Türkiye'ye bir kış yetecek yedek gaz deposu kuruluyor
Türkiye yıllık doğal gaz ihtiyacının % 10’unu karşılayabilecek depolama kapasitesine kavuştu. Kuzey Marmaradaki depolama tesislerine Tuz Gölü altındaki yeni tesis de eklenince, toplam doğal gaz depolama kapasitesi 4,1 milyar metreküpü aştı.
Avrupa'ya giden doğal gazın güvenli tek geçiş ülkesi konumunda
bulunan Türkiye'nin nihayet ilk doğal gaz deposu tamamlandı. İlk
mühendislik çalışmaları ile 2004 yılında başlayan 2012 yılında
yapım sözleşmesi imzalanan ve inşaatı 2013 yılında başlayan Tuz
Gölü'ndeki 1,2 milyar metreküp kapasiteye sahip kısmı hizmete
alındı. Peki bu ne anlama geliyor. Mevcut doğal gaz hatlarına ek
olarak TANAP, Türk Akımı gibi uluslararası dev projelerle doğal
gazda ticaret merkezi olmaya başlayan Türkiye'nin ne kadarlık bir
depolama kapasitesine ihtiyacı var.
ARZ GÜVENLİĞİNİ İÇİN KRİTİK ÖNEMDE
Türkiye'de yıllık yaklaşık 41 milyar metreküp doğal gaz
tüketiliyor. Bu rakam; günlük tüketimin ortalama 112 milyon
metreküp olduğu anlamına geliyor. Isınma amaçlı kullanım nedeniyle
yazın düşen, soğuk kış aylarında ise zirve yapan doğal gaz
tüketiminde zaman zaman oluşan arz sıkıntısı nedeniyle depolama
kapasitesi büyük önem taşıyor. Türkiye'nin bu amaçla inşa ettiği
doğal gaz depolama tesisleriyle arz güvenliği konusunda
oluşabilecek risklerin önüne geçilecek.
KAPASİTE 5.4 MİLYAR METREKÜPE ÇIKARILACAK
Tuz Gölü'nün altına inşa edilen 1.2 milyar metreküp kapasiteli
depolama tesisi, Türkiye'nin mevcut günlük tüketiminin ancak altıda
birini karşılayacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın verdiği kapasite
artış müjdesi, arz sıkıntısını ortadan kaldırma yolunda büyük bir
adım. Erdoğan önceki gün açılışını yaptığı Tuz Gölü Doğal Gaz
Depolama Tesisinin kapasitesinin 1,2 milyar metreküpten 5,4 milyar
metreküpe çıkarılacağını açıkladı.
GÜNDE 80 MİLYON METREKÜP GAZ BASACAK
Tuz Gölü Doğal Gaz Depolama Tesisi yaklaşık 700 milyon dolara mal
oldu. Burada kapasite artışı için yapılacak harcamayla birlikte
buradaki toplam yatırımın 2,5 milyar dolara çıkacak. Ek yatırım
sayesinde doğal gaz sistemine gaz basma kapasitesi günlük 44 milyon
metreküpten 80 milyon metreküpe yükseltilecek. 1,8 milyar dolarlık
ek yatırımla oluşacak 5,4 milyar metreküplük depolama kapasitesi
Türkiye'nin kış aylarında tükettiği gaz miktarının 3'te 1'i
olduğuna dikkat çekiliyor. Türkiye'nin ortalama günlük doğal gaz
tüketiminin 112 milyon metreküp olduğu göz önünde
bulundurulduğunda, Tuz Gölü'ndeki tesiste yapılacak ek yatırımla 80
milyon metreküpe çıkarılacak günlük pompalama kapasitesi, neredeyse
ülkenin bir günlük ihtiyacının yüzde 70'ine denk geliyor.
