Kastamonu Bozkurt HES barajı var mı varsa nerede?

Kastamonu Bozkurt HES barajı nerede, kimin, sahibi kimdir, baraj gerçekten de patladı mı, su taşkınlarına HES barajı mı neden oldu? 

Kastamonu'nun Bozkurt ilçesini tamamen yutan, onlarca insanın ölümüne neden olan su taşkınlarının etkisi henüz geçmeden, selin neden olduğu hasar henüz tespit edilemeden provokatörler ve manipülatörler tekrar iş başına geçti. 

Vatandaşlar canlarıyla ve kaybolan mallarını bulmakla uğraşırken, provokatörler vatandaşın moralini daha çok bozacak iddiaları ortaya sürdü.

Ortaya sürülen son iddiaya göre Bozkurt'da bir HES barajının patladığı, bu nedenle ilçenin sel suları altında kaldı; iddiayı ortaya sürenler aynı saatlerde Sinop'un Ayancık ilçesinde meydana gelen ve bu ilçeyi de yutan seli unutmuşlardı. Aynı şekilde Bartın'da da sel felaketi yaşanmış yine ölü ve yaralılar vardı. Bozkurt'ta HES patladıysa burada ne patladı sorusu ister istemez akla geliyor. 

Bozkurt'ta HES barajı patladığına dair iddialara ilişkin Kastamonu Valiliği tarafından yalanlama açıklaması geldi.

Valilikten gelen açıklamada, "Bozkurt ilçesinde aşırı yağışlar nedeniyle ilçedeki HES'in patladığı yönünde sosyal medyada birtakım yanlış bilgiler yer almaktadır. Bu haber doğru olmayıp aşırı yağışa bağlı şu taşkınları yaşanmakta ve tüm birimlerimizle müdahale etmektedir." denildi.

 

HES NEDİR, NASIL ÇALIŞIR?

Elektrik enerjisi üretme amacıyla kurulan santrallere HES denir. Barajlar gibi nehir yataklarına kurulur. Hidroelektrik, en önemli ve yaygın olarak kullanılan yenilebilir enerji kaynağıdır. ürkiye'de toplam elektrik üretiminin yaklaşık olarak yüzde 17'sini temsil eder.

Hidroelektrik enerjinin çoğu, bir su türbini ve jeneratörü çalıştıran baraj suyunun potansiyel enerjisinden gelir. Bir hidrolik türbin, akan suyun enerjisini mekanik enerjiye dönüştürür. Bir hidroelektrik jeneratör, bu mekanik enerjiyi elektriğe dönüştürür.

BOZKURT İLÇESİNDEKİ HES'LER

Ezine Çayı, 1130 metre rakımda Devrekani üzerinde doğup Kastamonu şehirlerini geçerek Karadeniz'ne dökülür.

Ezine Çayı üzerinde 2 adet baraj ve/veya HES bulunmaktadır. Toplam 37 MW kurulu güce sahip bu hidroelektrik santraller ile Türkiye'deki HES'lerden üretilen elektriğin yüzde 0,052 oranı, toplam elektrik tüketiminin ise yüzde 0,015 oranı karşılanır. Ezine Çayı üzerinde bulunan baraj ve/veya HES'ler şunlardır.

Aybige HES Kastamonu, Devrekani 940 m

 

EBRU HES

Patladığı iddia edilen HES Ebru HES'tir.

Ebru Regülatörü ve HES Kastamonu'nun Bozkurt ilçesinde Ezine Çayı üzerindedir. 

Tesla Enerji bağlı ortağı olan Berke Elektrik Üretim A.Ş. tarafından işletilen santral 30,62 MWe kurulu gücü ile Türkiye'nin 375. Kastamonu'nun ise en büyük enerji santralidir. Tesis ayrıca Türkiye'nin 156. büyük Hidroelektrik Santrali'dir.

Ebru HES ortalama 31.390.710 kilovatsaat elektrik üretimi ile 8.643 kişinin günlük hayatında ihtiyaç duyduğu (konut, sanayi, metro ulaşımı, resmi daire, çevre aydınlatması gibi) tüm elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilir. Ebru HES sadece konut elektrik tüketimi dikkate alındığında ise 10.509 konutun elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilecek elektrik üretimi yapmaktadır.

