyi durdurma kararının gereği henüz yerine
getirilmemişken, en son Anayasa Mahkemesi de konuya dair yapılan
bireysel başvuru sonucunda; 'hak ihlali' kararı vermiştir. Hukuk
düzenimizdeki en Yüksek Mahkemenin, bu uygulamanın “insan hakları
ihlali' teşkil ettiğini tescil etmesi karşısında, Twitter'a tekrar
erişimin DERHAL sağlanması, demokratik hukuk devleti olmanın bir
gereğidir. Basın Konseyi olarak, Telekomünikasyon İletişim
Başkanlığı'nın, kararı hassasiyetle, vakit geçirmeksizin yerine
getirmesini bekliyoruz."
Yorumlar