Karşılıksız çek riskini azaltacak uygulama

Reel sektörün karşılıksız çek mağduru olmaması için geliştirilen Karekodlu Çek'in kullanıcı sayısı 80 bine ulaşırken, ücreti 60 kuruş olarak belirlenen Karekodlu Çek Raporu ile karşılıksız çek alma riski azaltılabiliyor.

Kredi Kayıt Bürosundan (KKB) yapılan açıklamaya göre, çek ile yapılan alım satım işlemlerini daha güvenli hale getirmek ve çeklerdeki tahsilat riskini azaltmak amacıyla geliştirilen Karekodlu Çek uygulaması, 2017'de zorunlu hale geldi. Bir aydan kısa bir sürede Karekodlu Çek kullanan keşideci sayısı 80 bine ulaştı.

Karekodlu Çek sistemi sayesinde, alınan bir çekin bankanın kayıtlarında mevcut olup olmadığı bilgisinden keşidecinin son 5 yılda düzenlediği çeklerin ödenip ödenmediğine, ilk ve son çekin ne zaman düzenlediğinden çeklerin ortalama tutarına kadar keşidecinin çek ödeme geçmişini ortaya koyan pek çok veriye saniyeler içerisinde ulaşılabiliyor. Böylece ödeme kabiliyeti yüksek keşidecilerin çekleri kabul edilerek karşılıksız çek alma riski azaltılabiliyor.

Bankalar 1 Ocak 2017'den itibaren tüm müşterilerine çekleri karekodlu olarak veriyor. Bankaya çek için başvuran müşteriler öncelikle Karekodlu Çek okutma ve bilgi paylaşım sistemine kaydedilerek çek numaraları sisteme tanımlanıyor. Daha sonra bu çek ve keşidecilerine ilişkin bilgilerin yer aldığı Karekodlu Çek raporları düzenlenebilir hale geliyor.

"Karşılıksız çek ile karşılaşma riski yüzde 80 azalıyor"

KKB Genel Müdürü Kasım Akdeniz, konuya ilişkin değerlendirmesinde, Karekodlu Çek sayesinde tıpkı bankalar gibi çek kabul eden tarafların da çeki keşide eden kişi veya şirketin geçmiş çek ödeme performansını izleyebileceğini bildirdi.

Her ay yaptıkları analizlerin karşılıksız çek keşide eden kişilerin yüzde 80'inin geçmiş 5 yılda en az bir kere karşılıksız çek keşide ettiğini gösterdiğini belirten Akdeniz, "Vadeli satışlarınız karşılığı size sunulan çekleri Karekodlu Çek Raporu'nu inceleyerek aldığınız takdirde karşılıksız çek ile karşılaşma riskinizi yüzde 80 azaltmış olursunuz. Bu faydayı sağlayacak Karekodlu Çek Raporu'nun fiyatı sadece 60 kuruş olarak belirlendi. Arkası yazılan bir çekin tutarının ortalama 41 bin lira olduğu düşünüldüğünde sadece 60 kuruşa bu risklerden korunmak mümkün hale geliyor." ifadelerini kullandı.

Akdeniz, çek keşidecilerinin finansal okuryazarlıklarının gelişimi ve ticari itibarlarını yönetmelerini desteklemek amacıyla kendi durumlarını gösteren Karekodlu Çek raporlarına her ay bir kez ücretsiz olarak Findeks üzerinden ulaşabilmelerinin sağlanacağını kaydetti.

"Ticari hayatta bir devrin başlangıcı"

Kasım Akdeniz, Karekodlu Çek sisteminin ticari hayatta bir devrin başlangıcı olduğunu vurgulayarak, yapılan yasal değişiklikle bu yıldan itibaren verilen tüm çeklerin üzerinde artık bir karekod olacağı bilgisini verdi.

Akdeniz, karekodun çekin Findeks'e, yani kanundaki tanımıyla Karekodlu Çek Okutma ve Bilgi Paylaşım Sistemi'ne kayıt edilmesine imkan vereceğini belirterek, "Üzerinde karekod olan çek, Findeks mobil uygulamasına okutulduğunda herhangi bir onaya gerek olmaksızın çek keşidecisinin geçmiş çek ödeme bilgileri görüntülenerek çek kabul veya ret kararı daha doğru, güvenli ve hızlı şekilde verilebilecek." ifadesini kullandı.

Karekodlu Çek sisteminin, riski azaltırken yeni satış imkanlarını da gündeme getireceğine işaret eden Akdeniz, şunları kaydetti: "Vadeli satış için alıcı ve satıcının uzun süre birbirlerini tanımaları gerekmeyecek. Karekodlu Çek Raporu yoluyla alıcı, kredibilitesini satıcıya anında gösterirken, satıcı da alıcının geçmiş çek ödeme performansını görüp doğru ve tam bilgiye dayanarak kararını hızlıca verebilecek. Sistem, bu yönüyle çek ile ödemelerin riskini azaltırken yarattığı güvenli ortam ile ticaretin de hacmini artıracak."