Tarihte bugün veya tarihte 20 Mayıs günü neler oldu?

Tarihte bugün veya tarihte 20 Mayıs günü meydana gelen olaylar arasında ilginç benzerlikler bulunuyor. Örneğin, 2. Osman'ın tahttan indirilerek öldürülmesi olayı ile 300 yıl sonra gerçekleşecek olan Sultan 2. Abdülhamid'e yönelik darbe girişimi aynı güne denk geliyor. Yine Milli Nizam Partisi'nin kapatılması ile yıllar sonra ANAP dahil birçok partinin kurulması yine aynı güne denk geliyor. Tarihte bugün yaşanan en acı olay ise 2. Osman'ın utanç verici bir şekilde katledilmesidir. 

İşte tarihte 20 Mayıs günü meydana gelen bazı olaylar:

Dandanakan Savaşı Yapıldı (1040)

Türk Tarihinin akışı üzerinde önemli etkisi bulunan büyük savaşlardan biri olan Dandanakan Savaşı Seçuklu Türkleri ile Gazneli Türk Devleti arasında 20 Mayıs 1040 tarihinde gerçekleşti. Savaşı Tuğrul ve Çağrı kardeşlerin komutasındaki Selçuklu Türkleri kazandı. Böylece Türkler için Anadolu yolu açılmış oldu. Gazneli Devleti ise bir daha eski gücüne kavuşamadı.

Ali Suavi Çırağan Baskınını Gerçekleştirdi (1878)

Ali Suavi özgürlük için büyük engel olarak gördüğü Abdülhamit’i ortadan kaldırmak için İngiliz desteğini alarak topladığı adamlarla 20 Mayıs 1878 tarihinde Çırağan Sarayını bastı. İhtilalciler çok sayıda askerin koruduğu Çırağan Sarayına kolayca girdiler. Amaç bu sarayda ikamet eden V.Murat’ı alarak Abdülhamit’in yerine tahta çıkartmaktı. Beşiktaş Muhafızı Çorumlu Yedi Sekiz Hasan Paşa yetişti ve Ali Suavi’yi bir sopa darbesiyle öldürdü. Baskına gelen 20 kadar ihtilalci öldü bir çoğu da yakalandı. Darbe kısa sürede sona erdirildi ve durum kontrol altına alındı. Ali Suavi bu sırada tahta geçirmeyi planladığı V.Murat’ı almış saraydan çıkmak üzereydi. Bu olay tarihimize Çırağan baskını olarak geçmiştir. Bu olay üzerinde hala tartışmalar devam etmektedir.

Osmanlı-Yunan Savaşı Sona Erdi (1897)

Müşir Ethem Paşa komutasında ki Osmanlı Kuvvetleri Yunan ordusunu perişan etti. Yunanistan’da hükümet düştü yeni hükümet büyük devletlerden barış için yardım etmelerini istedi. Rus çarının ricası üzerine Osmanlı Devleti Teselya’nın iadesi ve savaş tazminatı karşılığında 20 Mayıs 1897 tarihinde savaşı durdurdu.

Üçlü İttifak Kuruldu (1882)

İtalya sömürgecilik yarışına katılmak istiyor fakat sırtını da güçlü bir devlete yaslama ihtiyacı hissediyordu. Bu yüzden Almanya’ya yaklaşma gereği duydu. Almanlar her ne kadar İtalya’ya güvenmeseler de ittifak antlaşması yapmayı kabul ettiler. Sonunda Almanya, İtalya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında 20 Mayıs 1882 tarihinde üçlü ittifak antlaşması imzalandı. Böylece I.Dünya Savaşına giden süreç başlamış oldu.

