Yeni İpek Yolu’nun “öz”ünde yatırım zirvesi

TAŞKENT (AA) – Türkiye ile yeni İpek Yolu rotasının merkezinde bulunan Özbekistan arasında ticaretin geliştirilmesi için yeni bir dönem başlıyor.
Ekonomide açılım politikasını devreye koyan Özbekistan, Türk yatırımcılar için önemli fırsatlar sunuyor.
Bu fırsatı değerlendirmek isteyen İstanbul Ticaret Odası (İTO), Avrasya’nın yeni ilgi odağı Özbekistan’a ziyaret gerçekleştirdi. İnşaattan enerjiye, tekstilden mobilyaya birçok sektörden 80’i aşkın iş adamıyla Taşkent’e gelen İTO, hem sektörel ikili iş görüşmeleri yaptı hem de Özbek-Türk İş Forumu ile yatırım fırsatlarını masaya yatırdı.Forumun açılışında konuşan Özbekistan Başbakan Yardımcısı Camşid Kuçkarov, Türkiye’nin Özbekistan’ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke olduğunu vurgulayarak, “Halklarımız ortak dini ve kültürel değerleri taşımaktadır. Halklarımız arasındaki iş birliğinin gelişmesini istiyoruz ve Türkiye’yi uzun vadeli stratejik ortak olarak görüyoruz” dedi.
Kuçkarov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasındaki görüşmelerin iki ülke ilişkilerinde yeni bir sayfa açtığını, ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için büyük bir adım atıldığını ifade etti.
Özbekistan’ın yakın dönemde gerçekleştirdiği ekonomik reformlardan bahseden Kuçkarov, yabancı yatırımlarla ilgili engellerin kaldırıldığını, tüm sektörlerde liberalleşme adımları gerçekleştirilmekte olduğunu kaydetti.

-Yatırımcılara ücretsiz bina ve arazi

Öncelikli olarak tarım, tekstil, eczacılık, elektrik, kimya, turizm, deri ve ayakkabı sektörlerinde iş birliklerinin yapılabileceğine işaret eden Kuçkarov, “Cumhurbaşkanımız bize öyle bir talimat verdi ki Türkiye ile aramızdaki yatırım ve ticaretin geliştirilmesini öncelikli hedef olarak ortaya koydular. En sık görüştüğüm büyükelçi, Türkiye Büyükelçisi sayın Ahmet Şen.Ağustos sonunda sayın Çağlar’la İstanbul’da görüştük. Birbirimize ısındık, birbirimizi çok iyi anladık.” şeklinde konuştu.
İş dünyası için önceliğin karşılıklı güven olduğunu belirten Koçkarov, “Devlet büyüklerimiz karşılıklı olarak görüşüyorlar ve iki lider arasında üst düzey siyasi yakınlık ve irade bulunmakta, bu iş dünyası için çok önemli bir etken.” İfadelerini kullandı.
“Bu foruma çok ümitle bakıyoruz, umutlarımız büyük” diyen Kuçkarov, Türk iş adamlarının Özbekistan’da doğru partnerleri bulacaklarına inandıklarını dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in Türk yatırımcıların önünde engel olmaması için kendilerine talimat verdiğini kaydeden Kuçkarov, “Yeterki yatırım yapın, ücretsiz bina, arazi tahsis edebiliriz. Gümrük ve vergi imtiyazları ve onun dışında başka imtiyazlar da verebiliriz.” dedi.
-“Buradan iş çıkarmadan gitmek yok”

İTO Başkanı İbrahim Çağlar, Özbekistan’ın Çin’in başlattığı yeni İpek Yolu projesinin tam merkezinde konumlandığına dikkati çekerek, “İki ülke dilde bir, fikirde birdir. Tarihimiz bir, kökümüz bir… Özümüz bir, yatırımlarda da, ticarette de beraber olmalıyız. Buradan iş çıkarmadan gitmek yok. Hep birlikte oturacağız anlaşacağız, ortaklık kuracağız” diye konuştu.
İTO olarak gerek bürokratik işlemlerle ilgili konularda, gerek yatırım veya iş fikri konularında, her türlü bilginin paylaşımı konusunda Özbek iş adamlarının yanında olduklarını ifade eden Çağlar, “Ayrıca Özbekistan gibi Türkiye’de de birçok iş fırsatı var. Biz İTO olarak her türlü desteğe hazırız” dedi.