KASTAMONU'DA BARAJ YOK

Günlerdir muhalefet partileri ve yandaş medyası tarafından ortaya atılan "baraj kapakları patladı" iddialarının bırakın asılsız tamamen temelsiz olduğu ortaya çıktı. Çünkü Kastamonu'da ve Bozkurt ilçesinin üzerinde baraj yok. Bozkurt'tan geçen Ezine çayı üzerinde iki adet HES santrali var; ancak bu santral derenin üzerine kurulmuş ve suyun gücüyle çalışan deposuz, barajsız santrallerdir.

DSİ'nin Twitter hesabından yapılan açıklamada, 11 Ağustos'ta Kastamonu'nun Bozkurt ilçesinde meydana gelen sel felaketinin, bölgede bulunan hidroelektrik santrallerinden kaynaklandığı yönünde paylaşımların yapıldığı belirtildi.

Açıklamada, "Kastamonu ili Bozkurt ilçesinde faaliyet gösteren Ebru HES ve Aybige HES, Bozkurt ilçesinin merkezinden geçen Ezine Çayı'nın menbasında yer almaktadır. Bu tesisler, barajlı/depolamalı HES değildir, kanal tipi projelerdir. Söz konusu tesislerde, 10 Ağustos gecesi saat 11.00'dan itibaren elektrik üretimi durdurulmuştur. Regülatörlerde taşkına sebep olabilecek bir depolama bulunmamaktadır. Dolayısıyla anılan tesislerin patlayarak ya da kapakların açılması suretiyle taşkına sebep olduğu iddiası gerçeği yansıtmamaktadır. Bu tür afetlerde, taşkın olayının yaşandığı mahalde bir HES bulunması durumunda, HES ile taşkın olayının ilişkilendirilmesi yönünde bir eğilim bulunmaktadır. Esasen barajlı HES'lerin, taşkın akımlarını rezervuarında depolayarak, nehir tipi HES'lerin ise regülatör yapıları vasıtasıyla taşkın suyunun getirdiği iri rusubi malzemeyi (ağaç gövdesi, kaya gibi) tutarak taşkınları engelleme ya da etkilerini azaltma yönünde işlevleri bulunmaktadır" denildi.

SANTRALİN SAHİBİNDEN AÇIKLAMA

Karadeniz Bölgesinde meydana gelen sel felaketinin ardından, Zülfikarlar Holding bünyesindeki Tesla Enerji’nin bir iştiraki olan Berke Enerji lisansıyla Kastamonu Bozkurt Ezine Çayı üzerinde faaliyet gösteren hidroelektrik santraline ilişkin bazı medya kuruluşlarında haberler yayınlanmıştır. Bilgiye değil varsayımlara dayandırılan bu haberler üzerine kamuoyunu doğru bilgilendirme ihtiyacı hâsıl olmuştur.  

Bölgede gerçekleşen aşırı yağışlar sonucu hidroelektrik santralinin kapağının patlayarak sele yol açtığının belirtilmesi hiçbir şekilde gerçeği yansıtmamaktadır. Bozkurt’taki santral su depolaması olmayan regülatör tipi bir hidroelektrik santraldir. Özetle açılabilecek veya ani gelen suyun şiddetiyle patlayacak bir kapağı bulunmamaktadır.

4 metre yüksekliği ve 12 metre uzunluğuyla savaklı bir yapıya sahip olan santralin ardında tutulan suyun miktarı ise sadece 45 bin metreküp kadardır.  Bu miktar Bozkurt ilçe merkezinden yüksek debi ile uzun süre akan suyun tahminen 10 binde birine tekabül etmektedir.

Eşine tarihte az rastlanır şiddette yağışlara bağlı olarak gerçekleşen doğal afet sonrasında saha ekiplerimizden gelen bilgiler DSİ, Kastamonu Valiliği ve Enerji Bakanlığı ile düzenli olarak paylaşılmıştır.

Acımız büyük. Yaşanan sel felaketinden dolayı hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet ve yakınlarına baş sağlığı dileriz.

---