İngiltere Suudi Arabistan’ı Tanıdı Kral Hüseyin’in Krallığı Bitti (1927)

Abdülaziz İbn Suud Kral Hüseyin’in hakimiyetine son vererek Hicaz bölgesini ele geçirdi. İngiltere ile iyi geçinme yolunu tercih etti. Sonunda İngiltere ile İbn Suud arasında 20 Mayıs 1927 tarihinde Cidde Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma ile İngiltere İbn Suud’u Necd Sultanı ve Hicaz Kralı olarak tanıdı. Başka bir deyişle İngiltere Osmanlıya ihanet ederek kendi yanında yer alan Kral Hüseyin’i defterden sildi.

Milli Nizam Partisi Kapatıldı (1971)

Milli Nizam Partisi Anayasa Mahkemesi tarafından, 20 Mayıs 1971 tarihinde, partinin "laik devlet niteliğinin ve Atatürk devrimciliğinin korunması prensiplerine aykırı olduğu" gerekçesiyle kapatılmasına karar verdi. Bununla birlikte, Milli Nizam Partisi yöneticileri hakkında herhangi bir ceza davası açılmadı. Genel Başkan Necmettin Erbakan bu olay sonrası bir süre yurt dışına çıktı. Milli Nizam Partisi Milli Görüş’ünde temeli oldu.

TARİHTE 20 MAYIS GÜNÜ MEYDANA GELEN DİĞER ÖNEMLİ OLAYLAR

325 - Roma İmparatoru II. Konstantin, ilk Ekümenik Konsil'in İznik'te düzenlenmesini sağladı.

1481 - II. Beyazıt, Osmanlı Padişahı oldu.

1622 - Osmanlı İmparatorluğu'nda isyancılar, ordu ve yönetimde yenilik taraftarı olan Padişah II. Osman'ı tahttan indirip öldürdü. Öldürülen ilk padişah olan Genç Osman'ın yerine, I. Mustafa ikinci kez tahta çıkarıldı.

1795 - Fransa'da kadın kulüpleri kurulması yasaklandı.

1861 - Amerikan İç Savaşı: Kentucky eyaleti iç savaşta tarafsız olduğunu ilan etti. Bu tarafsızlığı 3 Eylül'de Güney Orduları eyalete girince sona erecektir ve Kentucky, Kuzey'e katılacaktır.

1873 - ABD'de Levi Strauss ve Jacob Davis, bakır perçinlerin kullanıldığı ilk blue jean'in patentini aldılar.

1878 - II. Abdülhamit'i devirmek ve Çırağan Sarayı'nda tutulan V. Murat'ı tahta çıkarmak amacıyla, Çırağan Baskını'nı düzenleyen gazeteci Ali Suavi öldürüldü.

1883 - Endonezya'daki Krakatoa yanardağı faaliyete geçti. Volkanın son ve en büyük püskürmesi 26 Ağustos'ta gerçekleşecektir.

1891 - Sinema tarihi: Thomas Edison'un "kinetoscope" adlı film gösterme cihazının bir prototipinin tanıtımı yapıldı.

1896 - Paris Operası'nın (Palais Garnier) 6 ton ağırlığındaki avizesi, seyirci kalabalığının üzerinde düştü ve bir kişi öldü. Yazar Gaston Leroux, gotik romanı Operadaki Hayalet'i 1909 yılında bu olaydan esinlenerek yazdı.

1902 - Küba, ABD'den bağımsızlığını kazandı, Tomás Estrada Palma ülkenin ilk Başkanı oldu.

1919 - İngiliz Muhipleri Cemiyeti kuruldu.

1920 - İlk hemşire okulu, Amiral Bristol Hemşire Mektebi hizmete girdi.

1928 - Türkiye'de uluslararası rakamlar kabul edildi.

1928 - Afganistan Kralı Emanullah Han ve Kraliçe Süreyya Türkiye'ye geldi. Bu ziyaret, bir hükümdarın ilk resmî Türkiye ziyaretiydi ve benzeri görülmeyen törenlerle karşılama yapıldı.

