Tarihte bugün veya tarihte 5 Eylül günü ne oldu, neler yaşandı?

Tarihte bugün veya tarihte 5 Eylül günü ne oldu, neler yaşandı, hangi olaylar meydana geldi?

Milli Kalkınma Partisi Kuruldu (1945)

Türkiye’nin önde gelen sanayici ve işadamlarından Nuri Demirağ 1886 yılında Sivas Divriği’de dünyaya gelmiştir. İş hayatına Ziraat Bankasında başlamış, sigara kağıtçılığı ile başladığı sanayicilik hayatında bir çok ilke imza atmıştır. Türkiye'de ilk demiryolu müteahhidi olmasının yanı sıra; seri üretim olarak 1936'da ilk Türk uçağını, ilk yerli paraşütü üretti. Ayrıca çok partili döneme geçişin ilk partisi olan Milli Kalkınma Partisi’ni 5 Eylül 1945 tarihinde kurdu. Siyasi alanda gerekli ilgiyi göremedi.

"Doğu'nun ve Batı'nın Sultanı" Tuğrul Bey Vefat Etti (1063)

Büyük Selçuklu Devletinin asıl kurucusu kabul edilen Tuğrul Bey’in 70 yaşlarında iken rahatsızlığı giderek artmış ve Rey şehri yakınlarında 5 eylül 1063 cuma günü vefat etti. Rey' deki türbesine defnedildi. Halife, Tuğrul Bey’e "Doğu'nun ve Batı'nın Sultanı" ünvanını vermiştir. Zamanında Büyük Selçuklu Devleti iyice güçlenmiş hatta o Anadolu’nun fetih hareketlerini de başlatmıştır."Kendime bir saray yapıp da yanında bir cami inşa etmezsem, Allah’ü Teala’dan utanırım" sözü Tuğrul Bey'in dünya görüşünü çok güzel özetlemektedir. Anadolu’nun fetih çalışmalarını başlatan ilk Türk hükümdarıdır.

Mostaganem Meydan Muharebesi (1558)

Barbaros Hayrettin Paşa’nın oğlu Cezayir Beylerbeyi Hasan Paşa 5 eylül 1558’de Mostaganem Meydan Muharebesinde İspanyol ordusunu yok etti. İspanyol kumandan öldürülmüş oğlu ise esir alınmıştı. Mağlubiyet ölüm döşeğinde ki Kutsal Roma Germen İmparatoru Charles-Quint’ten gizlenmişti.

İlk Amerikan Kongresi (1774)

İngiltere Boston limanında çaylarının dökülmesi olayını telafi etmek için bir dizi kararı uygulamaya koydu. Bu durum kolonilerin İngiltere’ye karşı daha fazla yakınlaşmalarını sağladı. Koloniler içinde bulundukları durumu görüşmek üzere 5 eylül 1774’te ilk Amerikan kogresini Philadelhia’da topladılar. Bu kongrede İngiltere’den ilişkilerin yeniden düzenlenmesi istendiyse de bir sonuç alınamadı.

Portsmouth Barışı (1905)

Japonlar 1904-1905 savaşında Rusya’yı hem karada hem denizde ağır bir yenilgiye uğrattı.ABD2Nin araya girmesi ile 5 eylülde Portsmouth Antlaşması imzalandı. Bu olay Uzakdoğu’da yeni bir süper gücün ortaya çıktığının ilk işareti olması açısından da önem taşımaktadır.

İkinci Yozgat İsyanı (1920)

Yozgat’ta Çapanoğulları isyanında af edilenlerden beş yüz kişilik bir “Akdağmadeni Alayı” kurulmuştu. Akdağmadeni Alayı adıyla gönüllülerden kurulan bu alay Batı cephesinde Yunanlılarla savaşmaya gönderilmek üzere Ankara’ya çağrıldılar. Fakat bu alaydan bazı kişiler 5-6 Eylül gecesi bu birlikten ayrılarak Zile ve Erbaa çevresinde tekrar ayaklandılar. Eskişehir bölgesinde bulunan İkinci Kuvva-i Seyyare, isyanı bastırmak üzere Yozgat’a gönderildi. Asilerle Akdağmadeni civarında yapılan çarpışmada isyancılar yenilgiye uğratıldı ve 30 Aralık 1920’de tamamen yok edildi.

Lübnan’a Asker Gönderme Kararı (2006)

Lübnan'a asker gönderilmesine ilişkin Başbakanlık Tezkeresi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. Lübnan’a asker gönderme meselesi böylece sona erdi.

GÜNÜN DİĞER OLAYLARI

1901- National Association of Professional Baseball Leagues (NBA) kuruldu.

1930- Serbest Cumhuriyet Fırkası Lideri Fethi Bey’in 4 Eylül’de İzmir’e gelişinden sonra, bazı kişiler gösteri yaparak Cumhuriyet Halk Fırkası binasını ve Anadolu gazetesi idarehanesini taşladılar.

1938- Atatürk, vasiyetnamesini yazdırdı. Vasiyet, 28 Kasım 1938 tarihinde açıldı.

1939- İstanbul müzeleri, II. Dünya Savaşı nedeniyle kapatıldı.

1950- Başvuru fazlalılığı yüzünden, üniversite giriş sınavı uygulaması başlatıldı.

1960- Muhammed Ali (Cassius Clay), olimpiyat madalyasını aldı.

1963- 20-21 Mayıs’ta askeri darbe girişiminde bulunan Albay Talat Aydemir, Ankara 1 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesi’nce idama mahkum edildi.

1972- ‘’Filistinli Kara Eylül Hareketi’’ militanları, Olimpiyat Oyunları için Münih’e gelen İsrailli sporculara ateş açtı; bir sporcu öldü, biri ağır yaraladı, 9 kişi rehin alındı.

1973- Devlet Film Arşivi’nde yangın çıktı; Atatürk’ün tek kopyalı filmleri yandı.

1973- Dünyanın en uzun karayolu tüneli, İsviçre’nin St. Gotthard yöresinde açıldı.

1990- Hükümete, yurtdışına asker gönderme ve Türkiye’de yabancı asker bulundurma yetkisi veren teklif, TBMM’de kabul edildi.

1991- Nelson Mandela, Güney Afrika’da Başkan seçildi.

1993- Yazar Samim Kocagöz, 77 yaşında öldü