Türkiye'nin Gri Liste Mücadelesi: FATF Üyeliğinden Çıkmak İçin Gerekli Adımlar
Ekonomim.com yazarı Şeref Oğuz'un analizine göre, Türkiye'nin Mali Eylem Görev Gücü'nün Gri Listesinden çıkması için atılması gereken adımlar ve bu sürecin ekonomik etkileri.
Türkiye, 1989 yılında kurulan ve OECD tarafından desteklenen Mali Eylem Görev Gücü (FATF) üyesi olup, 1991'de FATF tavsiyelerine uyma taahhüdünde bulunmuştur. Bu organizasyon, suç gelirlerinin aklanması, terörizmin ve kitle imha silahlarının finansmanının önlenmesini amaçlamaktadır.
GRİ LİSTENİN TANIMI VE TÜRKİYE'NİN DURUMU
Gri Liste, FATF tarafından, kara para aklama ve terörizmin finansmanı gibi mali suçlarla yeterince mücadele edemeyen ülkeler için oluşturulmuştur. Türkiye, bu listede bulunmasının nedeni olarak, uluslararası mali suçlarla mücadelede yeterli önlemleri alamamış olması gösterilmektedir.
MASAK'IN ROLÜ VE MEVCUT SORUNLAR
1997 yılında Maliye Bakanlığı bünyesinde Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı MASAK kurulmuş, bu kurum finansal ve finansal olmayan kuruluşlardan suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesiyle ilgili veri toplama, analiz etme ve gerektiğinde inceleme yapma görevlerini üstlenmiştir. Ancak bu çabaların, FATF standartlarına uyum sağlamada yeterli olup olmadığı tartışma konusudur.
FATF'NİN TÜRKİYE İÇİN BELİRLEDİĞİ KRİTERLER
FATF, tavsiyelerine uymayı kabul eden fakat gerekli hukuki düzenlemeleri, yapısal reformları ve izleme mekanizmalarını yeterli düzeyde gerçekleştiremeyen ülkeleri Gri Liste’de takip etmektedir. Bu kriterlere göre Türkiye, Pakistan, Suriye ve Güney Sudan gibi diğer ülkelerle birlikte Gri Liste’ye dahil edilmiştir.
GRİ LİSTENİN EKONOMİK ETKİLERİ
Gri listeye alınan ülkeler, uluslararası itibar kaybı, dış yatırım çekme sürecinde zorluklar, kredi kuruluşları ve yatırımcılar nezdinde güven kaybı gibi sorunlarla karşı karşıya kalabilirler. Bu durum, ihracat ve ithalat ağı geniş şirketler için pazar paylarının daralmasına ve sermaye akışında olumsuz etkilere yol açabilir.
TÜRKİYE'NİN GRİ LİSTEDEN ÇIKMA YOLU
Ekonomim.com yazarı Şeref Oğuz'a göre, Türkiye'nin gri listeden çıkması için bir dizi tavsiye kararı bulunmaktadır. Bunlar arasında MASAK mevzuatının kapsamını genişletmek, uyumsuzluk durumunda cezai yaptırımları artırmak, ticari faaliyetlerden kaynaklanan risklerin periyodik değerlendirmesi, bankacılık ve diğer finansal kuruluşların etkin kontrolü, ulusal ve uluslararası yasa ve yönetmeliklere uyum sağlayarak yönetişim yapılarını güçlendirmek yer almaktadır.
Türkiye'nin gri listeden çıkabilmesi ve uluslararası alanda itibarını yeniden kazanabilmesi için yukarıda belirtilen adımların atılması gerekmektedir. Bununla birlikte, bu süreçte karşılaşılabilecek zorluklar ve bu adımların uygulanabilirliği, ülkenin ekonomik ve politik gündeminde önemli bir yer tutmaktadır.
Yorumlar