1932 - Amelia Earhart, Atlantik Okyanusu'nu uçakla tek başına ve hiç durmadan geçeceği yolculuğuna Newfoundland'dan başladı. Ertesi gün İrlanda'ya iniş yaptığında bunu başaran ilk kadın pilot unvanını almış oldu.

1932 - Avusturya Şansölyeliği'ne Hıristiyan Sosyalist lider Engelbert Dollfuß seçildi.

1933 - Türk Hava Yolları kuruldu.

1941 - II. Dünya Savaşı: Alman paraşütçüleri Girit adasını işgal etti.

1946 - Türkiye, UNESCO Antlaşması'nı onayladı.

1948 - Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grubu, Millî Eğitim Bakanlığı denetiminde imam hatip kursları açılmasına karar verdi.

1953 - Amerikalı Jacqueline Cochran, North American F-86 Sabre ile uçarak dünyada süpersonik hızla uçan ilk kadın oldu.

1955 - Akis dergisi Yazı İşleri Müdürü Cüneyt Arcayürek tutuklandı.

1955 - Karadeniz Teknik Üniversitesi, 6594 sayılı kanunla Trabzon'da kuruldu. KTÜ, Türkiye'nin İstanbul ve Ankara illeri dışında kurulan ilk üniversitesidir.

1956 - ABD, uçaktan atılarak yapılan ilk hidrojen bombası denemesini, Pasifik Okyanusu'nda bulunan Bikini Atolü'ünde yaptı.

1963 - 20 Mayıs 1963 ayaklanması: Bazı ordu birlikleri, Ankara'da Talat Aydemir'in yönetiminde yeniden ayaklandı. Olayların ardından üç büyük ilde sıkıyönetim ilan edildi.

1964 - İstanbul Teknik Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi dışında, üniversite ve yüksek okullara girişte merkezi sınav sistemi getirildi.

1971 - Anayasa Mahkemesi, Millî Nizam Partisi'nin kapatılmasına karar verdi.

1971 - Kısa adı TÜSİAD olan Türk Sanayicileri ve İş Adamları Derneği kuruldu.

1974 - THKP-C davasından yargılanan ve iki yıldır tutuklu olan sinema sanatçısı Yılmaz Güney genel aftan yararlanarak tahliye oldu.

1980 - Québec'te yapılan halk oylamasında halkın yüzde 60'ı, eyaletin Kanada'dan ayrılması ve bağımsız kalması yönünde Meclis'e verilen teklifi reddetti.

1983 - AIDS'e yol açan HIV virüsünün keşfedilmesiyle ilgili ilk makaleler, Science dergisinde Luc Montagnier ve Robert Gallo tarafından ayrı ayrı yayımlandı.

1983 - Anavatan Partisi (ANAP), Turgut Özal başkanlığında kuruldu.

1983 - Büyük Türkiye Partisi (BTP), emekli Orgeneral Ali Fethi Esener başkanlığında kuruldu.

1983 - Halkçı Parti, Necdet Calp başkanlığında, sosyal demokratlar tarafından kuruldu.

1990 - Millî Savunma Bakanı Safa Giray, Türk Hava Kuvvetleri'nden, 17'si subay, 97'si astsubay olmak üzere, 114 kişinin irticai örgütlerle ilişkileri olduğu için ordudan atıldığını açıkladı.

1990 - Romanya'da, Ion Iliescu Cumhurbaşkanı seçildi.

2000 - Trabzon'un Beşikdüzü ilçesinde geleneksel Mayıs şenlikleri dolayısıyla denize açılan iki teknenin alabora olması sonucu 38 kişi boğuldu, 15 kişi de yaralandı.

2003 - Yazar Orhan Pamuk, “Benim Adım Kırmızı” adlı romanıyla dünyanın en büyük edebiyat ödüllerinden biri olan Uluslararası IMPAC Dublin Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü.

2013 - The Doors grubunun klavyecisi ve kurucusu Ray Manzarek, safra kanalı kanseri nedeniyle hayatını kaybetti.