Türk iş adamları Afrika’dan "umutlu" döndü

TUNUS (AA) - BAHATTİN GÖNÜLTAŞ - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a, Afrika ziyaretinde eşlik eden özel sektör heyetinde yer alan iş adamları, Türkiye'ye yeni anlaşmalarla döndü.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın öncülüğünde Sudan, Çad ve Tunus’a gerçekleştirilen ziyarete 150’den fazla Türk iş adamı katıldı. Erdoğan'ın Afrika ziyareti kapsamında Sudan ile 22, Çad ile 9, Tunus ile 4 anlaşma imzalandı.

Tarım, eğitim, savunma, sanayi, kültür, sağlık ve enerji alanında söz konusu ülkelerle iş birliğine gidilirken, iş adamları da yeni anlaşmalarla yurda döndü.

Afrika turundaki temaslarını AA muhabirine değerlendiren Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, üç ülkeye gerçekleştirdikleri ziyaretin son derece verimli geçtiğini belirterek, Sudan'ın Afrika turunda öne çıkan ülke olduğunu söyledi. Büyükekşi, "Sudan ile imzalanan anlaşmalar içerisinde çok önemli bir havalimanı inşaatı var. Sağlıkla ve enerjiyle ilgili anlaşmalar var. Uzun vadede özellikle Sayın Cumhurbaşkanımızın belirttiği 10 milyar dolarlık hedef konusunda başlangıç açısından son derece sevindirici." dedi.

Büyükekşi, gezinin ikinci durağı Çad'ın Türkiye'nin bu ülkeler arasında 42 milyon dolarla en az dış ticaret hacmine sahip ülke olduğunu belirterek, bu ülkeyle daha çok iş birliğine ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.

- "Biz sizleri sömürmeye gelmedik"

Bu ülkeyle ticaretin karşılıklı geliştirilmesinin önem taşıdığını aktaran Büyükekşi, "Biz zaten Afrika ülkelerinde özellikle şunun altını çiziyoruz, 'Bizim amacımız size sadece mal satmak değil, aynı zamanda sizlerden mal almak, sizlerin gelişmesine katkıda bulunmak, bir taraftan da yatırım yapmak.' Türk yatırımcıları bu ülkelerde yatırım yapmaya davet ediyoruz. Bunların refah seviyesinin artırılması ki Cumhurbaşkanımız hemen hemen her seyahatte bunun altını çiziyor, 'Biz sizleri sömürmeye gelmedik, tam tersi kazan-kazan politikasıyla iki ülkenin de kazanacağı bir politika izlemek istiyoruz' diyor. İş adamları da aynı görüşte." diye konuştu.

Büyükekşi, Tunus'un ise 1,2 milyar dolarla Türkiye'nin bu ülkeler arasında en çok dış ticareti olan ülke olduğunu söyledi. Mehmet Büyükekşi, Türkiye'nin bu ülkeye yaklaşık 900 milyon dolarlık ihracat yaptığını kaydetti.

Üç ülkede de Türkiye'ye yönelik yoğun bir ilgi olduğunu anlatan Büyükekşi, şöyle konuştu:

"Özellikle Sudan ve Çad'da, o ülkenin vatandaşlarının Türkiye'ye göstermiş olduğu ve Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'a göstermiş olduğu teveccüh gerçekten göğsümüzü kabarttı. Türkiye'yi Müslüman dünyasının, Recep Tayyip Erdoğan'ı da bu dünyanın lideri olarak görüyorlar. Türkiye bundan sonra bu ülkelerde çok daha farklı bir strateji izlemesi lazım. Gerek yapılacak yatırımlar gerekse bundan sonraki adımlarda karşılıklı iş birlikleri, Türkiye'nin desteğini alması o ülkeler açısından son derece önemli. Bizi gelecekte kendilerini kalkındıracak bir ülke olarak görüyorlar."

Büyükekşi, Afrika ülkelerinin organize sanayi bölgelerine yönelik bir talepleri olduğuna işaret ederek, ayrıca bölgede enerji yatırımlarına ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkan Yardımcısı Adnan Bostan da Sudan ile ilerleyen dönemde yatırım ve karşılıklı ticarette hızlı bir gelişme kaydedileceğini belirterek, "Sudan ile alakalı beklentilerimizin çok üstünde hem görüşmeler yaptık, hem de yapılmış anlaşmalar sonucunda umutlarımız değil yeşerdi, bence coşmuş hale geldi." dedi.

Gezinin ikinci ayağı olan Çad'ın ise genel anlamda birçok Afrika ülkesiyle aynı durumda olduğunu anlatan Bostan, "Türkiye'nin Afrika açılımının bir parçası, vazgeçilmezlerden birisi. Küçük ölçekli de olsa uluslararası ticaretin aynı zamanda yatırımların sürmesi gereken bir pazar. Özellikle Müslüman nüfus fazla olduğu için bu bölgelerde hem ticari anlamda hem de insani anlamda orada olmak zorundayız, zaten bugüne kadar da olmaya devam ettik." diye konuştu.

Bostan, Tunus'un söz konusu üç Afrika ülkesi arasında pozisyonun daha farklı olduğuna dikkati çekerek, "Akdeniz ülkesi olduğu için özellikle çevre ülkelerin fazlasıyla etkisi altında kalıyor. Önümüzdeki dönemde de bir yıl boyunca da Tunus'ta çok hızlı bir ilerleme kaydedemeyeceğimizi, Tunus tarafının bu konularla özellikle ekonomi anlamındaki davranışını değiştirirse ancak iki ülke arasındaki hem yatırımın daha artacağını, yoksa çok fazla bir yatırımın olmayacağını düşünüyorum." ifadesini kullandı.

- "Sudan ve Çad kalıcı pazar olabilir"

Türkiye Seramik Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Çenesiz, üç ülkenin ayrı ekonomik yapılara sahip ama Türkiye için fırsatlar sunan ülkeler olduğunu söyledi.

Özellikle Sudan ve Çad'ın üzerinde çalışılması gerektiğini dile getiren Çenesiz, "Sudan ve Çad daha farklı bir yapıya sahip, orada gelişmekte olan bir ekonomi görüyoruz. Bizim için şimdi hareket edilirse kalıcı ileride pazar olabilecek ülkeler. Tunus ise bir miktar daha gelişmiş, bize biraz daha yakın bir ekonomi." değerlendirmesinde bulundu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğindeki ziyaretin Türkiye için "güçlü ülke" görüntüsünü daha net verdiğini dile getiren Çenesiz, bu tür ziyaretlerin hem ülkenin ikili ilişkileri hem de iş dünyası için faydalı olduğunu söyledi.

- "Türkiye ile iş yapmaya istekliler"

Volkan İtfaiye Araçları Sanayi Ticaret AŞ Yönetim Kurulu Başkanı İsa Tecim ise Afrika turunda Türkiye ve Türk insanına karşı büyük bir yakınlık gördüğünü anlattı.

Sudan ve Tunus'a kıyasla Çad'ın biraz daha riskli bir bölge olduğunu belirten Tecim, "Türkiye ile ilgili de iş yapmak için bir hayli istekliler. Ancak burada biraz zaman gerek. Burada bazı şeylerin oturması lazım. Bankacılığın, ticari hayatın daha oturması gerekir." dedi.