-Özbekistan’a “vizeleri kolaylaştırma” çağrısı

Konuşmasında Başbakan Yardımcısı Kuçkarov’a seslenen Çağlar, “Vize konusunda biraz sıkıntımız var ama bu durumu sizinle birlikte aşacağımıza inanıyoruz. İTO, bir üyesine kefil olduğunda, birçok ülkeden biz çok girişli 5 yıl vize alabiliyoruz. Sizden destek bekliyoruz” şeklinde konuştu.
Başbakan Yardımcısı Kuçkarov’un da Çağlar’ın talebini not aldığı görüldü.
Başkan İbrahim Çağlar, Türkiye-Özbekistan dış ticaret hacminin 2000’li yılların başında 168 milyon dolar olduğunu geçen yıl ise bu rakamın 7,4 katına çıkarak 1 milyar 242 milyon dolara ulaştığını belirtti. Çağlar, “Kısa zamanda 3 milyar dolarları ve hatta üzerini konuşuyor olmalıyız. Bunu başaracak irade ve güç her iki ülkede var” ifadesini kullandı.
-“Taşkent’i İstanbul’dan, Semerkant’ı Konya’dan ayırmayız”

İTO Başkanı İbrahim Çağlar, şunları söyledi: “Türkiye ve Özbekistan sadece kara ve hava yollarıyla değil; yüzlerce yıl önce inşa edilen gönülden gönüle uzanan yollarla da birbirine bağlıdır. Her biri bir medeniyet membası olan; Taşkent’i İstanbul’dan, Semerkant’ı Konya’dan, Buhara’yı Bursa’dan ayrı görmeyiz, göremeyiz. Bugün manevi muhabbetimiz ve tarihi bağlarımız en büyük avantajımızdır.”
-“Türkiye, Özbekistan’la ilişkilerin güçlendirilmesinin yanındadır.”
Türkiye’nin Taşkent Büyükelçisi Ahmet Başar Şen ise 1882 yılında kurulan ve 400 binden fazla üyesi olan İTO’nun, Türkiye’nin en büyük meslek örgütlerinden olduğunu, İstanbul’un da Türk ekonomisinin başkenti olduğunu vurguladı.
Türkiye’nin 142,5 milyar dolarlık ihracatının 75 milyar dolarının (yüzde 52) İstanbul’dan yapıldığını, İstanbul’un GSYH’ya katkısının ise yüzde 30 olduğunu hatırlatan Şen, “İstanbul, 15 milyon nüfusu ile bir çok Avrupa ülkesinin üzerindedir. İstanbul eğer bağımsız bir ülke konumunda olsaydı, dünyanın ilk 45 ekonomisi arasında yer almakta ve Yunanistan, Mısır, Çekya, Ukrayna, Macaristan, Pakistan gibi ülkeleri geri bırakmaktadır. Dünyanın 17. büyük ekonomisine ve 80 milyon nüfusa sahip olan Türkiye, Özbekistan’la ilişkilerin güçlendirilmesinin yanındadır.” dedi.
Türkiye’nin Özbekistan ticaretinin ilk 5 arasında yer aldığını anımsatan Şen, 2017 yılının, Türkiye’deki birçok bakanlık için ilan edilmemiş olsa da Özbekistan yılı olarak belirlendiğini söyledi. Büyükelçi Şen konuşmasını Özbekçe'de “Birleşen gelişir, birleşmeyen toz olur gider” anlamına gelen “Birleşgen özer, birleşmegen tözer” atasözü ile tamamladı.
-“Özbekistan’daki Türk yatırımı 1,2 milyar dolar”
Özbekistan Devlet Yatırım Komitesi Başkanı Azim Ahmedhocayev, Özbekistan’ın kalkınması için planlanan 2017-2021 stratejilerini paylaştı. Özbekistan’daki Türk yatırımlarının 1,2 milyar doları bulduğunu aktaran Ahmedhocayev, Özbekistan’da Türk şirketlerinin katılımıyla 441 şirket kurulduğunu bildirdi. Ahmedhocayev, bunlardan 94’ünün yüzde yüz Türk sermayesi ile kurulduğunu vurguladı.