2020'DE TAMAM
Mevsimsel gaz çekişlerinin dengelenmesi, ani gaz çekişlerinin
karşılanması, kesintisiz gaz arzının sağlanması, kesintili müşteri
sayısının azaltılması ve alım-satım taahhütlerinin yerine
getirilmesi amacıyla gerçekleştirilen doğal gaz yer altı depolama
işi için Türkiye 2005'ten beri kafa yoruyor. Daha önce devreye
alınan Kuzey Marmara ve Değirmenköy depolama tesislerindeki toplam
kapasite 2015'te 2,84 milyar metreküpe çıkarıldı. Türkiye
Petrolleri (TPAO) tarafından yayımlanan 2014 Yıllık Raporu'na göre;
Tuz Gölü'ndeki yatırımla birlikte depolama kapasitesi 4,2 milyar
metreküpe yaklaştı.
Kuzey Marmara, Değirmenköy depolama tesislerine Tuz Gölü altındaki
yeni tesis de eklenince, toplam doğal gaz depolama kapasitesi 4,1
milyar metreküpü aştı. Bu miktar, Türkiye'nin 37 günlük doğal gaz
ihtiyacına denk geliyor. Tuz Gölü Altındaki depoya yapılacak ek
yatırımın 2020 yılında tamamlanmasıyla Türkiye'nin toplam depolama
kapasitesi 8,6 milyar metreküpe çıkacak. Böylece Türkiye sıkıntılı
günlerde 75 günlük bütün iç tüketimini bu depolardan
karşılayabilecek. Yıllık tüketiminin % 20'si kadar bir depolamaya
dört yıl içinde kavuşmayı hedefleyen Türkiye, arz güvenliği
konusunda dünya standartlarına ulaşmış olacağız.
YERİN 1,5 KİLOMETRE ALTINDA
Tuz Gölü'nün yaklaşık 40 kilometre güneyindeki Aksaray İli,
Sultanhanı Beldesi yakınlarında yerin yaklaşık 1100 ila 1400 metre
altında bulunan tuz yapılarında doğal gaz depolanması amacıyla, her
birinin net fiziksel hacmi 630 bin ve 750 bin metreküp olan toplam
12 kavern (suni mağara) oluşturuldu.
TÜRKİYENİN YILLIK DOĞAL GAZ TÜKETİMİ
(Milyon Metreküp)
YIL MİKTAR
2016 (*) 37.042
2015 41.063
2014 40.810
2013 37.964
2012 41.436
2011 39.360
2010 31.464
2009 32.133
2008 36.254
2007 35.089
(*) 1 Aralık itibariyle
TÜRK AKIMI İÇİN İMZALAR ATILDI
Türkiye'nin elini rahatlatacak bir diğer proje ise Rusya'dan gaz
alımımızı artıracak Türk Akımı olacak. Türk Akımı doğalgaz boru
hattı projesinde hükümetler arası anlaşma Türkiye ve Rusya arasında
geçen yıl 10 Ekim'de imzalanmıştı. Proje kapsamında, her biri 15,75
milyar metreküp kapasiteye sahip iki boru hattı inşa edilmesi
planlanıyor.
ŞAHDENİZ GAZI SENEYE DEVREDE
Komşuları arasında doğal gaz iletimi noktasında kilit bir noktada
bulunan Türkiye, önümüzdeki yıl devreye alınması beklenen TANAP
sayesinde arz güvenliği için önemli bir avantaj elde etmiş olacak.
Türkiye ile Azerbaycan arasında varılan anlaşmaya göre; Şah Deniz
Faz II sahasından yıllık 6 milyar metreküp doğal gaz ithalatında
teslimatların 2018 yılında başlanması öngörülüyor. Bu hattan
Türkmen gazının da taşınması planlanıyor. Ayrıca, Irak'ın kuzeyinde
yer alan doğal gaz sahalarından üretilecek gazın Türkiye ve Avrupa
talep noktalarına sunulması konusunda birçok projenin üretilmesi
bekleniyor.
Yorumlar