İsrail-Lübnan arabuluculuğu yapan ABD umutlu

ABD Dışişleri Bakanlığı Enerji Güvenliği Danışmanı Amos Hochstein, İsrail ile Lübnan arasındaki tartışmalı deniz sınırına ilişkin gerçekleştirdiği görüşmelerde Lübnanlı yetkililerin kendisine ilettiği önerilerin "müzakerelerin devamına vesile olacağını" söyledi.

İsrail ile Lübnan arasında ara buluculuk yapmak üzere Lübnan'da bulunan Hochstein, başkent Beyrut'ta Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, Başbakan Necib Mikati ve Meclis Başkanı Nebih Berri ile bir araya geldikten sonra ABD destekli "Al Hurra" televizyonuna bazı açıklamalarda bulundu.

Lübnanlı yetkililerden İsrail ile tartışmalı deniz sınırı sorununun çözülmesine ilişkin aldığı izlenim hakkında Hochstein, şu ifadeleri kullandı:

"Müzakerelerin hangi esas üzerinden ilerlemesi ve adım atılmasına ilişkin bazı önerilerde bulundular. Aynı zamanda (yetkililerden) Lübnan'ın geleceği için gerçek olan seçenek üzerinde net bir konsensüs olduğunu anladım. Görüştüğüm Lübnanlı üç lider - Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Meclis Başkanı- ekonomik krizle direkt bağlantılı olan enerji krizinin çözülmesi gerektiği konusunda hemfikir. Tartışmalı deniz sınırını çözmek, mevcut ekonomik krize karşı atılmış kritik bir adım olarak duruyor."

ABD'den Lübnan'a yeni öneriler getirip getirmediğine ilişkin bir soruya Hochstein, "Hayır, bugün Lübnanlı yetkililere geçmişte getirdiğim öneriye verdikleri tepkileri ve yorumları dinlemeye geldim." yanıtını verdi.

Lübnanlı yetkililerden aldığı yanıta ilişkin ise Hochstein, "(Önerilen seçenek) Müzakerelerin ilerlemesine vesile olacak gibi görünüyor. Ancak Lübnan'ın ne önerdiğini maalesef şu anda açıklayamayacağım. Lübnan kadar İsrail için de kritik bir durum. Her iki taraf arasındaki boşlukların doldurulması gerekiyor. Sizinle paylaşmadan önce İsrail tarafıyla paylaşmam gerekiyor." ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Avn'ın damadı ve Hristiyan Özgür Yurtseverler Partisi lideri Cibran Basil'in daha önce "İsrail'den Kariş gaz sahasına karşı Lübnan'ın da Kana sahasını alması gerektiği" yönündeki önerisinin hatırlatılmasına gülerek tepki veren Hochstein, şöyle konuştu:

"Müzakerelerin nasıl ilerlemesi gerektiğine dair birçok kişinin düşünceleri var. Ancak Lübnan hükümeti bugün birleşik bir yaklaşım sergileyerek çok önemli bir adım attı. Bunlar, slogandan ziyade Lübnan'ın önemli çıkarlarını koruyup İsrail'i de dışlamayan uzlaşıya yönelik adımlar. Mesele formül bulmak değil neyin çalıştığıyla ilgili. "

Lübnan Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada, Avn'ın Hochstein ile gerçekleştirdiği görüşmede, "ABD'nin tartışmalı deniz sınırına ilişkin aylar önce Lübnan'a sunduğu çözüm önerisine yanıt verdiği" aktarılmıştı.

- Lübnan ile İsrail arasındaki sınır anlaşmazlığı

Lübnan ile İsrail arasında yaklaşık 860 kilometrekarelik deniz sahası anlaşmazlığı bulunuyor.

İki ülke de bu bölgenin kıta sahanlığında hak iddia ediyor. İsrail, Lübnan hükümetinin lisanslama sürecine başladığı beş bloktan üçünün İsrail kıta sahanlığı sınır bölgesinde yer aldığını iddia ediyor.

İsrail'in 5 Haziran'da ihtilaflı deniz sahası "Kariş"e bir sondaj gemisi göndermesi bölgede gerilimi yeniden yükseltmişti.

Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, 6 Haziran'da Yunanistan'a "Lübnan ile İsrail arasındaki tartışmalı deniz sınırında Tel Aviv için gaz arama çalışmaları yürüten gemiyi ivedi şekilde geri çekme" çağrısı yapmıştı.

İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi ise 13 Haziran'da yaptığı açıklamada, Lübnan'da bir sonraki savaş sırasında imha edilecek binlerce hedef belirlediklerini kaydederek, "Komuta karargahı, roket güdümlü el bombaları, fırlatıcılar ve bu hedeflerin daha fazlası olan tüm hedefler saldırı planında. Tüm bu hedefler Lübnan'da vurulacak." ifadelerini kullanmıştı.

Lübnan ve İsrail, deniz sınırı anlaşmazlığının çözümü amacıyla Ekim 2020'de Birleşmiş Milletler (BM) gözetimi ve ABD ara buluculuğunda dolaylı müzakerelere başlamıştı.

Müzakereler Mayıs 2021'deki beşinci turun ardından anlaşmaya varılmaksızın askıya alınmıştı.