Suriye'de rejim ordusunda 'İran-Rus çatışması'

Suriye ordusunun iç savaşı, İdlib-Hama arasındaki Gab bölgesinde son bir aydır şiddetlendi. Rusya destekli General Süheyl Hasan’a bağlı 5. Tümen birlikleriyle gücünü İran’dan alan 4. Tümen arasında çatışmalar sürüyor. Kaynaklara göre, bölünmüş ordudaki güç mücadelesi çok daha kanlı bir sürece yol açabilir.

Hama kırsalı Sahlel Gab bölgesinde 16 Ocak'ta başlayan ve Suriye ordusuna bağlı 4. ve 5. Tümen arasındaki çatışmalarda 100'den fazla asker öldü. Yeni Şafak'a gelişmeleri değerlendiren Suriyeli Milletvekili Ebu Nidal, çatışmanın arka planında Rus ve İran çekişmesi olduğunu söyledi.

Halen Esed'e yakın isimler arasında yer alan Suriyeli vekil, çatışmaların 1 yılı aşkın süredir farklı bölgelerde devam ettiğini söyledi ve şu bilgileri verdi: "Şu an birbirleriyle çatışan gruplardan Kaplan Gücü, General Süheyl Hasan'a bağlı ve bu gruba (5. Tümen) eğitim, silah ve cephane desteği Rusya tarafından veriyor. Diğer yanda ise Mahir Esed'in (Beşar Esed'in kardeşi) Cumhuriyet Muhafızları (4. Tümen) var. Bu Tümen ise tüm desteğini İran'dan alıyor."

GÜÇ MÜCADELESİ VAR

"Şam, Dera ve Deyrizor'da yaklaşık bir yıldır gruplar arası çatışma yaşanıyor. Rusya 2018 yılı başından itibaren Süheyl Hasan'a özel ilgi gösteriyor ve General Süheyl, Lazkiye'deki Himeymim Üssü'nde kalıyor. Ordu içerisinde yaşanan çatışmaların dışarıya sızmaması için büyük çaba sarf ediliyor ve olaylar 'bölge paylaşımı konusundaki anlaşmazlıklar' şeklinde sunuluyor. Ancak gerçek neden İran ve Rusya'nın sahadaki güç mücadelesinden başka bir şey değil ve bu durum her geçen gün daha fazla belirgin hale geliyor."

BİR YILDIR DEVAM EDİYOR

"Rusya 2018 yılı başında Lazkiye'de Mahir Esed'e bağlı çok kilit bir isim olan Cabir el-Esed'e operasyon düzenleyerek onu saf dışı etti. Mahir Esed ülkenin en kritik birlikleri olan Cumhuriyet Muhafızları'nın başında ve Şam'da Esed'in varlığı kadar İran için de hayati öneme sahip bir isim. Diğer yandan Esed'in varisi olma özelliği taşıyor. Süheyl Hasan ise Suriye'nin en önemli Askeri İstihbarat Birimi olan 'Hava Ceviyye' tarafından yetiştirilen bir hava kuvvetleri generali. Rusya'nın sahada İran kadar etkin askeri gücü yok. Bu durumu Süheyl Hasan'la dengelemeye çalışıyor.Bir yıldır devam eden çatışmalarda Liva el-Kudüs de (İran destekli Şii grup) Mahir Esed güçlerine açık destek vererek İran'ın etkinliğini kaybetmemesi adına çaba sarf ediyor. Son bir ayda Sahlel Gab ve Şam merkezde yaşanan ordu içi çatışmalarda 170 kişi öldü."

GENERAL MAAŞI 180 DOLAR

"Suriye Meclisi ve hükümeti şu an yok hükmünde. Meclis oturumları dahi yapılmıyor. Ülkede ekonomik, askeri, stratejik, dış ilişkiler gibi tüm kritik kararlar yüzde 80 oranında Moskova tarafından belirleniyor. Tüm maaşlar İran tarafından ödendiği için de İran'ın etki gücü de geri kalan yüzde 20'lik kısmı kapsıyor. Devletin tek bir gelir kalemi kalmadı. Ekonomi tamamen felç durumda ve şu an bir tuğgeneral 90 bin Suriy yani 180 dolar maaş alıyor. Askerler ise kendi yağma düzenlerini kurdu ve şu an önlenemeyen hırsızlık faaliyetlerinin arka planında asker destekli çeteler var. Tüm kurumlar çöktü ve ülkede şu an tüp, gıda ürünleri olağanüstü fiyatlara ulaştı. Şam ve Lazkiye dahil birçok bölgede insanlar günlerce kuyruklarda bekleyerek tüp ve yağ gibi ihtiyaçlarını karşılayabiliyor."

Ordu bölündü

Suriye’de 2018 yılında bir değişim döneminin başladığına dikkat çeken Şam Milletvekili Ebu Nidal, İran’ın sahada giderek güç kaybedişini şu ifadelerle anlattı: “İran güçleri önce Ürdün-İsrail sınır hatlarından çıkarıldı. İsrail füze saldırılarının da artmasıyla İran güçleri Şam’ı önemli oranda terk etti. Daha öncesinde sayıları 50 bini aşan İran destekli savaşçı sayısı 20 bine düştü. Tüm bu gelişmeler büyük bir gizlilik içerisinde yürütülüyor. Suriye’de 2012-2016 döneminde tek belirleyici güç olan İran büyük kan kaybetti. İran destekli birlikler şu an büyük oranda Irak sınırına yakın Deyrizor ve Meyadin bölgelerine yerleşti. Rusya’nın güçlü bir biçimde General Süheyl Hasan’a destek veriyor olması Suriye ordusu içerisinde büyük bir huzursuzluğa neden oldu. Süheyl Hasan’ı ortadan kaldırma amaçlı birkaç suikast girişiminde bulunuldu ancak başarılı olunamadı. Bu durum gerginliği biraz daha tırmandırdı.”

ÇOK DAHA KANLI OLUR

“Rusya’nın desteklediği 5. Tümen silah, eğitim, teçhizat ve maaş açısından diğerlerine göre çok daha iyi durumda. Putin yönetimi, ülke dışından gelecek mülteciler ve Suriye içerisinde savaşan Esed yandaşlarının da 5 Tümen’e katılması konusunda yoğun faaliyet yürütüyor. Genel itibariyle Suriye ordusunun ana omurgası Esed’e bağlılığını sürdürüyor ve İran’la ittifakı destekliyor. Ancak İran-Rusya çekişmesi ordu bünyesinde ciddi bir bölünme süreci başlattı ve önüne geçilmezse çok daha kanlı bir mücadele dönemi kaçınılmaz olur. Rusya bir gün askerlerini çektiğinde ardında güçlü bir askeri aktör bırakmak istiyor. İran ise zaten rejime ilk kurulduğu günden bu yana destek verdiğinden dolayı tüm sisteme nüfuz etmiş durumda.”